Văn xuôi của Thái Nguyên là mảng phát triển mạnh mẽ nhất và có nhiều thành tựu nhất...

Tiếp nối những thành tựu rực rỡ, từ năm 2008, Nghị quyết 23 như luồng gió mới thổi vào văn học Thái Nguyên. Thơ ca, truyện ngắn thăng hoa, tiểu thuyết về đề tài dân tộc thiểu số của Ma Trường Nguyên và tiểu thuyết "Bão rừng" của Phạm Đức, các tiểu thuyết lịch sử của Phan Thái, Hồ Thủy Giang ghi dấu ấn đậm nét... góp phần làm nên một bức tranh văn học đa sắc màu, đậm đà bản sắc Thái Nguyên.

PGS.TS Trần Thị Việt Trung, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên cho biết: "Văn xuôi của Thái Nguyên là mảng phát triển mạnh mẽ nhất và có nhiều thành tựu nhất, các cây bút ở Thái Nguyên có là những người Kinh và người dân tộc thiểu số đã làm nên diện mạo về văn học Thái Nguyên mang nét bản sắc của Thái Nguyên và nó thể hiện được đời sống tâm hồn, tình cảm người Thái Nguyên. Thơ của Thái Nguyên không phải đặc sắc nhưng cũng thuộc loại cứng của của quốc gia chứ không phải nhạt nhòa đâu, bởi vì lực lượng sáng tác rất là đông và các thế hệ nối tiếp nhau cái niềm đam mê về sáng tác thơ của Thái Nguyên có thể nói như một dòng chảy không bao giờ dứt".

Nếu sáng tác là dòng chảy văn học thì phê bình lý luận chính là “chiếc la bàn” định hướng. Thái Nguyên tự hào có đội ngũ phê bình lý luận vững mạnh. Những công trình của PGS.TS Trần Thị Việt Trung, PGS.TS Nguyễn Đức Hạnh, PGS.TS Cao Thị Hồng... đã góp phần soi sáng nhiều vấn đề then chốt của văn học dân tộc thiểu số, đổi mới thi pháp trong văn chương. Không chỉ vậy, Thái Nguyên còn có nhiều văn nghệ sĩ tham gia vào lĩnh vực lý luận phê bình đã đem đến những góc nhìn mới mẻ, đa chiều cho lĩnh vực này.

Nhà văn Hồ Thủy Giang, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên chia sẻ: "Cái phê bình của chúng tôi, những người sáng tác gọi là phê bình nghệ sĩ, thế nhưng thực ra phê bình ấy nếu không nắm được khoa học thì nó sẽ khá viển vông... giữa sáng tác và phê bình đối với tôi gần như không có cái mâu thuẫn gì lớn, đôi khi nó lại bổ trợ cho sáng tác và sáng tác nó bổ trợ cho phê bình".

Nghị quyết 23 như luồng gió mới thổi vào văn học Thái Nguyên... góp phần làm nên bức tranh văn học đa sắc màu, đậm đà bản sắc Thái Nguyên

Nhân lực làm lý luận phê bình được đào tạo một cách bài bản thì chỉ có thể là ở trong các trường học...

Mặc dù vậy, văn học Thái Nguyên cũng đang đối diện với không ít thách thức. Một số thể loại như tiểu thuyết, văn học thiếu nhi, văn học phản ánh xã hội đương đại vẫn còn dấu ấn khá mờ nhạt. Công tác lý luận, phê bình dù đã có nhiều đóng góp song vẫn thiếu sự kế thừa từ các cây bút trẻ. Vậy, đâu là giải pháp cho văn học Thái Nguyên trong những chặng đường tiếp theo?

PGS.TS Nguyễn Đức Hạnh, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên tâm sự: "Tại sao sống ở đất Thái Nguyên này mà không tập trung nghiên cứu về tác phẩm Văn học Thái Nguyên, nghiên cứu sâu, phê bình về văn học Thái Nguyên... kinh phí đâu, lấy gì để mà làm, bỏ ra 3 năm viết cuốn sách về văn học Thái Nguyên, tự bỏ kinh phí và in và cái lượng độc giả tiêu thụ không nhiều, chỉ khoảng vài trăm người là cùng đọc cái sách chuyên khảo khô khan hàn lâm này... thế thì cái vấn đề kinh phí ấy, vấn đề thời gian ấy, vấn đề có chiến lược dài hơi ấy, vấn đề có kế hoạch cụ thể để thực hiện vấn đề nghiên cứu phê bình ấy phải là tỉnh Thái Nguyên, Sở Văn hóa Thái Nguyên và Hội Văn học nghệ thuật Thái Nguyên kết hợp...".

PGS.TS Cao Thị Hồng, Chi hội trưởng Chi hội Lý luận phê bình, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên: "Đối với nhân lực làm lý luận phê bình được đào tạo một cách bài bản thì chỉ có thể là ở trong các trường học, Trường Đại học Sư phạm có Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Khoa học có Khoa Văn... vậy thì việc đào tạo với những đội ngũ, với những người có thể làm lý luận phê bình ấy thì phải có chiến lược. Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Thái Nguyên với các trường học có sự kết hợp với nhau để truyền bá được cho quần chúng bạn đọc, đặc biệt là đội ngũ học sinh, sinh viên những cái kiến thức nền để có thể tiếp thu về lý luận và trên cơ sở lý luận ấy mới có thể viết phê bình văn học".

Văn học Thái Nguyên đã, đang và sẽ tiếp tục khẳng định vị thế trong nền văn học nước nhà. Hành trình ấy không chỉ dừng lại ở những trang viết mà còn tiếp tục phát triển qua sự phản biện, đối thoại để vươn dậy mạnh mẽ hơn, để văn chương thực sự là một phần của đời sống, một phần của tâm hồn con người./.