Một ngày đầu tháng 5-2017, chúng tôi có dịp cùng đoàn cán bộ của Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên đi kiểm tra công tác tổ chức, duy trì huấn luyện dân quân tự vệ tại các phường, xã trên địa bàn tỉnh. Kế hoạch kiểm tra không được báo trước, nhưng mọi nền nếp, chế độ, thời gian huấn luyện vẫn được cán bộ, chiến sĩ các đơn vị duy trì nghiêm túc. Chúng tôi đến thao trường huấn luyện của trung đội dân quân phường Tân Thịnh, thành phố Thái Nguyên khi trời đang nắng nóng, thế nhưng đội hình huấn luyện của phường vẫn bảo đảm đủ 100% quân số, có cả các cán bộ của Đảng ủy, UBND phường đến động viên dân quân. Sau khi trung đội trưởng phổ biến nội dung luyện tập, từng tổ nhanh chóng tỏa ra vị trí luyện tập các tư thế vận động trên chiến trường. Nhìn các dân quân thực hành động tác như lăn, lê, bò, trườn v.v.., chúng tôi thấy họ như những chiến sĩ thuộc đơn vị chủ lực.

Trong trang phục của lực lượng dân quân, đồng chí Nguyễn Việt Hà, Bí thư Đảng ủy, Chính trị viên Ban CHQS phường Tân Thịnh cho biết: “Nhờ làm tốt công tác động viên nên quân số tham gia huấn luyện của phường tôi luôn bảo đảm đầy đủ. Đến nay mới chỉ qua 2/3 thời gian huấn luyện, nhưng 100% cán bộ, chiến sĩ trong trung đội đã sử dụng thành thạo các loại vũ khí trang bị có trong biên chế, luyện tập khá thuần thục các phương án chiến đấu và sẵn sàng phối hợp cùng các lực lượng giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn trên địa bàn...”.

Lãnh đạo Ban CHQS TP Thái Nguyên cùng lãnh đạo phường Tân Thịnh động viên dân quân trên bãi tập.

Trung đội dân quân xã Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên trong giờ huấn luyện.

Thượng tá Trần Ngọc Tiến, Chỉ huy trưởng Ban CHQS TP Thái Nguyên cho biết: “Phát huy kết quả đạt được từ những năm trước, năm nay, công tác tổ chức huấn luyện cho lực lượng DQTV trên địa bàn thành phố tiếp tục được cấp ủy, chính quyền từ thành phố tới các xã, phường quan tâm, chăm lo chu đáo. Trên thao trường luôn luôn có cán bộ chủ chốt của Đảng ủy, UBND cùng các ban ngành, đoàn thể của các xã, phường theo sát động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ và phối hợp cùng cán bộ của Ban CHQS thành phố xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh". Chúng tôi được biết, ngoài một số nội dung về quân sự do cán bộ của Ban CHQS thành phố phối hợp cùng ban CHQS các xã, phường đảm nhiệm lên lớp thì hầu hết các nội dung về công tác giáo dục chính trị cho dân quân đều do bí thư đảng ủy các xã, phường trực tiếp đứng lớp. Thông qua các buổi lên lớp của các bí thư đảng ủy xã, phường sẽ giúp cấp ủy, chính quyền địa phương thêm hiểu hơn về tình hình thực tế của cán bộ, chiến sĩ DQTV của mình để có những chỉ đạo sát, đúng, hiệu quả.

Theo Thượng tá Phạm Hoài Bắc, Phó tham mưu trưởng Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên, hiện nay 100% các sở, ban, ngành của tỉnh và khối cơ quan dân chính đảng cấp huyện đều đã xây dựng xong lực lượng tự vệ và ban CHQS. Các cơ quan, tổ chức còn lại nếu có đủ điều kiện theo quy định của Luật DQTV thì thành lập ban CHQS và lực lượng tự vệ; nếu không đủ điều kiện thành lập ban CHQS thì xây dựng lực lượng tự vệ từ một đến hai tiểu đội... Tỉnh phấn đấu đến năm 2025 có 100% cán bộ chủ chốt ban CHQS cấp xã được đào tạo trung cấp chuyên nghiệp ngành quân sự cơ sở, trong đó có 70%-80% có trình độ cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở. Tỷ lệ đảng viên trong lực lượng DQTV thường xuyên đạt 25% trở lên… Hằng năm các đơn vị có kế hoạch kết nạp ít nhất 1,5-2% quần chúng là DQTV vào Đảng, gắn với kế hoạch phát triển đảng viên của chi bộ, đảng bộ cơ sở.

Từ sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính quyền các cấp mà hiện nay trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên đã xây dựng được hàng trăm đơn vị DQTV với hàng vạn cán bộ, chiến sĩ. Đảng viên trong DQTV đạt tỷ lệ 22,1%. Trong giai đoạn 2016-2025, tỉnh Thái Nguyên xác định sẽ tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ đăng ký, quản lý công dân trong độ tuổi thực hiện nghĩa vụ DQTV; xét duyệt, tuyển chọn những công dân có đủ năng lực, phẩm chất chính trị vào lực lượng DQTV. Xây dựng lực lượng DQTV theo hướng vững mạnh, rộng khắp và thực hiện ở đâu có tổ chức Đảng thì ở đó có dân quân tự vệ; gắn việc xây dựng lực lượng DQTV với việc đổi mới, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị cơ sở…/.