Dưới chân núi Hồng, xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, Tượng đài thanh niên xung phong sừng sững, đứng hiên ngang giữa trời. Xung quanh là tượng 8 gương anh hùng liệt sĩ tiêu biểu của thanh niên Việt Nam. Cách đây đúng 70 năm, tại chính tại nơi này, Đội thanh niên xung phong công tác trung ương đầu tiên được khai sinh với 225 đội viên, là con em các tỉnh Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Bắc Giang, Vĩnh Phúc. Ông Vũ Trọng Kim, Chủ tịch Trung ương Hội Cựu Thanh niên xung phong Việt Nam nêu rõ: “Từ Đội đầu tiên này, nối tiếp nhau như một dòng chảy, có tới 650.000 là đoàn viên, thanh niên đã tham gia vào lực lượng thanh niên xung phong trên các trận địa, những trận địa chống chiến tranh phá hoại, vừa mở đường vào miền Nam để hoàn thành cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước”.

ban hung ca thanh nien xung phong da ps
Dưới chân núi Hồng, xã Yên Lãng, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, Tượng đài thanh niên xung phong sừng sững, đứng hiên ngang giữa trời.

Noi gương những người con của Thái Nguyên trong đội hình thanh niên xung phong đầu tiên, Đội “Xung phong công tác” ở khắp các huyện của tỉnh Thái Nguyên đã hăng hái xung phong làm nhiệm vụ tu sửa, bảo vệ cầu đường. Tính đến cuối năm 1950, đã có gần 5.000 thanh niên tham gia đào, đắp hàng ngàn khối đất đá để sửa đường, làm mới hàng trăm cầu cống lớn nhỏ phục vụ kháng chiến, nhiều tuyến đường được thông suốt phục vụ cho xe vận chuyển lương thực, thực phẩm, quân trang, quân dụng từ hậu phương ra tiền tuyến. Bà Mai Thị Mừng, Cựu thanh niên xung phong huyện Đại Từ hùng hồn kể lại: “Phong trào thanh niên lúc đó rực cháy lắm, kể cả bố mẹ không cho cũng đi, mà lúc đó ra đi không quản ngại khó khăn gì, chỉ mong ra đi có thể chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc”.

ban hung ca thanh nien xung phong da ps
Công cuộc giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước đã ghi dấu sự hy sinh xương máu của nhiều thế hệ thanh niên xung phong.

Công cuộc giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước đã ghi dấu sự hy sinh xương máu của nhiều thế hệ thanh niên xung phong. Trên mảnh đất Thái Nguyên anh hùng, câu chuyện về Đại đội thanh niên xung phong 915, hy sinh tại Gia Sàng trong khi giải tỏa hàng hóa là một bản hùng ca trường tồn cùng năm tháng. Đêm giáng sinh năm 1972, chỉ phút chốc, loạt bom của quân đội Mỹ dội xuống đã cướp đi mạng sống của 60 thanh niên xung phong Đại đội 915, Đội 91 Bắc Thái. Giờ đây, tại chính căn hầm năm xưa, Khu di tích lịch sử quốc gia thanh niên xung phong Đại đội 915 hiện hữu như một sự tri ân, tiếp nối của lịch sử. Ông Nguyễn Thành Tín, Cựu thanh niên xung phong Đại đội 914, Đội 91, Bắc Thái cho biết: “Nhà nước đã quan tâm rất lớn đối với công lao của các chiến sỹ quân đội, lực lượng thanh niên xung phong. Công tác đền ơn đáp nghĩa của Đảng và Nhà nước là rất tốt và rất chu đáo, chúng tôi rất cảm động”.

Sự hy sinh của 60 thanh niên xung phong Đại đội 915 là sự kiện bi tráng, là tổn thất lớn nhất của lực lượng Thanh niên xung phong Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Đó là những tấm gương sáng ngời về chủ nghĩa anh hùng cách mạng, là bản anh hùng ca bất khuất của dân tộc Việt Nam, đi vào lịch sử như một kỳ tích trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc. Ông Lê Huy Lanh, Chủ tịch Hội Cựu thanh niên xung phong tỉnh Thái Nguyên chia sẻ: “Tấm lòng, sự tri ân của Đảng bộ và nhân dân các dân tộc của tỉnh Thái Nguyên chính là động lực, nguồn cổ vũ để các Cựu thanh niên xung phong tỉnh Thái Nguyên không ngừng tu dưỡng, rèn luyện, để thực sự là những tấm gương tiêu biểu”.

ban hung ca thanh nien xung phong da ps
Sự hy sinh của 60 thanh niên xung phong Đại đội 915 là sự kiện bi tráng, viết nên những bản hùng ca trường tồn cùng năm tháng..

Thái Nguyên không chỉ tự hào ghi dấu sự ra đời, đóng góp lực lượng cho Đội thanh niên xung phong đầu tiên, mà mảnh đất thép anh hùng với những người con kiên trung còn viết nên những bản hùng ca trường tồn cùng năm tháng. Đó là sự tiếp nối đầy tự hào trong truyền thống 70 năm lực lượng thanh niên xung phong Việt Nam./.