Phải chăng ngày tàn của IS đã điểm?

Mới đây, kênh truyền hình Al Sumaria của IS loan tin rằng, thủ lĩnh IS là Abu Bakr al Baghdadi đã đưa ra “lời tạm biệt”, trong đó ông ta thừa nhận thất bại tại Mosul - nơi IS đang phải hứng chịu những đợt tấn công dữ dội của quân đội Iraq được sự hỗ trợ của Mỹ và các chiến binh bộ tộc - đồng thời kêu gọi các tay súng ủng hộ ông ta chạy trốn khỏi thành phố này hoặc tiến hành các vụ tấn công tự sát.

Khói bốc lên từ một vụ không kích chống IS ở Mosul. Ảnh: Reuters

Ngày 7/3 vừa qua, tướng Mỹ Matthew Isler cũng cho biết, một số thủ lĩnh của IS và các tay súng nước ngoài đang rút khỏi cuộc chiến, “bỏ mặc” các tay súng địa phương bảo vệ thành trì này trước sức tấn công của quân đội Iraq.

Tuy nhiên, thông tin về việc thủ lĩnh al-Baghdadi tuyên bố thất bại cũng khiến không ít người nghi ngờ, bởi rất hiếm khi IS đưa ra những tuyên bố thừa nhận thất bại. Một giả thiết được đặt ra là chính phủ Iraq đã “sản xuất” ra thông tin này nhằm lung lạc tinh thần của các tay súng IS. Tuy nhiên, có một thực tế được thừa nhận là IS đang suy yếu và lãnh thổ mà tổ chức khủng bố này kiểm soát tại Iraq và Syria đang bị thu hẹp một cách nhanh chóng.

Các chuyên gia cho rằng, còn quá sớm để khẳng định IS sẽ sụp đổ hoàn toàn. Điều này xuất phát từ thực tế, các lực lượng tham gia chống IS vẫn có sự bất đồng, xung đột liên quan đến quyền lợi của các bên.

IS đang bị dồn ép trên nhiều mặt trận

Tại Iraq, quân đội nước này và các đồng minh phương Tây đang siết chặt gọng kìm quanh các chiến binh IS ở Mosul. Tháng Một vừa qua, chính phủ Iraq đã giành quyền kiểm soát khu vực phía Đông thành phố Mosul và đang tiến hành chiến dịch giải phóng phần phía Tây của thành phố này.

Từng bước, chậm nhưng chắc, quân đội Iraq đang dồn các chiến binh IS vào chân tường. Ngày 12/3, binh sĩ Iraq dưới sự hỗ trợ của lực lượng liên quân do Mỹ dẫn đầu đã cắt đứt tuyến đường rút chạy cuối cùng của các tay súng thánh chiến này khỏi Mosul. Đây được xem là tiến bộ quan trọng trong chiến dịch quy mô lớn nhằm giành lại hoàn toàn thành phố lớn thứ 2 ở Iraq từ tay tổ chức khủng bố IS.

Tương tự như vậy, tại Syria, IS cũng đang hứng chịu những thất bại liên tiếp. Ngày 23/2 vừa qua, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ [được đưa vào tham chiến ở Syria - ND] đã đánh bật các tay súng IS khỏi thị trấn al-Bab, phía Bắc Syria. Trước đó, ngày 2/3, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cũng thông báo rằng, quân đội Syria dưới sự yểm trợ của không quân Nga đã chiếm lại được thành phố cổ Palmyra bị IS kiểm soát từ tháng 12/2016.

Những bất đồng trong cuộc chiến chống IS ở Syria

Thành phố Raqqa nằm ở phía Đông Syria được coi là “thủ đô” của IS ở Syria. Để có thể đánh bại hoàn toàn IS, ngoài việc giải phóng Mosul ở Iraq, các lực lượng chống IS phải tấn công và giải phóng Raqqa ở Syria. Tuy nhiên cho đến nay, vẫn chưa có lực lượng nào có thể thực hiện được chiến dịch này.

Nơi có khả năng nhất để phát động các cuộc tấn công vào Raqqa là phía Bắc Syria - khu vực mà quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và lực lượng Dân chủ Syria (SDF) với nòng cốt là các tay súng người Kurd (YPG) đang chiến đấu. Tuy nhiên vào thời điểm này, hai lực lượng này lại tập trung nhiều hơn vào cuộc chiến với nhau thay vì tập trung đánh bại IS.

Vào tháng 8/2016, Thổ Nhĩ Kỳ đã đưa quân vào tham chiến tại Syria với danh nghĩa chống IS. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, mục tiêu thực sự của Thổ Nhĩ Kỳ là ngăn cản người Kurd tạo ra một vùng lãnh thổ tự trị ở miền Bắc Syria. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã từng tuyên bố rằng, mục tiêu tiếp theo của quân đội nước này không phải là Raqqa mà là thành phố Manbij - hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của SDF.

Trong khi đó, Mỹ hiện đang ủng hộ người Kurd Syria - lực lượng chủ chốt của SDF. Ngày 28/2 vừa qua, có thông tin cho rằng, lực lượng đặc nhiệm Mỹ đã được triển khai gần Manbij. Điều này có thể gây căng thẳng khiến Thổ Nhĩ Kỳ phải đối đầu không chỉ với người Kurd mà còn cả với Mỹ.

Còn quá sớm để nói IS đã bị đánh bại

Dù cả Iraq và Syria đang có những chiến thắng liên tiếp trước IS, các chuyên gia và cả các quan chức chính phủ đều lên tiếng cảnh báo rằng, còn quá sớm để nói rằng IS đã bị đánh bại. Trung tướng Stephen Townsend, chỉ huy liên minh chống IS tại Iraq và Syria cho biết, chỉ tính riêng tại Mosul, vẫn còn ít nhất 2.000 tay súng IS đang cố thủ và liên minh vẫn đang có những trận chiến khốc liệt với những tay súng này.

“Tôi không tin vào những thông tin [của truyền thông Iraq] rằng các tay súng IS đang tháo chạy khỏi Mosul”, giáo sự Grigory Kosach - khoa nghiên cứu phương Đông đương đại thuộc Đại học Nhân văn quốc gia Nga nói. Theo ông Kosach, các chiến binh IS rất thạo chiến đấu trong đô thị. Với việc sử dụng các đường hầm, chúng sẽ tiến hành những cuộc tấn công bất ngờ, thậm chí ở cả những khu vực mà quân đội Iraq đã kiểm soát.

“Sẽ có những cuộc chiến khốc liệt tại Mosul và tương tự nó cũng sẽ xảy ra tại Raqqa - “thủ đô” của IS tại Syria khi quân đội chính phủ tiến công vào thành phố này”, ông Kosach dự đoán./.