Ký ức văn hóa của người Dao Lô Gang
Nét đẹp của người phụ nữ Dao Lô Gang trong trang phục truyền thống |
Xóm Khe Rịa, xã Vũ Chấn, huyện Võ Nhai hiện có hơn 50 hộ dân, trong đó 100% đều là người dân tộc Dao Lô Gang. Vào bản nhỏ, bạn có thể bắt gặp ngay sắc đỏ được thêu tinh tế trên bộ trang phục của bất kỳ ai bạn tình cờ gặp bên đường. Đối với người Dao Lô Gang, trang phục truyền thống bao gồm áo, quần, khăn vấn đầu, thắt lưng và các đồ trang sức khác. Mỗi bộ trang phục có 5 màu cơ bản, trong đó chủ yếu là màu đỏ với mong ước sẽ mang lại hạnh phúc, may mắn, đầy đủ và tạo ra năng lượng tích cực cho cộng đồng dân tộc mình. Đặc biệt phụ nữ Dao Lô Gang vẫn duy trì cách thêu rất độc đáo, không theo mẫu sẵn có, mà thêu theo trí tưởng tượng của mỗi người. Trang phục thường ngày của họ gồm khăn đội đầu, yếm được thêu cầu kỳ với nhiều họa tiết hoa văn. Áo dài được thêu trang trí ở cổ áo, ở thắt lưng. Để thuận tiện lao động hàng ngày, phụ nữ Dao Lô Gang mặc quần với điểm nhấn là gấu quần được thêu kín các họa tiết hoa văn với chỉ nhiều màu đẹp mắt.
Chị Triệu Thị Thúy, xóm Khe Rịa, xã Vũ Chấn, huyện Võ Nhai cho biết sự công phu, tỉ mỉ của bộ trang phục truyền thống dân tộc: "Trang phục của người Dao Lô Gang có nhiều bộ phận như áo, khăn đội đầu, thắt lưng, để làm được cả bộ trang phục, chúng tôi phải mất từ 2-3 tháng. Những ai mới học thêu, nếu chăm chỉ học khoảng 20 ngày sẽ biết thêu".
Đối với người Dao Lô Gang, trang phục không chỉ để mặc mà còn phải thể hiện tính thẩm mỹ, tín ngưỡng. Cách họ giúp thế hệ trẻ duy trì trang phục truyền thống là phải học cách làm ra bộ trang phục và mặc chúng trong các dịp lễ quan trọng thì sẽ được tổ tiên phù hộ cho hạnh phúc và may mắn.
Truyền dạy cho thế hệ trẻ trân trọng và giữ gìn bản sắc trang phục dân tộc Dao Lô Gang |
Em Phạm Thùy Diệp, học sinh lớp 9A, Trường THCS Vũ Chấn, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên chia sẻ: "Em đã học thêu từ bé và cũng biết các bước cơ bản để thêu được 1 bộ trang phục truyền thống của dân tộc Dao Lô Gang".
Câu chuyện gìn giữ nét đẹp trang phục truyền thống ở Khe Rịa còn được tiếp sức khi từ năm 2015, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Vũ Chấn thành lập Câu lạc bộ phụ nữ giữ gìn bản sắc trang phục dân tộc Dao. Việc duy trì sinh hoạt bắt đầu từ chính những người phụ nữ luôn yêu thương từng đường kim, mũi chỉ của mình.
Chị Mai Thị Quyên, Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Vũ Chấn, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên cho biết: "Hàng ngày, chị em phụ nữ đi làm việc vẫn tranh thủ thêu khi nghỉ ngơi, họ hướng dẫn cho các con, các cháu tập thêu và giữ gìn bản sắc trang phục của dân tộc Dao Lô Gang".
Đến Vũ Chấn, bạn có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp tuyệt phẩm của trang phục trên người phụ nữ Dao Lô Gang trong điệu dân vũ đầy ngẫu hứng, hay lúc họ tranh thủ thêu thùa. Dù ở đâu, họ trong trang phục truyền thống đều rực rỡ như những bông hoa của núi rừng./.