Buổi lễ thành lập chính quyền cách mạng tỉnh Thái Nguyên vào ngày 20/8/1945

Gần 80 năm đã trôi qua, song cuộc Cách mạng Tháng Tám 1945 vẫn vẹn nguyên tầm vóc và giá trị lịch sử, là niềm tự hào thôi thúc toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta tiếp tục phát huy truyền thống đại đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.

Tháng 8/1945, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào (Tuyên Quang) khẳng định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới” và quyết định phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương; đề ra ba nguyên tắc bảo đảm tổng khởi nghĩa thắng lợi, đó là: Tập trung, thống nhất, kịp thời. 23 giờ ngày 13/8/1945, Ủy ban Khởi nghĩa ra Quân lệnh số 1 hiệu triệu toàn dân Tổng khởi nghĩa.

Minh họa lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Giờ định vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.

Hưởng ứng lệnh Tổng khởi nghĩa, nhân dân cả nước với khí thế sục sôi đồng loạt nổi dậy giành chính quyền. Sức mạnh vùng dậy "long trời, lở đất” của hàng triệu quần chúng, tạo nên một ưu thế áp đảo, giáng đòn quyết định vào tất cả cơ quan đầu não của chính quyền bù nhìn, làm tê liệt mọi sự kháng cự của các thế lực thù địch, khiến chúng không kịp trở tay.

Thái Nguyên cùng các tỉnh Tuyên Quang, Cao Bằng, Bắc Kạn… là những địa phương nổi dậy giành chính quyền sớm nhất trong cả nước. Trong cuốn Hồi ký của Đại tướng Võ Nguyên Giáp về hoạt động chuẩn bị Tổng khởi nghĩa ở khu giải phóng Việt Bắc - tháng 8 năm 1945, ông đã viết về sự kiện này: Dân chúng Thái Nguyên và cả các vùng lân cận hết sức mừng rỡ khi được tin bộ đội giải phóng kéo đến. Họ ủng hộ bộ đội triệt để về mọi mặt, lương thực, tình báo, giao thông, vận tải, nhiệt liệt tham gia xây đắp hầm lũy khắp các đường phố. Ngay chiều 20/8, trong một cuộc mít tinh, chúng tôi thay mặt Ủy ban khởi nghĩa tuyên bố bãi bỏ chính quyền của Nhật, thành lập chính quyền nhân dân, bắt đầu thi hành chính sách của chính phủ lâm thời trong thị xã và trong toàn tỉnh.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp từng kể lại: "Đồng chí giải phóng quân mang thư cho Nhật, bây giờ Quân Nhật đầu hàng đồng minh thì bộ phận của Nhật phải đầu hàng nếu không thì chúng tôi tiến công..."

2 bức ảnh: Trụ sở Việt Nam Giải phóng quân sau khi giành chính quyền tại Thái Nguyên và buổi lễ thành lập chính quyền cách mạng tỉnh Thái Nguyên vào ngày 20/8/1945 là những hiện vật còn lại đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam về Cuộc khởi nghĩa tháng 8 tại Thái Nguyên mà Đại tướng Võ Nguyên Giáp chính là người dẫn đầu đoàn quân giải phóng được Đảng, Bác Hồ giao thực hiện trọng trách này.

Đến ngày 28/8/1945, cuộc Tổng khởi nghĩa giành chính quyền đã thành công rực rỡ trong cả nước. Ngày 02/9/1945, tại Quảng trường Ba Ðình, Hà Nội, thay mặt Chính phủ lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Ðộc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nay là nước CHXHCN Việt Nam.

79 năm trôi qua nhưng Cách mạng Tháng Tám năm 1945 với những giá trị bất diệt vẫn đang và sẽ tiếp tục soi đường cho sự nghiệp đổi mới vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Nhớ về mùa thu lịch sử càng khiến chúng ta vững tin về Đảng quang vinh, dân tộc Việt Nam anh hùng, để tiếp tục tiến bước trong kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội được mở ra từ Cách mạng Tháng Tám vĩ đại./.