Bất cập trong quản lý nguồn thực phẩm đưa vào trường học

Lấy thực phẩm vào trường bằng… niềm tin

An toàn thực phẩm trong trường học đang là vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm. Hiện tỉnh Thanh Hóa có 755 trường học tổ chức ăn bán trú cho học sinh. Tuy nhiên, thực tế việc kiểm tra thực phẩm có đảm bảo an toàn hay không đang nằm ngoài khả năng của các nhà trường.

Theo ghi nhận thì khó khăn lớn nhất của các nhà trường hiện nay là việc thẩm định thực phẩm đưa vào trường có thật sự sạch không. Lãnh đạo các trường đều cho rằng, việc kiểm tra thực phẩm vào trường mỗi ngày cũng chỉ bằng mắt thường và cảm quan nên không thể biết được thực phẩm đó có thực sự sạch, an toàn hay không.

Việc kiểm tra thực phẩm có an toàn hay không đang nằm ngoài kiểm soát của nhà trường.

“Một thớ thịt ngon, một mớ rau tươi xanh, mơn mởn, chưa hẳn là đã sạch theo đúng nghĩa, bởi chỉ có máy móc, thiết bị mới có thể test được thành phần, dư lượng kháng sinh… trong sản phẩm đó là bao nhiêu. Mà các thiết bị này tất cả các trường hầu như không có? Đây là một điều chúng tôi rất trăn trở và lúng túng” – Hiệu trưởng Trường Mầm non Tân Sơn (TP Thanh Hóa) Phạm Thị Minh Thanh chia sẻ.

Không ký hợp đồng với một đơn vị cố định trong việc cung cấp thực phẩm cho bữa ăn của học sinh, hơn 30 năm nay, Trường Mầm non Ba Đình (TP. Thanh Hóa) lại chọn hình thức hợp đồng với các đơn vị nhỏ lẻ.

Nhiều trường vẫn có khuôn viên trồng rau sạch tuy nhiên không đủ để cung ứng cho học sinh nên đều phải lấy từ các đơn vị cung cấp.

Theo đó, để tổ chức ăn bán trú cho gần 400 học sinh, nhà trường phải ký hợp đồng với 17 đơn vị cung cấp thực phẩm. Tuy nhiên, cũng giống như tất cả các trường khác, nhà trường cũng chỉ kiểm tra thực phẩm bằng mắt thường và đặt niềm tin vào nhà cung cấp. Ngay đến việc, các đơn vị cung cấp lấy nguồn thực phẩm này ở đâu, nhà trường cũng không hề biết.

“Thịt lợn nếu được kiểm dịch thì họ chỉ đóng dấu trên lưng, tuy nhiên trường chỉ lấy một số miếng thì cũng không thể biết được con lợn đó đã được kiểm dịch đóng dấu hay chưa. Rau, củ, quả thì cũng chỉ lấy bằng niềm tin chứ cũng không có máy móc để kiểm tra… Đây là vấn đề mà các hiệu trưởng rất trăn trở, mong muốn, các cơ quan chức năng, tăng cường kiểm tra giám sát các nhà cung cấp thực phẩm để thực phẩm “bẩn” không có cơ hội tràn vào các bữa ăn học đường….”, cô giáo Lê Thị Nga, Hiệu trưởng Trường Mầm non Ba Đình (TP. Thanh Hóa) cho biết.

Ghi nhận tại rất nhiều điểm trường trên địa bàn TP. Thanh Hóa, tuy nhiên chỉ có Trường tư thục Mầm non Búp Sen Xanh và Tiểu học Phù Đổng là có giấy xác nhận thịt lợn đã được kiểm dịch mỗi ngày được cung cấp lưu lại trường.

Nhầm lẫn tai hại

Qua tìm hiểu có một thực tế hiện nay, hầu hết các trường đều đặt niềm tin vào tờ “Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm” do Phòng Kinh tế - hạ tầng các huyện, thị, thành phố cấp cho các đơn vị cung cấp thực phẩm. Các đơn vị cung cấp thực phẩm cũng coi đó như tờ “giấy thông hành” để hoàn thiện hồ sơ pháp lý trong việc ký hợp đồng cung cấp thực phẩm cho các nhà trường.

Hầu hết các trường đang nhầm lẫn tờ giấy này chính là bảo đảm cho nguồn thực phẩm đưa vào trường học là sạch, an toàn.

Thực tế cho thấy, có những trường hợp đồng với vài chục cơ sở cung cấp thực phẩm và cũng chừng ấy cơ sở cung cấp hồ sơ là tấm “giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm”. Ngay cả khối tư thục như mầm non Búp Sen Xanh, Tiểu học Phù Đổng làm tốt việc kiểm dịch thịt lợn đưa vào trường học thì một số mặt hàng khác hồ sơ cũng chỉ dừng lại ở tấm giấy từ Phòng kinh tế - hạ tầng cấp.

Trao đổi vấn đề này, ông Lê Thiệu Phúc, chuyên viên Phòng Kinh tế - hạ tầng, UBND thành phố Thanh Hóa cho biết: “Lâu nay, các nhà trường cũng đang lầm tưởng giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm do Phòng cấp cho các đơn vị cung cấp thực phẩm là tờ giấy chứng minh pháp lý sản phẩm của đơn vị cung cấp là an toàn. Tuy nhiên, thực tế không phải vậy, giấy này chỉ chứng minh cơ sở trên về con người không có bệnh truyền nhiễm, cơ sở vật chất đủ điều kiện. Còn để biết sản phẩm đó có thực sự sạch và an toàn hay không thì lại thuộc đơn vị khác cấp giấy chứng nhận và kiểm tra”.

Cũng theo ông Phúc thì hiện TP. Thanh Hóa đã thực hiện thí điểm mô hình truy xuất nguồn gốc xuất xứ sản phẩm ở một số địa phương. Năm 2019, thành phố sẽ triển khai mô hình ra tất cả các xã, phường trên địa bàn. Theo đó, các hộ sản xuất kinh doanh trên địa bàn muốn xuất bán sản phẩm gì trong ngày đều phải báo cáo các trưởng thôn, khu dân phố ký xác nhận.

Ông Phúc khuyến cáo các trường cần yêu cầu đơn vị cung cấp sản phẩm cung cấp được giấy truy xuất nguồn gốc để đảm bảo vấn đề an toàn nguồn hàng đưa vào trường học.