Đại án Oceanbank: Hà Văn Thắm khai gì để gỡ tội Tham ô?

Ngày 2/5, sau 4 ngày tạm nghỉ, phiên tòa xét xử phúc thẩm bị cáo Hà Văn Thắm – cựu Chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Đại Dương (Oceanbank) và đồng phạm xảy ra tại Oceanbank sẽ tiếp tục với phần tranh luận của các bị cáo Hà Văn Thắm, Nguyễn Minh Thu (cựu TGĐ OceanBank), Nguyễn Văn Hoàn (cựu Phó TGĐ Oceanbank)...

Bị cáo Hà Văn Thắm tại tòa. (Ảnh: TTXVN)

Theo cáo buộc, Hà Văn Thắm là người đề ra chủ trương, chỉ đạo thực hiện việc chi lãi ngoài ở Oceanbank gây thiệt hại hơn 1.500 tỷ đồng cho ngân hàng. Việc này gây rối loạn an ninh tiền tệ, khiến Oceanbank bị mất kiểm soát, nợ xấu chiếm tới gần một nửa dư nợ toàn hệ thống. Cựu Chủ tịch Oceanbank còn bị kết luận giúp sức cho cựu TGĐ Oceanbank Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt 49 tỷ đồng của PVN và 197 tỷ đồng của Oceanbank, công ty BSC...

Cuối tháng 9/2017, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội tuyên phạt bị cáo Thắm 19 năm tù về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng,” 18 năm tù về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng,” tù chung thân về tội “Tham ô tài sản,” 20 năm tù về tội “Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.” Tổng hợp hình phạt chung, Hà Văn Thắm bị phạt tù chung thân về cả 4 tội danh; buộc phải bồi thường dân sự hơn 840 tỷ đồng.

Không giúp sức cho Nguyễn Xuân Sơn chiếm đoạt tiền

Trước đó, trong những ngày xét hỏi công khai tại tòa phúc thẩm, bị cáo Hà Văn Thắm đề nghị không xem xét kết án bị cáo về tội "Tham ô tài sản" và "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản"; nếu có đủ căn cứ quy kết 2 tội trên thì Hà Văn Thắm mong HĐXX xem xét không áp dụng hình phạt tù chung thân đối với bị cáo.

Trình bày quan điểm “gỡ tội”, cựu Chủ tịch Oceanbank cho biết, ông ta không biết và không bàn bạc với Nguyễn Xuân Sơn về việc chiếm đoạt tiền của Oceanbank chuyển cho PVN. Tiền Thắm đưa cho Sơn để chi cho các khách hàng chiến lược, trong đó có PVN, chứ không phải chi cho Sơn sử dụng cá nhân. Số tiền này được lấy từ công ty BSC (công ty sân sau của Hà Văn Thắm) chi cho Sơn thông qua thư ký.

“Khách hàng ở đây là PVN, chứ không phải là Ninh Văn Quỳnh hay Nguyễn Xuân Sơn” – Hà Văn Thắm nói và cho biết bị cáo sở hữu 62,9% cổ phần của Oceanbank thì không thể bị quy kết chiếm đoạt số tiền của ngân hàng mà thực chất đó là tiền của mình.

Còn nếu việc bị cáo chi vượt trần lãi suất cho PVN mà bị cáo Nguyễn Xuân Sơn mới có cơ hội chiếm đoạt tiền thì hành vi của bị cáo đã bị quy kết tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.

Theo lời bị cáo Hà Văn Thắm, hành vi chiếm đoạt của Nguyễn Xuân Sơn là hành vi phát sinh từ bản thân bị cáo Sơn, chứ không phải hành vi giúp sức để Sơn chiếm đoạt. Nếu cơ quan điều tra kết luận trong số tiền 246 tỷ đồng ông Sơn chiếm đoạt có 49 tỷ đồng của PVN (tương ứng với tỷ lệ 20% góp vốn của PVN vào Oceanbank) thì Hà Văn Thắm còn "thê thảm hơn gấp 3 lần" do sở hữu gần 63% cổ phần tại Oceanbank.

Cựu Chủ tịch Oceanbank còn cho rằng, hành vi của mình cũng giống 2 thuộc cấp là cựu Phó TGĐ Lê Thị Thu Thủy và Nguyễn Xuân Thắng. Hai người này cũng đưa tiền cho ông Sơn nhưng chỉ bị truy tố về tội Cố ý làm trái.

Hà Văn Thắm thừa nhận đã làm sai

Nói về lý do và thời điểm bắt đầu chi lãi suất vượt trần, Hà Văn Thắm cho biết, bị cáo bắt đầu chủ trương này từ năm 2009. Mức chi lãi ngoài của Oceanbank tùy từng thời kỳ, tuy nhiên xấp xỉ hơn 1% so với trần lãi suất.

Thừa nhận bản thân đã vi phạm Thông tư 02 nhưng để làm lợi cho ngân hàng và trong bối cảnh nhiều ngân hàng đều chi lãi ngoài nên bị cáo bắt buộc phải thực hiện.

Bị cáo Hà Văn Thắm cho biết thêm, khoảng tháng 9/2011, sau khi Ngân hàng Nhà nước ra chỉ thị cấm các ngân hàng chi lãi suất vượt trần, bị cáo đã chỉ đạo toàn hệ thống ngân hàng Oceanbank dừng việc này, sau đó ngân hàng này rơi vào nguy cơ mất thanh khoản.

Trong phần xét hỏi ngày 20/4, chủ tọa nói: "Tóm lại bị cáo có thừa nhận sai. Rõ ràng bị cáo nhận thức được chi như thế là sai, cho nên bị cáo nhận tội. Tuy nhiên, bị cáo đề nghị HĐXX xem xét con số hơn 1.500 tỷ cho mình?”

Bị cáo Thắm nói "vâng", đồng thời đề nghị HĐXX xem xét xem có thiệt hại hay không vì theo cựu chủ tịch Oceanbank, hành vi ấy chỉ gây thiệt hại phi vật chất: có thể gây ra lạm phát, xáo trộn thị trường.

"HĐXX sẽ xem xét. HĐXX cũng nhận thấy bị cáo từ điều tra, truy tố, xét xử luôn thành khẩn khai báo. Nếu cấp sơ thẩm không ghi nhận thì phúc thẩm ghi nhận cho bị cáo"- chủ tọa nói.

Đối với việc xác định 49 tỷ đồng được coi là thiệt hại của PVN (20% vốn tại Oceanbank) trong số tiền 246 tỷ đồng Thắm đã nhờ Sơn chi lãi ngoài cho PVN, Hà Văn Thắm cho rằng, nếu PVN được hưởng 49 tỷ đồng thì các cổ đông khác cũng phải được hưởng. Toàn bộ cổ phần của Oceanbank đều là cổ phần phổ thông, các cổ đông khác không thể bị mất quyền đó.

“Không chỉ 49 tỷ đồng nói trên, PVN còn bị thiệt hại về hành vi Cố ý làm trái thì các cổ đông cũng bị thiệt hại như vậy, bị cáo đề nghị xem lại tư cách của NH Đại Dương mới. Hành vi chi lãi ngoài của các bị cáo không gây thiệt hại cho ngân hàng, còn nếu HĐXX vẫn xác định là thiệt hại thì các cổ đông mới là những người bị thiệt hại”, Hà Văn Thắm nói.

Trong phần tự bào chữa cho mình, cựu Chủ tịch Oceanbank còn cho rằng, nếu tòa xác định bị cáo tội đồng phạm với Sơn thì đề nghị giảm nhẹ cho bị cáo căn cứ tình tiết bị cáo không được hưởng lợi vì đó là tiền của bị cáo; bị cáo là doanh nhân, không thuộc đối tượng chống tham nhũng; bối cảnh thị trường khi đó tất cả các ngân hàng đều chi lãi ngoài; quá trình điều tra, truy tố và xét xử bị cáo thành khẩn khai báo, bản thân được tặng nhiều bằng khen, giấy khen... Ngoài ra, bị cáo này còn đề nghị HĐXX xem xét lại phần trách nhiệm dân sự, xem xét khoản tiền truy thu sung công quỹ nhà nước liên quan đến công ty BSC.

Sau quá trình xét hỏi công khai tại tòa, ngày 26/4, Viện KSND cấp cao tại Hà Nội kết luận, trong quá trình hoạt động, Oceanbank đã xảy ra nhiều vi phạm pháp luật trong hoạt động cho vay, chi vượt trần lãi suất… dẫn đến nợ xấu, âm vốn chủ sở hữu, gây thiệt hại nặng nề cho Nhà nước, Oceanbank và các tổ chức cá nhân. Trong đó, Hà Văn Thắm đóng vai trò chính; các đồng phạm đóng vai trò giúp sức.

VKS đề nghị HĐXX phúc thẩm không chấp nhận đơn kháng cáo của bị cáo Hà Văn Thắm vì tòa cấp sơ thẩm đã tuyên phạt bị cáo với 4 tội danh trên là có căn cứ pháp luật, không oan, không sai./.