Hiệu quả bước đầu triển khai phiên tòa xét xử trực tuyến
Phiên tòa xét xử trực tuyến đầu tiên tại tỉnh Thái Nguyên.

Phiên tòa xét xử trực tuyến đầu tiên tại tỉnh Thái Nguyên với 1 điểm cầu trung tâm tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên và 1 điểm cầu thành phần tại trại tạm giam công an tỉnh. Bị cáo trong 2 vụ án này là: Trần Thanh Hà và Phùng Quốc Toản đều trú tại TP Thái Nguyên. Căn cứ vào hồ sơ vụ án và quá trình xét xử, tại phiên tòa xét xử trực tuyến, HĐXX đã tuyên phạt bị cáo Trần Thanh Hà 16 năm tù giam; bị cáo Phùng Quốc Toản 17 năm tù giam, buộc mỗi bị cáo nộp 10 triệu đống sung quỹ nhà nước về tội mua bán bán trái phép chất ma túy theo Điều 251 Bộ Luật hình sự. Tiếp đó, Tòa án nhân dân huyện Võ Nhai, Tòa án nhân dân TP Phổ Yên cũng đã bắt đầu thực hiện việc xét xử trực tuyến theo tinh thần cải cách tư pháp này với 1 điểm cầu trung tâm Tòa án nhân dân huyện và 1 điểm cầu thành phần tại nhà tạm giữ công an huyện. Các bị cáo trong vụ án này đã khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội của mình và nhận mức án theo quy định của pháp luật. Đây là những vụ án hình sự có tình tiết, tính chất đơn giản; tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án rõ ràng.

Ông Nguyễn Tất Thắng, Chánh án Tòa án nhân dân huyện Võ Nhai cho biết: "Qua việc thực hiện này thì tới đây chúng tôi sẽ nhân rộng trong tòa án các cấp, đối với tòa án huyện Võ Nhai chúng tôi đã có kế hoạch từ nay đến những tháng tiếp theo thì mỗi thẩm phán chúng tôi đề ra ít nhấtmỗi người sẽ xử từ 1 đến 2 vụ án trực tuyến như thế này để đảm bảo được tiêu chí và rút ra nhữn kinh nghiệm phối hợp trong công tác giữa các ngành tố tụng huyện".

Hiệu quả bước đầu triển khai phiên tòa xét xử trực tuyến
Việc xét xử trực tuyến có nhiều ưu điểm có lợi cho những người tham gia tố tụng.

Có thể nói, so với việc xét xử trực tiếp thì việc xét xử trực tuyến cũng có nhiều ưu điểm có lợi cho những người tham gia tố tụng như: người dân không phải đi xa, mất nhiều công sức và tiền của, không gây tâm lý cho những đối tượng là trẻ em, bị cáo chưa đủ 18 tuổi, quá trình xét hỏi đối chất tại phiên tòa không giáp mặt tránh gây xung đột giữa những người có mâu thuẫn về lợi ích. Đặc biệt theo kế hoạch trong thời gian tới sẽ kết nối thêm được các điểm cầu phục vụ xét xử trực tuyến.

Bà Lê Thúy Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm Trợ giúp pháp lý tỉnh Thái Nguyên cho biết: "Tại thời điểm này thì toán nhân dân 2 cấp tỉnh Thái Nguyên cũng mới thực hiện xét xử một số vụ án hình sự đơn giản, mong rằng trong thời gian tới Tòa án cũng sẽ mở rộng thí điểm được các vụ án dân sự và hành chính khác. Đối với Trug tâm Trợ giúp pháp lý khi tham gia nhận xét xử kết quả trực tuyến thì theo như thông tư 05 có quy định trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên thì tại điểm cầu ở cấp tỉnh, Trung tâm Trợ giúp pháp lý cũng có một điểm cầu thành phần hoặc đặt tại trụ sở Sở Tư pháp, và hiện nay Trung tâm cũng đang mưu tham mưu cho Sở lập dự toán để tính phí xây dựng điểm cầu. Tuy nhiên sự phối hợp với tòa án nhân dân 2 cấp trên địa bàn liên quan đến những vụ án có trợ giúp pháp lý của Trung tâm tham gia thì đều được các cơ quan phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi".

Tại các phiên tòa xét xử trực tuyến, Hội đồng xét xử triển khai đầy đủ các thủ tục của một phiên tòa theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự. Phòng xử án ở các điểm cầu được trang bị hệ thống trực tuyến gồm hệ thống chiếu sáng, hệ thống đường truyền và thiết bị mạng, hệ thống âm thanh, thiết bị hiển thị hình ảnh; đường truyền giữa các điểm cầu ổn định, hoạt động nhịp nhàng và hiệu quả. Sau khi kết thúc phiên toà, các cơ quan đơn vị liên quan đều tổ chức tiến hành họp rút kinh nghiệm để triển khai thực hiện việc xét xử trực tuyến những vụ án tiếp theo.

Ông Đặng Minh Tuân, Chánh Tòa Hình sự - Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên cho biết: "Để tiếp tục thực hiện kế hoạch số 49, cũng như triển khai thành công Nghị quyết số 33 Quốc hội, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên cũng đã lên lịch xét xử một số vụ án hình sự. Theo điều kiện để tổ chức được phiên tòa trực tuyến theo đúng hướng dẫn Tòa án nhân dân tối cao đã lên lịch vào Trung tuần tháng 8 năm 2002, đồng thời là các huyện cũng đã có kế hoạch tiếp tục nên lịch xét xử bằng hình thức trực tuyến đối các vụ án cũng đã được lựa chọn".

Theo Kế hoạch số 49 ngày 02/6/2022 của Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp tỉnh Thái Nguyên, bước đầu, TAND 2 cấp tỉnh Thái Nguyên sẽ xét xử thí điểm một số vụ án hình sự đơn giản, chứng cứ rõ ràng, sau đó mở rộng sang các vụ án dân sự, hành chính. Việc xét xử trực tuyến nhằm hỗ trợ hoặc thay thế xét xử trực tiếp tại tòa án, giúp tòa án nâng cao chất lượng xét xử; thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Tòa án. Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu để nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu cải cách tư pháp trong tình hình hiện nay.