Ông Đặng Phúc Lường nghiên cứu tài liệu tại nhà riêng

Học từ 4 câu thơ Bác viết

Đón tiếp chúng tôi tại nhà riêng nằm trên đường Minh Cầu, phường Phan Đình Phùng, T.P Thái Nguyên, ông Đặng Phúc Lường bày tỏ sự nồng hậu như được gặp lại người thân. Ông bảo, gặp người từng công tác trên Bắc Kạn thì quý lắm! Bởi, thời đó gian khổ nhưng mọi người sống với nhau tình cảm, chân thành. Ở tuổi 79, nhưng dáng vẻ của ông Lường vẫn hoạt bát, minh mẫn. Ông tiết lộ, hằng ngày, ông dậy lúc 5 rưỡi sáng, tưới rau, chăm sóc cây cảnh, tập thể dục, ăn sáng rồi mới bắt đầu làm những công việc của ngày mới.

Sinh ra tại xóm Mun, xã Sĩ Bình, huyện Bạch Thông, tỉnh Bắc Kạn. Thời trẻ, ông làm việc trong ngành Giáo dục, sau đó được nhà nước cử đi học tại nước ngoài rồi bảo vệ thành công Luận án Tến sĩ Hóa học. Về nước, ông đảm trách nhiều công việc, chức vụ khác nhau. Biết ông thời còn làm Chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Kạn, tôi thấy ông chịu khó sâu sát cơ sở, xuống tận phường, xã để giảng bài về Luật Chính quyền địa phương, có hôm ông một mình xuống cơ sở để thăm nắm, tìm hiểu tình hình đời sống đồng bào vùng cao…

Nghỉ hưu, ông Lường tham gia công tác xã hội tại địa phương. Ông làm Bí thư Chi bộ tổ dân phố 12, phường Phan Đình Phùng trong 5 năm; làm Chủ nhiệm Câu lạc bộ Thơ phường Phan Đình Phùng; Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật các dân tộc thiểu số tỉnh. Dù ở nhiệm vụ nào ông cũng cố gắng hoàn thành tốt, được chính quyền địa phương ghi nhận và đánh giá cao. Ông Lường chia sẻ: “Làm việc gì cũng phải bền bỉ, kiên trì có như vậy mới thành công. Tôi học tính kiên trì từ 4 câu thơ Bác viết:

“Không có việc gì khó

Chỉ sợ lòng không bền

Đào núi và lấp biển

Quyết chí ắt làm nên”

Tôi đọc được 4 câu trên của Bác khi còn đang học phổ thông. 4 câu thơ luôn là “hành trang” tiếp sức để tôi thực hiện tốt công việc của mình. - Ông Lường chia sẻ thêm.

Nặng lòng với văn hóa quê hương

Đến thăm ông Lường, tôi để ý trên giá sách cũng như bàn làm việc của ông ngổn ngang sách, tài liệu dịch thuật, truyện và thơ các loại, nhưng nhiều nhất vẫn là những cuốn sách liên quan đến văn hóa dân tộc Dao. Tôi xem lướt có khá nhiều cuốn sách do ông tự sưu tầm hoặc sáng tác như: Công trình nghiên cứu khoa học về tình hình phát triển kinh tế-xã hội của người Dao tỉnh Bắc Thái (năm 1995); tập thơ “Nhớ rừng” - song ngữ Dao Việt; tập truyện cổ dân tộc Dao “Quả bầu vàng” - sưu tầm….

Có lẽ ông Lường dành nhiều tình cảm cho văn hóa Dao cũng là bởi ông là người dân tộc Dao. Ông bảo: “Tôi luôn lo lắng văn hóa dân tộc Dao bị mai một, lu mờ, nên cố gắng dồn hết tâm trí để viết, sưu tầm mong muốn lưu lại cho con cháu mai sau. Lúc còn làm việc ở cơ quan thì điều kiện không cho phép, còn bây giờ thì thỏa thích, đắm mình với công việc mình yêu thích”.

Mặc tuổi đã cao, nhưng ông cất công lên tận các bản người Dao xa xôi ở các tỉnh như: Bắc Kạn, Hà Giang, Cao Bằng sưu tầm tư liệu về văn hóa dân tộc Dao, về nhà ông lại cặm cụi viết, có những đêm ông làm việc đến 2, 3 giờ sáng mới đi ngủ. Niềm vui lớn đối với ông Lường trong năm qua là ông bảo vệ thành công trước Hội đồng thẩm định cuốn Giáo trình Học tiếng Dao (Sâu tộ miền vạ) do ông biên soạn. Nói về cuốn giáo trình này, ông bảo: Trước đây, tôi đã từng nung nấu ý định viết một dạng sổ tay học tiếng Dao để phục vụ cho các hướng dẫn viên du lịch và phát thanh viên, vì tôi thấy có khá nhiều nhà thơ dân tộc Dao, khi sáng tác phải dùng chữ quốc ngữ phiên âm Dao để ghi chép lại những sáng tác của mình, người Dao đọc thì không hiểu mấy. Trong khi đó, người Dao có cả một kho tàng sách Nôm Dao, nội dung phong phú về nhiều lĩnh vực mà chưa được khai thác triệt để và chính thế hệ con cháu người Dao cũng chưa biết hết. Vậy nên, việc sưu tầm, biên soạn một cách bài bản là rất cần thiết. Hiện cuốn giáo trình đã đượcTrung tâm Nghiên cứu - Đào tạo ngôn ngữ và văn hóa các dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc thuộc trường Đại học Khoa học - Đại học Thái Nguyên đặt hàng để dạy cho sinh viên.

- Tuổi đã cao, Bác không định nghỉ ngơi? - Ông trả lời: Dù đã qua 79 mùa xuân, nhưng tôi vẫn còn khỏe, ngày nào khỏe tôi còn cống hiến. Hiện tôi tạm gác lại công tác xã hội để viết sách, sưu tầm, bảo tồn văn hóa dân tộc Dao và đang viết dở cuốn tiểu thuyết “Dấu chân thung lũng lòng chảo”-nói về văn hóa người Dao”. Trò chuyện cùng ông, tôi như được truyền thêm cảm hứng và tình yêu trong công việc./.