Y bác sĩ kiệt sức giữa điểm nóng dịch bệnh

Dịch chồng dịch, trẻ ùn ùn nhập viện

Thêm một ca bệnh tay chân miệng buộc phải chuyển đến khu bệnh nặng vì nhịp thở yếu, mạch rời rạc không đếm được. Vừa chỉ định cho chuyển bệnh xong bác sĩ phải tiếp tục quay sang thăm khám cho bệnh nhi giường kế bên. “Chúng tôi đang cố gắng chạy đua với thời gian để thăm khám, theo dõi liên tục và sớm nhất có thể cho các bé” - nữ bác sĩ chỉ kịp nói vài lời rồi tập trung kiểm tra cho bé trai đang lơ mơ trên giường bệnh.

Thời điểm từ tháng 9 đến tháng 11 là mùa của bệnh sởi và bệnh tay chân miệng. Từ năm 2013 đến nay bệnh ở mức trung bình, số ca bệnh không nhiều. Tuy nhiên, khoảng 2 tuần cuối của tháng 9/2018 bệnh tăng nhanh và tăng rất cao. BS Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi Đồng 1 cho biết: “Tuần đầu của tháng 9, trong khoa chỉ có 20 đến 30 bé phải điều trị thì 2 tuần cuối tháng 9 đến nay bệnh đã tăng vọt”.

Ngày 3/10, số bệnh nhân tay chân miệng đang nằm điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 1 khoảng 230 trẻ (cao điểm của năm 2011 là 270 trẻ). “Bệnh tay chân miệng nếu không có biến chứng trẻ chỉ cần theo dõi điều trị từ 3 đến 5 ngày là được xuất viện. Bệnh luân chuyển nhanh nhưng số lượng bệnh nhập viện mỗi ngày ở mức cao (từ 70 đến 90 trẻ). Tốc độ tăng nhanh những ca nặng phải nhập viện điều trị chứng tỏ ngoài cộng đồng số trẻ mắc bệnh rất cao” – BS Hữu Khanh nhận định.

Bệnh nhân đông, nhiều ca bệnh nặng phải theo dõi liên tục

Khi tay chân miệng bùng phát thì dịch sởi “tát nước theo mưa”, có thời điểm số trẻ mắc sởi nhập viện giao động từ 20 đến 30 bệnh nhi. “Tay chân miệng lây theo đường tiêu hóa còn sởi lây theo đường hô hấp. Những loại bệnh lây truyền theo đường hô hấp nếu không có giải pháp cách li, xử lý tốt nguy cơ lây cho cả bệnh viện vì vậy, hai loại bệnh trên không thể cho các bé nằm chung phòng bệnh. Việc sắp xếp chỗ nằm cho bệnh nhi để cách li đường lây nhiễm trong bối cảnh phòng bệnh, giường bệnh có giới hạn là một thách thức lớn. Bệnh sởi phải nằm ở khu cách li riêng, phải có người ở trong chăm sóc trẻ, nhưng bệnh tay chân miệng cũng cần phải có nhân sự theo dõi, điều trị liên tục” – BS Trương Hữu Khanh chia sẻ.

Y bác sĩ quay cuồng, kiệt sức

Phân tích của BS Hữu Khanh chỉ ra: “Không giống như bệnh khác, tay chân miệng một giờ phải khám cho bệnh nhi 1 lần. Bác sĩ có nhiệm vụ thăm khám, theo dõi liên tục để đánh giá và đưa ra nhận định về mức độ nặng của bệnh, các công đoạn này phụ thuộc hoàn toàn vào sức người chưa có phương tiện máy móc hỗ trợ, thay thế”.

Những kiểm tra, chẩn đoán mức độ bệnh ở trẻ hiện chưa có phương tiện hỗ trợ tối ưu cho bác sĩ

Dẫn chứng cho sự vất vả của nhân viên y tế, BS Hữu Khanh cho hay: “Mỗi tua trực có 2 bác sĩ và 5 điều dưỡng nhưng phải chăm sóc cho cả trăm bệnh nhân. Trường hợp 1 trẻ nhỏ khi bệnh trở nặng, mạch mất, phải thở máy, xét nghiệm… cần 5 người mới có thể xử lý được". "

Có thời điểm 30 đến 40 bệnh nhi trong tình trạng phải theo dõi liên tục thì toàn bộ nhân viên y tế phải liên tục di chuyển, liên tục ghi chép, liên tục thực hiện các bước theo dõi sát cho bệnh nhi. Y bác sĩ, điều dưỡng gần như kiệt sức. Để có thể duy trì cường độ làm việc, chúng tôi buộc phải chia tua thay nhau nghỉ ngơi, bác sĩ, nhân viên y tế đa phần ngồi ngủ gục tại chỗ, hiếm khi được nghỉ lưng”.

Nhân viên y tế quay cuồng, không có thời gian để nghỉ lưng

Trước sự căng thẳng của dịch bệnh, bệnh viện đã phải thông báo cho tất cả nhân sự đề nghị không nghỉ phép, những người đang đi học phải quay về, người bắt đầu học phải chia ngày học, xin phép bộ môn để sắp xếp lịch trực. Ngoài ra, bệnh viện còn huy động sinh viên y khoa trực sớm hơn và về trễ hơn để phụ giúp bác sĩ; mua thêm máy cầm tay để theo dõi nồng độ ô xy trong máu cho bệnh nhân…

Bệnh viện đang phải căng mình tiếp nhận, điều trị cho những trẻ bệnh nặng

BS Hữu Khanh tâm sự: “Bệnh nhân đông, bệnh nặng nhiều, để cứu trẻ chuyện y bác sĩ quên ăn uống là việc rất bình thường. Bệnh viện đang cố gắng để duy trì sức khỏe cho nhân viên bằng cách tăng cường cho nhân sự trực các loại thức ăn nhanh như mì gói, xúc xích, sữa… vào tua trực đêm để mỗi lúc được rảnh, họ có thể tranh thủ ăn lấy sức mà tiếp tục chiến đấu”.