Tại khu vực Đá Mài thuộc xóm Hoan, xã Cây Thị hiện có khoảng bốn hang được khoét sâu vào lòng núi

Nằm ở cuối xóm Hoan, xã Cây Thị, huyện Đồng Hỷ, ẩn sau những tán rừng phòng hộ và rừng sản xuất tình trạng khai thác khoáng sản trái phép tiếp tục tái diễn khá phức tạp trong thời gian qua. Tiếp cận một trong những khu vực mà các đối tượng đang tổ chức hoạt động khai thác khoáng sản không khó để phát hiện các lán trại với nhiều thiết bị máy móc đã được tập kết và đang được sử dụng cho việc khai thác vàng trái phép. Trong mỗi lán trại này thường xuyên có khoảng từ 5 đến 10 người được bố trí ăn ở tại chỗ để làm các công việc đào đãi, tuyển rửa, vận chuyển đất đá.

Chúng tôi tiếp cận hỏi chuyện được biết không phải người địa phương: "Anh em quê ở đâu xuống đây làm"; "cháu ở Lai Châu xuống"; "làm lâu chưa"; "cháu mới xuống thôi còn mấy anh em xuống trước rồi"; "xuống đây có đăng ký tạm trú tạm vắng không"; "có mấy anh em, cháu không biết ạ"; "trong đây có mấy anh em"; "có 7 anh em...".

Các điểm khai thác vàng trái phép này hầu hết nằm trên diện tích đất rừng trước đây thuộc Công ty Lâm Nghiệp Thái Nguyên hiện nay đã bàn giao lại cho địa phương. Tại khu vực Đá Mài thuộc xóm Hoan, xã Cây Thị hiện có khoảng bốn hang được khoét sâu vào lòng núi, một số hang đã khai thác từ nhiều năm trước, tuy nhiên cũng xuất hiện một số miệng hang mới được các đối tượng khai thác trang bị đầy đủ các phương tiện với mục đích khai thác lâu dài. Đường hầm rất dài, ở bên trong được bố trí đầy đủ các hệ thống đường dây điện, đường dẫn nước, điều này cho thấy việc khai thác ở đây đã diễn ra thường xuyên trong những ngày qua.

Nạn khai thác vàng trái phép không chỉ xảy ra tại nhiều xóm trên địa bàn xã Cây Thị mà tại một số điểm thuộc khu vực Ba Khe nằm giáp danh giữa thị trấn Trại Cau và xã Hợp Tiến cũng đang bị vàng tặc xới tung để kiếm lời bất chính. Bằng nhiều hình thức khai thác từ thủ công đến sử dụng máy móc công nghệ, hóa chất, nên sự tàn phá về môi trường ngày càng trở nên rõ nét hơn.

Ông Lê Văn Nguyên, Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Tiến, huyện Đồng Hỷ cho biết: "Các đối tượng nghiện không có công ăn việc làm cứ vào đấy đào bới, giã lọc lấy vàng... Chúng tôi nắm được như thế nhưng mà nó hoạt động cũng du kích lắm, không ầm ỹ, thế cho nên khi chúng tôi vào cách khoảng 100 m là nó chạy hết, không bắt được... có rất nhiều hang, và nó thông nhau, mình lấp cửa này thì nó lại đào cửa kia".

Một số miệng hang mới được các đối tượng khai thác trang bị đầy đủ các phương tiện với mục đích khai thác lâu dài

Một số vật dụng có liên quan đến khai thác khoáng sản trái phép bị lượng chức năng thu giữ

Điều đáng nói là mặc dù hàng năm Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ đều yêu cầu Chủ tịch UBND các xã cam kết và chịu trách nhiệm nếu để xảy ra tình trạng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn, tuy nhiên vì nhiều lý do và khó khăn khác nhau công tác này vẫn chưa được chính quyền các xã thực hiện nghiêm túc và triệt để.

Ông Nguyễn Trọng Hiếu, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ cho biết: "Cũng đã có những cam kết giữa chính quyền huyện và các địa phương, việc đầu tiên khi có những hiện tượng như này thì chính quyền xã sẽ chịu trách nhiệm đầu tiên, chủ động lên các phương án phối hợp với các lực lượng chức năng để giải quyết, có thể đề xuất thêm huyện để thực hiện việc kiểm tra, xử lý, truy quét".

Việc phân cấp là đã rõ thế nhưng trên thực tế những nhóm người khai thác khoáng sản trái phép hoạt động khá tinh vi, chủ yếu làm vào ngày nghỉ và ban đêm để tránh sự phát hiện nên chính quyền các xã này đến nay vẫn chưa có được giải pháp đủ mạnh để kịp thời ngăn chặn.

Ông Lý Văn Long, Chủ tịch UBND xã Cây Thị, huyện Đồng Hỷ cho biết: "Chúng tôi kiểm tra hầu hết là không có đối tượng nào đến bao giờ, có người thì người ta cho rằng người ta đi làm bãi cũng rất khó khăn cho anh em chúng tôi".

Ông Lê Văn Nguyên, Phó Chủ tịch UBND xã Hợp Tiến, huyện Đồng Hỷ: "Các đối tượng thăm dò khai thác khoáng sản trái phép chúng tôi vẫn nắm được, phương pháp dứt điểm được chỉ có thành lập chốt ở tại đấy thôi, nhưng chốt thì lực lượng người không có, mà kinh phí để dựng chốt cũng không có...".

Trước phản ánh của người dân và báo chí, thời gian qua UBND huyện Đồng Hỷ đã tiếp tục tăng cường công tác chỉ đạo các xã khu vực phía nam tích cực phối hợp với cơ quan chức năng đồng loạt tiến hành kiểm tra, xử lý các đối tượng khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn.

Ông Nguyễn Trọng Hiếu, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ thông tin thêm: "Chúng tôi đã chỉ đạo ngay đến chính quyền xã phối hợp với các lực lượng chức năng. Trước đó chúng tôi cũng thường xuyên chỉ đạo rồi, Công an huyện, các địa phương cũng đã có những chuyên đề, chuyên án thực hiện việc này.Cách đây mấy hôm lực lượng chức năng cũng đã bắt giữ được đối tượng và thu giữ một số vật liệu có liên quan".

Nhiều năm trở về trước tình trạng khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực giáp danh giữa xã Cây Thị và xã Hợp Tiến diễn ra khá phức tạp và đến nay tiếp tục tái diễn. Do đó người dân địa phương mong muốn chính quyền các cấp của huyện Đồng Hỷ và các cơ quan chức năng cần có những giải pháp xử lý cương quyết để đảm bảo tình hình an ninh trật tự và môi trường sống của người dân./.