Facebook Zalo youtube Tiktok

Bí ẩn cung điện thời Trần hơn 700 năm tuổi

Xã hội
Từ hai dòng ngắn ngủi trong Đại Việt sử ký toàn thư, các nhà khảo cổ đã tìm ra hành cung Lỗ Giang (Thái Bình), giúp làm sáng tỏ bí ẩn về sự tồn tại của một cung điện ở ngoại vi kinh thành Thăng Long.
aa

Qua 3 đợt khai quật khảo cổ học, hành cung Lỗ Giang - một trong những hành cung lớn được nhà Trần cho xây dựng trên đất phát tích Long Hưng, nay thuộc xã Đồng Minh, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình đã dần được hé lộ.

Đây không chỉ là mặt bằng của một công trình kiến trúc mà là một tổ hợp ít nhất ba công trình, kết nối với nhau trong một chỉnh thể có quy mô và sự nguy nga, tráng lệ được xây dựng công phu mang tính chất cung điện hoàng gia.

bi an cung dien thoi tran hon 700 nam tuoi

Hai dòng ngắn ngủi trong Đại Việt sử ký toàn thư - manh mối đầu tiên để các nhà khảo cổ đi tìm hành cung Lỗ Giang.

Tuy là hành cung lớn, nằm ở vị trí quan trọng trong việc kết nối giữa Long Hưng (Thái Bình) - Tức Mặc (Nam Định) và Thăng Long (Hà Nội), nhưng trải qua thời gian và những biến cố thăng trầm của lịch sử, vị trí của hành cung Lỗ Giang xưa ở đâu, diện mạo và quy mô của nó như thế nào, từ lâu vẫn là một bí ẩn.

Năm 2014 sau đợt khai quật khảo cổ học đầu tiên, khu vực đền Trần (Thái Lăng) thuộc xã Hồng Minh (Hưng Hà, Thái Bình) được xác định chính là di tích hành cung Lỗ Giang dưới thời vua Trần Nhân Tông và Trần Anh Tông, là hành cung Kiến Xương vào thời vua Trần Hiến Tông.

bi an cung dien thoi tran hon 700 nam tuoi

Ngói lợp mái kiến trúc cung điện thời Trần khai quật tại hành cung Lỗ Giang, tỉnh Thái Bình.

Xung quanh khu vực đền hiện còn lưu truyền nhiều địa danh như bến Phạm Lỗ, cánh đồng Phủ, Càn Thiên Mã, Cầu Rồng,... Trong đó, có những địa danh liên quan đến lăng tẩm của các vua Trần như xóm Lăng, Giếng Lăng, Lăng sa trong, Lăng sa ngoài, Lăng Ngói. Những địa danh này gợi lại những dấu ấn của một hành cung xưa gắn liền với lịch sử của nhà Trần trên mảnh đất Hồng Minh ngày nay.

Ngoại trừ khu vực Lăng sa ngoài có vị trí ở ngoài đê, do nhiều năm phù sa sông Hồng bồi lấp nên bề mặt không tìm thấy di vật, các địa danh còn lại đều tìm thấy rất nhiều vật liệu kiến trúc, đồ sành, đồ gốm sứ của nhà Trần.

Trung tâm Nghiên cứu kinh thành cũng xác định phần mái lợp ngói mũi sen có quy mô lớn, được trang trí công phu, đẹp và tráng lệ, giống như kiến trúc cung điện trong Hoàng cung Thăng Long.

bi an cung dien thoi tran hon 700 nam tuoi

Viên ngói úp đầu bờ dải trang trí mặt sư tử độc đáo.

Đến năm 2015, để tiếp tục xác định rõ diện mạo của hành cung Lỗ Giang xưa đợt khai quật khảo cổ học lần thứ hai với diện tích 600m2 được tiến hành. Kết quả đã chỉ rõ đây không chỉ là mặt bằng của một công trình kiến trúc mà là tổ hợp ít nhất gồm ba công trình kết nối với nhau trong một chỉnh thể có mặt bằng chữ Công, có diện tích hơn 554m2.

Kỹ thuật gia cố móng trụ cột kép (kép đôi và kép ba) cùng hệ thống bó nền, sân gạch và các loại vật liệu lợp mái, trang trí mái phản ánh tin cậy rằng, kiến trúc ở đây được xây dựng rất quy chuẩn. Đặc biệt, tính chất vương quyền của công trình không những được nhận biết qua các vật liệu trang trí hình rồng mà ở đây còn tìm thấy viên ngói úp đầu bờ dải trang trí mặt sư tử, trên trán khắc chữ Vương (Vua). Tư liệu này góp phần khẳng định rõ tính chất và tầm quan trọng đặc biệt của công trình kiến trúc liên quan đến nơi ở và làm việc của nhà vua.

bi an cung dien thoi tran hon 700 nam tuoi

Ngói lợp mái kiến trúc cung điện thời Trần khai quật tại hành cung Lỗ Giang, tỉnh Thái Bình.

Năm 2016 - 2017, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã cho phép Bảo tàng tỉnh Thái Bình phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu kinh thành tiếp tục khai quật mở rộng lần 3 tại khu di tích hành cung Lỗ Giang với diện tích 800m2.

Kết quả khai quật cho thấy, Hành cung Lỗ Giang nằm phân bổ trong phạm vi rộng lớn thuộc các khu vực đất canh tác hoa màu của nhân dân xã Hồng Minh hiện nay như: đền Thái (khu A), lăng Ngói (khu B), lăng Sa ngoài (khu C), lăng Sa trong (khu D), lạch Đường cả (khu E - G). Các khu vực này có diện tích khoảng 93.000m2.

bi an cung dien thoi tran hon 700 nam tuoi

Dấu vết một công trình kiến trúc quy mô lớn được tìm thấy ở hành cung Lỗ Giang, tỉnh Thái Bình.

Việc điều tra, khai quật giai đoạn 3 đã tiếp tục làm rõ tổng thể mặt bằng kiến trúc thời Trần ở khu A, phát hiện được quần thể các công trình kiến trúc ở khu D và gò Sỏi độc đáo. Tại khu vực Lăng Sa Ngoài, tìm thấy dấu vết của một đoạn móng tường bao đầm bằng sỏi sét cùng nhiều hiện vật gạch ngói vỡ, đồ sành và gốm có niên đại thời Trần. Kỹ thuật xây dựng móng tường bao gia cố bằng sỏi rất kiên cố giống như kỹ thuật xây dựng tường bao thời Lý ở Khu di tích Hoàng thành Thăng Long.

Kết quả này góp phần khẳng định rõ tính chất, quy mô của Hành cung Lỗ Giang xưa. Đồng thời, khẳng định giá trị và tầm quan trọng rất đặc biệt của khu di tích. Phát hiện cũng cho thấy tiềm năng khảo cổ học ở đây rất lớn và còn nhiều bí ẩn lịch sử dưới lòng đất về Hành cung.

Để tiếp tục điều tra, khai quật làm rõ giá trị văn hoá, lịch sử của hành cung Lỗ Giang, UBND tỉnh Thái Bình đã đề nghị Trung tâm Nghiên cứu kinh thành sớm hoàn thiện báo cáo khoa học trình UBND tỉnh. Đồng thời, chỉ đạo UBND huyện Hưng Hà phối hợp chặt chẽ và thực hiện tốt công tác bảo tồn, giữ gìn khu khai quật cũng như làm tốt công tác giải phóng mặt bằng phục vụ cho công tác khảo cổ học.

Theo Dân trí

Tin mới hơn

Điều tra việc 2 người đàn ông bị tạt axit gây bỏng nặng

Phấn đấu hết tháng 6/2025, cả nước có 37/63 địa phương không còn nhà tạm, nhà dột nát

Sáng 11/5 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 4 Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Phiên họp được kết nối trực tuyến đến trụ sở Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đồng chí Trịnh Việt Hùng, Ủy viên dự khuyết BCH Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát của tỉnh chủ trì điểm cầu tỉnh Thái Nguyên. Dự phiên họp tại điểm cầu có đồng chí Nguyễn Thị Loan, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Phó trưởng Ban Chỉ đạo; các thành viên Ban Chỉ đạo, lãnh đạo các sở, ban, ngành, địa phương của tỉnh.
Điều tra việc 2 người đàn ông bị tạt axit gây bỏng nặng

Cơ cấu tổ chức của Cục Thuế từ ngày 01/3/2025

Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ban hành văn bản quy định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Thuế theo mô hình mới từ ngày 01/3/2025.
Điều tra việc 2 người đàn ông bị tạt axit gây bỏng nặng

Cơ cấu tổ chức của Kho bạc Nhà nước từ 01/03/2025

Ngày 26/02/2025, Bộ Tài chính ban hành Quyết định 385/QĐ-BTC quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Kho bạc Nhà nước, có hiệu lực từ 01/03/2025.
Điều tra việc 2 người đàn ông bị tạt axit gây bỏng nặng

Tin 24h ngày 27/2/2025

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự Lễ Kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam
Điều tra việc 2 người đàn ông bị tạt axit gây bỏng nặng

Tin 24h ngày 26/2/2025

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký các Quyết định điều động, bổ nhiệm một số Thứ trưởng của các bộ gồm: Bộ Tài chính, Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Bộ Nội vụ, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Tư pháp, Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Tin bài khác

Tin 24h ngày 16/2/2025

Tin 24h ngày 16/2/2025

Theo Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg, từ ngày 18-2-2025, hàng nhập khẩu giá trị dưới một triệu đồng qua chuyển phát nhanh sẽ không còn được miễn thuế nhập khẩu, giá trị gia tăng (VAT).
Tin 24h ngày 15/2/2025

Tin 24h ngày 15/2/2025

Sáng nay 15/2, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách để tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Tin 24h ngày 11/2/2025

Tin 24h ngày 11/2/2025

UBND TP Hà Nội giao Công an thành phối hợp với các đơn vị liên quan khẩn trương điều tra, làm rõ và xử lý nghiêm vụ nam shipper bị tài xế xe Lexus đánh tới tấp.
Tin 24h ngày 10/2/2025

Tin 24h ngày 10/2/2025

Khẩn trương hoàn thiện, trình Chính phủ ban hành các Nghị định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ theo tổ chức bộ máy mới, hoàn thành trước ngày 15/02/2025, bảo đảm đi vào hoạt động từ ngày 01/3/2025.
Tin 24h ngày 3/2/2025

Tin 24h ngày 3/2/2025

Ngày này cách đây đúng 95 năm, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, đánh dấu một mốc son quan trọng trong lịch sử dân tộc, bắt đầu hành trình dẫn dắt cách mạng, đấu tranh giành lại độc lập, tự do cho đất nước. Sự kiện lịch sử này cũng đặt nền móng vững chắc cho công cuộc xây dựng và phát triển ngày nay.
Xem thêm

Đọc nhiều

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Có rất nhiều cách luận biển số tại Việt Nam, trong đó dựa trên phát âm và giá trị là hai cách phổ biến nhất. Quan niệm xấu, đẹp về biển số tại Việt Nam có ...
Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Vì sinh mệnh chính trị của Đảng, vì sự nghiệp đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, các cấp ủy đảng từ Trung ương ...
[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

Trong 3 ngày qua, Thái Nguyên phát hiện 11 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2, gồm 3 trường hợp tại huyện Đồng Hỷ (ngày 31/10, cách ly từ khi trở về Thái Nguyên), 8 trường ...
Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm đường hô hấp do chủng mới của virus Corona gây ra,cùng với cả nước, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ ...
Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên công bố 99 ca nhiễm Covid-19 mới, cập nhật sáng 30/11. Tổng số ca mắc Covid-19 lũy tích từ 01/01/2021 đến nay: 410 ca
Xem trên
[Infogrraphic] Dự kiến 55 đơn vị hành chính xã, phường của tỉnh Thái Nguyên khi sáp nhập, hợp nhất tỉnh Bắc Kạn

[Infogrraphic] Dự kiến 55 đơn vị hành chính xã, phường của tỉnh Thái Nguyên khi sáp nhập, hợp nhất tỉnh Bắc Kạn

Tỉnh Thái Nguyên hiện có diện tích tự nhiên 3.521,96km², quy mô dân số 1.434.171 người; có 09 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện (gồm 6 huyện và 3 thành phố); 172 ĐVHC cấp ...
[Infographic] Quy định của Ban Bí thư về bộ máy cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh, xã

[Infographic] Quy định của Ban Bí thư về bộ máy cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp tỉnh, xã

Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú đã ký ban hành quy định 301 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ ...
[Infographic] Thái Nguyên chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau giai đoạn 2021 - 2025

[Infographic] Thái Nguyên chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau giai đoạn 2021 - 2025

Phong trào thi đua "Thái Nguyên chung tay vì người nghèo - Không để ai bị bỏ lại phía sau" trong giai đoạn 2021-2025 là một hoạt động quan trọng, giúp Thái Nguyên thực hiện ...
[Photo] Hoạt động của lãnh đạo tỉnh Gyeongsangbuk - do thăm Công ty Samsung Electronics  Việt Nam Thái Nguyên (SEVT)

[Photo] Hoạt động của lãnh đạo tỉnh Gyeongsangbuk - do thăm Công ty Samsung Electronics Việt Nam Thái Nguyên (SEVT)

Nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 20 năm thiết lập mỗi quan hệ giữa tỉnh Thái Nguyên và tỉnh Gyeongsangbuk-do (Hàn Quốc). Sáng ngày 10/6 Ông Kang Seok-He, Đại sứ, Phó Thống đốc ...
[Phóng sự ảnh]: Giao lưu các sản phẩm đặc trưng giữa 2 tỉnh Thái Nguyên và Gyeongsangbuk - do (Hàn Quốc)

[Phóng sự ảnh]: Giao lưu các sản phẩm đặc trưng giữa 2 tỉnh Thái Nguyên và Gyeongsangbuk - do (Hàn Quốc)

Nằm trong chuỗi các hoạt động kỷ niệm 20 năm thiết lập mỗi quan hệ giữa tỉnh Thái Nguyên (Việt Nam) và tỉnh Gyeongsangbuk-do (Hàn Quốc), từ ngày 8 - 10/6, tại Nhà hát ca ...
[Infographic] Quy định tạm thời về tiêu chuẩn để bố trí chức danh lãnh đạo, quản lý cấp xã, phường sau sắp xếp của tỉnh Thái Nguyên

[Infographic] Quy định tạm thời về tiêu chuẩn để bố trí chức danh lãnh đạo, quản lý cấp xã, phường sau sắp xếp của tỉnh Thái Nguyên

Ngày 07/5/2025, Tỉnh ủy Thái Nguyên ban hành Quy định số 2638-QĐ/TU Quy định tạm thời phân cấp quản lý cán bộ, khung tiêu chuẩn chức danh, tiêu chí đánh giá cán bộ thuộc diện ...
[Infographic] Thái Nguyên đẩy mạnh chuyển đổi số giáo dục

[Infographic] Thái Nguyên đẩy mạnh chuyển đổi số giáo dục

Thái Nguyên đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành giáo dục, với mục tiêu nâng cao chất lượng dạy và học, tối ưu hóa quản lý và hình thành hệ sinh thái giáo dục ...