Facebook Zalo youtube Tiktok

Trung Đông 2017: Mâu thuẫn cũ đan xen khủng hoảng mới

Thế giới
Mâu thuẫn cũ, khủng hoảng mới là gam màu tối chủ đạo trong bức tranh toàn cảnh Trung Đông năm 2017.
aa

Những bất đồng cũ, mới đan xen có những lúc tưởng như đã đẩy khu vực tới miệng hố của “chiến tranh”. Song những tia sáng hòa bình nhen nhóm tại Syria hay Iraq đã khiến cộng đồng quốc tế, giới chuyên gia kỳ vọng vào một năm 2018 tươi sáng hơn, hy vọng các bên có thể nắm bắt cơ hội để Trung Đông không còn là một trong những khu vực bất ổn nhất trên thế giới nữa.

trung dong 2017 mau thuan cu dan xen khung hoang moi
Jerusalem đang trở thành vấn đề nóng nhất tại Trung Đông dịp cuối năm 2017. Ảnh: AP

Những ngày cuối năm không yên bình…

“Thùng thuốc súng, thuốc nổ” là cụm từ thường được dùng để nói về những mâu thuẫn, bất ổn lâu nay tại Trung Đông. Gần đây, cụm từ này được truyền thông quốc tế sử dụng nhiều hơn, đặc biệt là sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố công nhận thánh địa Jerusalem là thủ đô của Israel.

Trải qua hàng nghìn năm xung đột, với những câu chuyện lịch sử gây tranh cãi giữa 3 nền tôn giáo lớn trên thế giới là Do thái giáo, Thiên chúa giáo và Hồi giáo.

Chủ quyền Jerusalem lại một lần nữa làm dậy sóng cộng đồng người Hồi giáo khắp nơi trên thế giới. Các cuộc biểu tình diễn ra hàng ngày suốt 3 tuần qua, phản đối sự công nhận của Tổng thống Mỹ, từ Đông Jerusalem (nơi người dân Palestine hy vọng sẽ là thủ đô trong tương lai của mình), hay Dải Gaza (nơi lực lượng vũ trang Hamas đang chiến đấu chống lại sự chiếm đóng của Israel) cho đến các quốc gia Hồi giáo Arab như Ai Cập, Jordan, Lebanon, Iran,… rồi lan sang các quốc gia Hồi giáo châu Á như Malaysia, Indonesia….

Người Hồi giáo trên khắp thế giới xuống đường biểu tình trước Đại sứ quán Mỹ tại các quốc gia sở tại trong sự giận dữ, thậm chí một số người còn có hành vi quá khích như đốt cờ Israel và Mỹ, không ngần ngại đụng độ với lực lượng an ninh, nhằm bảo vệ thánh địa lớn thứ 3 của mình (sau Mecca và Madina tại Saudi Arabia).

Tuy nhiên, trên thực tế, đây chỉ là “giọt nước làm tràn ly”. Bởi trước đó, hồi tháng 7 năm nay, cũng tại Jerusalem, một làn sóng biểu tình lớn đã diễn ra nhằm phản đối Chính phủ Israel đặt máy dò kim loại tại khu đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa – hành động mà phía Palestine coi là động thái muốn kiểm soát hoàn toàn Đông Jerusalem của Israel. Không lâu sau đó, giới chức Israel đã phải “nhượng bộ”, gỡ bỏ các máy dò kim loại nhằm xoa dịu căng thẳng.

Đối với quyết định của Mỹ lần này, cộng đồng quốc tế, trong đó có cả các đồng minh phương Tây và ở khu vực đều đang sử dụng rất nhiều kênh ngoại giao để làm dịu căng thẳng, song tất cả tới nay đều thất bại. Nếu như đối với Mỹ, yêu cầu nước này rút lại sự công nhận đơn phương là bài toán bất khả thi, thì đối với Israel lại càng khó hơn.

Thậm chí, khi có được sự công nhận của Mỹ, quốc gia này đã ngay lập tức thúc đẩy dự luật “Jerusalem to lớn hơn”, trong đó có kế hoạch xây dựng thêm hàng trăm nghìn ngôi nhà định cư tại Đông Jerusalem – điều sẽ khiến cho cuộc khủng hoảng Jerusalem càng thêm trầm trọng.

Thùng thuốc súng thực sự nằm ở đâu?

Tuy nhiên, việc coi vấn đề Jerusalem như “mồi lửa” cho thùng thuốc súng Trung Đông chỉ là cách so sánh để thấy được mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng.

Trên thực tế, chênh lệch về tiềm năng quân sự giữa Israel và Palestine khó có thể tạo ra một cuộc xung đột vũ trang giữa 2 nước. Còn các cường quốc trong khu vực như Saudi Arabia, Ai Cập (đồng minh của Mỹ) - luôn ủng hộ Palestine trong vấn đề này cũng không thể gạt lợi ích quốc gia sang 1 bên để tiến hành một hành động quân sự chống lại Israel (cũng là một đồng minh quan trọng của Mỹ tại khu vực).

Vậy thùng thuốc súng Trung Đông thực sự nằm ở đâu? Chính là ở những căng thẳng ngày một gia tăng giữa hai “kình địch” trong khu vực là Iran và Saudi Arabia cùng các đồng minh của hai quốc gia này.

Từ những mâu thuẫn tôn giáo trong quá khứ giữa hai dòng chính của Hồi giáo là Sunni (Saudi Arabia) và Shiite (Iran), cộng với sự tranh giành ảnh hưởng ngày một lớn đã đẩy quan hệ hai nước đến bên bờ xung đột trong năm 2017 và có nguy cơ bùng phát trong thời gian tới.

Không chỉ dừng lại ở việc cắt đứt quan hệ với nhau như trong năm 2016, Iran và Saudi Arabia đã lôi kéo đồng minh vào cuộc khủng hoảng có thể nói là “tồi tệ” nhất trong nhiều năm trở lại đây.

Điều này được thể hiện rõ nét nhất trong cuộc khủng hoảng vùng Vịnh giữa Qatar với Ai Cập và 3 quốc gia vùng Vịnh là Saudi Arabia, Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) và Bahrain. Với những cáo buộc tương tự nhằm vào Iran trước đó, 4 nước Arab cũng đã chỉ trích Qatar hỗ trợ khủng bố và can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia trong khu vực.

Bác bỏ hoàn toàn những điều kiện để nối lại quan hệ từ 4 nước Arab như cắt đứt quan hệ ngoại giao với Iran, đóng cửa căn cứ quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ, Qatar đã chọn xích lại gần hơn với hai quốc gia này vừa nhằm giữ vững chủ quyền quốc gia và tạo liên minh chống lại ảnh hưởng của Saudi Arabia.

Nếu như, trong giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng, hai bên đều tỏ ý nỗ lực hàn gắn quan hệ với trung gian hòa giải của nhiều nước phương Tây và khu vực dù không mang lại kết quả.

Thời gian gần đây, những nước này lại tỏ ra “không mấy mặn mà” trong việc giải quyết khủng hoảng mà thay vào đó là việc ký nhiều hợp đồng vũ khí quân sự “khủng”, trị giá nhiều tỷ USD với Mỹ và một số nước phương Tây.

Dù đều khẳng định, giải pháp quân sự sẽ không được tính đến, song rõ ràng cả hai bên đang tính đến các biện pháp “răn đe” cho một giải pháp “tồi tệ” nhất. Lebanon và Yemen cũng không nằm ngoài ảnh hưởng của cuộc tranh giành ảnh hưởng giữa Iran và Saudi Arabia.

trung dong 2017 mau thuan cu dan xen khung hoang moi
Ảnh minh họa: AP

Từ năm 2015 đến nay, cuộc nội chiến tại Yemen vẫn tiếp diễn với những diễn biến khó lường giữa lực lượng Chính phủ được Liên quân Arab do Saudi Arabia dẫn đầu hỗ trợ với phiến quân Houthi (được cho là do Iran hậu thuẫn). Các cuộc giao tranh giữa 2 bên đã khiến quốc gia nghèo nhất Trung Đông này lâm vào cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới với nạn đói và dịch bệnh hoành hành.

Mới đây, phiến quân Houthi đã bắn tên lửa đạn đạo hướng vào lãnh thổ Saudi Arabia nhằm đáp trả sự can thiệp quân sự của cường quốc khu vực này vào Yemen. Tuy nhiên không giống như trước đây, lần này, Mỹ và Saudi Arabia chỉ đích danh Iran cung cấp tên lửa cho nhóm phiến quân và đang cố gắng thúc đẩy một biện pháp trừng phạt quốc tế nhằm vào nước này tại Liên Hợp Quốc.

Vấn đề Yemen là cũ, song cao trào của những căng thẳng giữa Iran và Saudi Arabia liên quan cuộc khủng hoảng này đã hiện rõ hơn bao giờ hết trong năm 2017. Tuy nhiên, phải đến cuộc khủng hoảng chính trị tại Lebanon bùng phát hồi tháng 11 vừa qua, căng thẳng giữa hai “đối thủ” trong khu vực mới bị đẩy đến bên bờ vực của xung đột.

Ngày 4/11 vừa qua, việc Thủ tướng Lebanon tuyên bố từ chức, với cáo buộc Iran đang gia tăng ảnh hưởng tại khu vực đã khiến giới phân tích lo ngại quốc gia Trung Đông này sẽ trở thành một Yemen thứ 2. Tuy nhiên, “mồi lửa xung đột” này nhanh chóng được dập tắt nhờ sự trung gian hòa giải của các quốc gia có ảnh hưởng trong khu vực như Mỹ, Pháp và Ai Cập, mục đích là để “không xuất hiện thêm một cuộc xung đột mới” tại một khu vực “vốn đã có quá nhiều bất ổn”.

Bên cạnh các cuộc khủng hoảng mới, năm 2017 cũng chứng kiến sự bế tắc trong giải quyết những vấn đề cũ của khu vực như tiến trình hòa giải giữa 2 Đảng phái chính của Palestine là phong trào Fatah và Hamas, cuộc khủng hoảng chính trị tại Libya, tình trạng tham nhũng, cuộc khủng hoảng di dân hay nhân đạo….

Tia sáng “hòa bình” từ cuộc chiến chống khủng bố

Những mâu thuẫn, bất đồng cũ bùng phát trong năm 2017 tại Trung Đông kéo theo một số cuộc khủng hoảng mới, khiến cho bức tranh toàn cảnh khu vực “ảm đạm” hơn trước.

Điểm sáng nổi bật nhất của bức tranh này không gì khác chính là các chiến thắng “vang dội” trước tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo IS tự xưng tại Iraq và Syria với sự hỗ trợ của Nga và Liên quân quốc tế do Mỹ dẫn đầu. Dù các bên mà Nga và Mỹ ủng hộ là khác nhau, song chiến thắng cuối cùng trước IS tại 2 quốc gia Trung Đông này đang là điều cần nhắc đến trước mắt.

Chính phủ Iraq hồi đầu tháng này (9/12) đã tuyên bố kết thúc chiến dịch chống IS với việc giải phóng khu vực cuối cùng do IS kiểm soát trên lãnh thổ của quốc gia này, chỉ 2 ngày sau khi giới chức Nga tuyên bố, không còn vùng lãnh thổ nào tại Syria nằm dưới quyền kiểm soát của IS.

Hiện giới chức Iraq đã bắt tay vào công cuộc tái thiết đất nước với những khoản vay quốc tế trị giá hàng chục tỷ USD, đồng thời nối lại các hoạt động khai thác và xuất khẩu dầu mỏ. Còn tại Syria, các đảng phái đối lập đã gấp rút bước vào giai đoạn đối thoại. Dự kiến, các vòng đàm phán tiếp theo sẽ diễn ra vào tháng 1 tới.

Dù cuộc chiến chống khủng bố vẫn chưa hoàn toàn kết thúc, dù công cuộc tái thiết đất nước và hòa giải dân tộc tại Iraq và Syria vẫn còn nhiều chông gai, song cộng đồng quốc tế vẫn hy vọng có thể tạo ra một bức tranh Trung Đông sáng sủa hơn, với sự đóng góp quan trọng của các cường quốc trên thế giới, đặc biệt là Nga và Mỹ.

Dẫu vậy, chìa khóa chính vẫn nằm trong tay của các nhà lãnh đạo khu vực này để gạt bỏ những bất đồng cũ, đoàn kết cùng ngồi lại giải quyết các vấn đề nội bộ khu vực, để người dân Arab tại Trung Đông có thể chào nhau bằng một từ “Salam” theo đúng nghĩa của nó là “Hòa bình”./.

Theo Đình Nam/VOV

Tin mới hơn

Mỹ có thể điều thêm quân tới Trung Đông giữa lúc căng thẳng với Iran

Tin 24h ngày 4/11/2024

Tiếp tục chương trình Kỳ họp, sáng 4/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Đánh kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025. Nhiều vấn đề liên quan đến ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ đã được các đại biểu quan tâm cho ý kiến.
Mỹ có thể điều thêm quân tới Trung Đông giữa lúc căng thẳng với Iran

Điểm sự kiện từ ngày 28/10 đến ngày 3/11/2024

Từ ngày 28/10 đến ngày 3/11/2024, Thainguyentv.vn đã đăng tải đậm nét nhiều tin tức, sự kiện trên các lĩnh vực: Chính trị - Kinh tế - Văn hóa - Xã hội... diễn ra trên thế giới, trong nước và trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Mời quý độc giả cùng chúng tôi điểm lại nội dung chính của những sự kiện đã đăng tải trong tuần.
Mỹ có thể điều thêm quân tới Trung Đông giữa lúc căng thẳng với Iran

Tin 24h ngày 3/11/2024

Miền Bắc nước ta vẫn đang chịu ảnh hưởng của đợt gió mùa Đông Bắc từ đầu tháng 11. Đây là đợt không khí lạnh tương đối nhẹ nhưng cũng đã khiến trời chuyển mát, khô ráo, sáng se lạnh.
Mỹ có thể điều thêm quân tới Trung Đông giữa lúc căng thẳng với Iran

Tin 24h ngày 2/11/2024

Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernandez bắt đầu thăm làm việc tại Việt Nam
Mỹ có thể điều thêm quân tới Trung Đông giữa lúc căng thẳng với Iran

Tin 24h ngày 31/10/2024

Cần cẩn trọng khi tham gia vào "cơn sốt" vàng

Tin bài khác

Tin 24h ngày 30/10/2024

Tin 24h ngày 30/10/2024

Dự báo, hôm nay (30/10), ở khu vực Trung Trung Bộ có mưa, mưa vừa và dông, cục bộ có nơi mưa to trên 80mm. Trong mưa dông đề phòng xảy ra lốc, sét và gió giật mạnh. Đề phòng mưa lớn cục bộ gây ra ngập úng tại các vùng trũng, thấp.
Tin 24h ngày 29/10/2024

Tin 24h ngày 29/10/2024

Việt Nam và UAE ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện (CEPA): Chiều 28/10 giờ địa phương, tại Dubai (UAE) Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Phạm Minh Chính và Phó Tổng thống kiêm Thủ tướng Các tiểu Vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE) Mohammed bin Rashid Al Maktoum đã chứng kiến lễ trao văn kiện Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE (Hiệp định CEPA) được ký bởi Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên và Quốc vụ khanh Bộ Kinh tế UAE Thani bin Ahmed Al Zeyoudi.
Điểm sự kiện từ ngày 21/10 đến ngày 27/10/2024

Điểm sự kiện từ ngày 21/10 đến ngày 27/10/2024

Từ ngày 21/10 đến ngày 27/10/2024, Thainguyentv.vn đã đăng tải đậm nét nhiều tin tức, sự kiện trên các lĩnh vực: Chính trị - Kinh tế - Văn hóa - Xã hội... diễn ra trên thế giới, trong nước và trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Mời quý độc giả cùng chúng tôi xin điểm lại nội dung chính của những sự kiện đã đăng tải trong tuần.
Tin 24h ngày 26/10/2024

Tin 24h ngày 26/10/2024

Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV, ngày 26/10, Quốc hội dành cả ngày thảo luận ở tổ về các vấn đề kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2024 và dự kiến năm 2025; chủ trương điều chỉnh Quy hoạch sử dụng đất quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; dự án Luật Điện lực (sửa đổi).
Tin 24h ngày 25/10/2024

Tin 24h ngày 25/10/2024

Đầu phiên họp sáng 25/10, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn. Quốc hội cũng thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn.
Xem thêm

Đọc nhiều

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Có rất nhiều cách luận biển số tại Việt Nam, trong đó dựa trên phát âm và giá trị là hai cách phổ biến nhất. Quan niệm xấu, đẹp về biển số tại Việt Nam có ...
Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Vì sinh mệnh chính trị của Đảng, vì sự nghiệp đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, các cấp ủy đảng từ Trung ương ...
[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

Trong 3 ngày qua, Thái Nguyên phát hiện 11 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2, gồm 3 trường hợp tại huyện Đồng Hỷ (ngày 31/10, cách ly từ khi trở về Thái Nguyên), 8 trường ...
Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm đường hô hấp do chủng mới của virus Corona gây ra,cùng với cả nước, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ ...
Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên công bố 99 ca nhiễm Covid-19 mới, cập nhật sáng 30/11. Tổng số ca mắc Covid-19 lũy tích từ 01/01/2021 đến nay: 410 ca

Clip ngắn

Xem trên
[Megastory] Ký ức Lễ trình quốc thư đầu tiên

[Megastory] Ký ức Lễ trình quốc thư đầu tiên

70 năm đã trôi qua, ký ức về những ngày chuẩn bị tiếp quản thủ đô vẫn vẹn nguyên giá trị lịch sử trên ATK Đại Từ, Thái Nguyên. Một sự kiện ngoại giao quan ...
[Infographic] Nhìn lại công tác ứng phó, khắc phục thiệt hại do bão số 3 và mưa lũ sau bão gây ra trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

[Infographic] Nhìn lại công tác ứng phó, khắc phục thiệt hại do bão số 3 và mưa lũ sau bão gây ra trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Cơn bão số 3 (bão Yagi) đã đi qua để lại hậu quả thiệt hại nặng nề, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống nhân dân các tỉnh miền Bắc nói chung và tỉnh Thái ...
[Infographic] Kết quả phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên 9 tháng năm 2024

[Infographic] Kết quả phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên 9 tháng năm 2024

Tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên trong 9 tháng năm 2024 diễn ra trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước có nhiều khó khăn, thách thức, tiếp ...
[Photo] Mùa lúa ở Bản Tèn

[Photo] Mùa lúa ở Bản Tèn

Cảnh sắc Bản Tèn vào mùa lúa chín luôn là điều gì đó khiến nhiều người nhất định phải chinh phục trong hành trình du lịch vùng cao. Vẻ đẹp thơ mộng, bình yên của ...
Tự hào cờ đỏ sao vàng

Tự hào cờ đỏ sao vàng

Lá cờ nền đỏ với ngôi sao vàng 5 cánh luôn gắn liền với những sự kiện lịch sử hào hùng, là động lực để cán bộ, đảng viên và nhân dân ta phấn đấu, ...
[Infographic] Thái Nguyên: Khung kế hoạch thời gian năm học 2024-2025 đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên

[Infographic] Thái Nguyên: Khung kế hoạch thời gian năm học 2024-2025 đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên

UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành Quyết định số 1908/QĐ-UBND về việc ban hành Khung kế hoạch thời gian năm học 2024 - 2025 đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông ...
[Photo] Trào lưu “mỗi mái nhà là một lá cờ Tổ quốc”: Lan tỏa tình yêu nước

[Photo] Trào lưu “mỗi mái nhà là một lá cờ Tổ quốc”: Lan tỏa tình yêu nước

Những ngày gần đây, trào lưu "mỗi mái nhà là một lá cờ Tổ quốc" đang gây “sốt” trên mạng xã hội. Những hình ảnh, clip về mái nhà rực rỡ với cờ đỏ sao ...

Chương trình phát thanh

Thời sự Chuyên mục Phát thanh giao thông Tiếng dân tộc