Xuống cấp di tích chùa Ca, xã Kha Sơn, huyện Phú Bình
Khu vực chính điện của chùa Làng Ca đang xuống cấp nghiêm trọng

Nằm ở địa thế và có không gian đẹp, chùa Ca được xây dựng cách đây đã trên 400 năm. Đây là một trong những nơi ghi dấu những sự kiện lịch sử quan trọng góp phần làm nên những thắng lợi vẻ vang của quân và dân ta trong cuộc đấu tranh giữ nước. Chùa cũng là nơi cất giấu tài liệu cách mạng của Xứ uỷ Bắc Kỳ thời kỳ 1939 - 1945. Tuy nhiên, đến nay chùa đã bị xuống cấp nghiêm trọng.

Không nói đến phần cửa bị mối mọt, biểu tượng “lưỡng long trầu nguyệt” bên còn bên gãy làm mất đi tính thẩm mỹ, chỉ cần ngước nhìn lên phần nóc khiến ai cũng phải giật mình, hoảng sợ. Các dui mè, xà đỡ mái đều đã bị mối mọt đục ruỗng. Đi sâu vào phía trong, sự xuống cấp càng tăng lên khi cả bức tường của gian chính điện nứt toác, ngả về phía sau, có vị trí chân tường và bờ tường đã lệch nhau đến vài chục centinmet, các vì kèo đỡ mái vì thế cũng đã không còn bám vào bức tường.

Bà Nguyễn Thị Phấn, xóm Ca, xã Kha Sơn, huyện Phú Bình phản ánh: “Dột lắm. Chỗ tam bảo là dột hết xuống tượng rồi. Nay mai xuống cấp nữa thì phải be bằng vải bạt. Tượng thì bằng gỗ sẽ bị mục nếu nước mưa vào”.

Xuống cấp di tích chùa Ca, xã Kha Sơn, huyện Phú Bình
Bên trong di tích lịch sử- văn hóa chùa Làng Ca xuống cấp đang là mối nguy hiểm đối với người dân đến sinh hoạt tín ngưỡng tâm linh

Bên cạnh chứa đựng đựng các giá trị văn hoá, lịch sử, chùa Ca hiện nay là nơi sinh hoạt tín ngưỡng văn hoá của nhân dân 6 xóm, phố thuộc miền Kha Sơn hạ. Phần vì phải bảo quản nguyên trạng di tích lịch sử cấp Quốc gia, phần vì không ai còn dám leo trèo, tu sửa bởi chỉ cần một tác động nhỏ cũng có thể khiến chùa đổ sập, cho nên nhân dân làng Ca, chính quyền xã Kha Sơn và cơ quan chuyên môn huyện Phú Bình cũng đã nhiều lần báo cáo về tình trạng xuống cấp của Chùa và đề nghị được các cấp có thẩm quyền có phương án bảo vệ di tích, song nhiều năm trôi qua, chùa làng Ca vẫn chưa được tu bổ, sửa chữa. Đến nay, đổ chùa đã trở thành nỗi lo thường trực.

Bà Đỗ Thị Tuyết Mai, Trưởng Ban Hộ tự chùa Làng Ca, xã Kha Sơn, huyện Phú Bình đề nghị: “Trước đây, Ban hộ tự chùa đã nhiều lần viết đơn, đề nghị nhưng chùa vẫn chưa được sửa chữa hoặc làm mới lại. Thay mặt nhân dân và Phật tử của miền Kha Sơn Hạ mong muốn chính quyền các cấp cố gắng trong thời gian gần đây nhất sửa chữa hoặc xây mới lại chùa Ca, một di tích lịch sử quan trọng và nơi sinh hoạt tín ngưỡng linh thiêng của người dân trong vùng. Đây là nguyện vọng và cũng là mong muốn của nhân dân chúng tôi”.

Trao đổi với ông Ngyễn Văn Hào, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Kha Sơn chúng tôi được biết. Chùa Làng Ca là một trong 7 điểm di tích lịch sử cấp Quốc gia trên địa bàn xã. Trước ý kiến của người dân và Ban Hộ Tự chùa, UBND xã đã có ý kiến truyền tải đến cấp trên thông qua các cuộc tiếp xúc cử tri giữa đại biểu Hội đồng nhân các cấp, tiếp xúc cử tri với đoàn đại biểu Quốc hội được tổ chức trên địa bàn. Cùng với đó chính quyền địa phương đã có văn bản gửi Ủy ban nhân dân huyện Phú Bình. Tuy nhiên đến thời điểm này vẫn chưa có hướng khắc phục tình trạng xuống cấp trên.

Ông Nguyễn Văn Hào, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Kha Sơn, huyện Phú Bình cho biết về giải pháp tạm thời trước mắt: “Nhân dân đặc biệt là các cụ đến điểm di tích này rất đông. Đặc biệt, chùa Ca còn là nơi hàng năm tổ chức lễ hội của miền Kha Sơn Hạ nên người dân trong vùng và du khách ở khắp nơi đến với số lượng lớn. Trước mắt, chùa đã xuống cấp, chúng tôi tập trung tuyên truyền, nhắc nhở người dân cần phải có ý thức tự bảo vệ mình khi đến chùa. Đặc biệt là vào những hôm mưa gió để hạn chế các tình huống không mong muốn xảy ra”.

Trước mắt để đảm bảo an toàn cho nhân dân trong quá trình sinh hoạt tín ngưỡng tại đây, thiết nghĩ, đã đến lúc các ngành chức năng cần có sự quan tâm đúng mức đến các di tích lịch sử nói chung và Chùa Làng ca nói riêng. Bởi vì điều này không chỉ giúp bảo tồn, phát huy giá trị của một di tích lịch sử, di tích văn hóa tâm linh mà còn phải đảm bảo an toàn tính mạng cho các Phật tử và nhân dân đến sinh hoạt tín ngưỡng văn hoá ở nơi này./.