Facebook Zalo youtube Tiktok

Kinh hoàng đại dịch khiến người mắc phải cười tới chết - Kỳ 1

Thế giới
Đó là bệnh Kuru, một căn bệnh thoái hóa thần kinh đáng sợ và không thể chữa khỏi. Bệnh đã khủng bố người Fore ở Papua New Guinea trong gần 100 năm.
aa

Kỳ 1: Căn bệnh khiến người mắc chắc chắn tử vong

Các triệu chứng bệnh Kuru xảy ra dần dần nhưng không thể thay đổi được, bắt đầu bằng những cơn đau đầu, đau khớp, run ở bàn tay và bàn chân, lúc đầu nhẹ nhưng tăng dần về cường độ. Các cử động của nạn nhân ngày càng trở nên vụng về, không thể phối hợp, còn tư thế và dáng đi không vững. Chẳng mấy chốc, họ không thể đi lại được nữa, gặp tình trạng run nghiêm trọng và co thắt cơ bắp. Sau đó là những triệu chứng đáng báo động nhất, khi các nạn nhân bắt đầu bật khóc hoặc cười không kiểm soát được mà không cần có lý do. Sau đó là tình trạng lú lẫn, mê sảng và tê liệt, cho đến khi họ không di chuyển, nói, ăn hoặc giao tiếp bằng mắt được. Cuối cùng, 12 tháng sau khi xuất hiện các triệu chứng, cái chết không thể tránh khỏi đã đến.

Chú thích ảnh
Một đứa trẻ người Fore mắc Kuru giai đoạn tiến triển. Ảnh: Wikipedia

Năm 1914, trong giai đoạn đầu của Chiến tranh Thế giới thứ nhất, quân đội Australia đã xâm lược và chiếm đóng thuộc địa New Guinea của Đế quốc Đức. Những khu vực mà sau này là Papua New Guinea vẫn nằm dưới sự kiểm soát của Australia trong 70 năm nữa. Trong những thập kỷ tiếp theo, các nhà truyền giáo và Sĩ quan Tuần tra Thuộc địa đã thâm nhập ngày càng sâu hơn vào nội địa nhằm nỗ lực truyền bá Cơ đốc giáo, luật pháp, hành chính và thực hành y tế phương Tây cho người dân bản địa trên đảo.

Vào đầu những năm 1950, các quan chức thuộc địa bắt đầu lọc lại các báo cáo về một căn bệnh kỳ lạ và nan y đang hoành hành người dân bản địa ở Cao nguyên phía Đông, gồm người Fore và cả người Awa, Yate, Usurfa ở vùng lân cận. Người Fore gọi bệnh này là Kuru, bắt nguồn từ từ “kuria” có nghĩa là “rung lắc” hoặc “run rẩy”. Căn bệnh này gây ra tình trạng mất kiểm soát cơ bắp dần dần và kết cục luôn là tử vong.

Kuru còn được gọi là nagi-nagi, tức là "bệnh cười", do nạn nhân có xu hướng cười tự phát trong giai đoạn sau của bệnh. Được cho là bắt nguồn từ khoảng đầu những năm 1900, đến những năm 1950, Kuru đã trở thành một dịch bệnh bùng phát toàn diện, giết chết khoảng 200 người Fore, tức 1% dân số, mỗi năm.

Người phương Tây đầu tiên mô tả về bệnh Kuru là sĩ quan tuần tra thuộc địa Arthur Carey. Carey đã quan sát thấy trong một báo cáo năm 1951 rằng căn bệnh này ảnh hưởng đến phụ nữ và trẻ em Fore nhiều hơn nam giới. Các nhà nhân chủng học Ronald và Catherine Berndt cũng mô tả bệnh này vào năm 1952 và sĩ quan tuần tra John McArthur nói về bệnh này vào năm 1953. Tuy nhiên, tất cả đều bác bỏ thông tin rằng dịch bệnh này là một hiện tượng tâm lý thuần túy, một dạng cuồng loạn tập thể bắt nguồn từ niềm tin của người Fore vào ma thuật và sự chiếm hữu linh hồn.

Trong thực tế, ban đầu, chính những người Fore tin rằng Kuru do những phù thủy độc ác từ các nhóm đối thủ gây ra. Các phù thủy lấy các bộ phận trên cơ thể nạn nhân như tóc hoặc móng tay và kết hợp với quần áo, lá cây, máu và các thứ khác để tạo thành một “bó kuru”. Sau đó, thầy phù thủy lắc bó kuru này hàng ngày cho đến khi nạn nhân mục tiêu bị run rẩy và mắc bệnh Kuru.

Tuy nhiên, nhà virus học người Mỹ Daniel Gajdusek và bác sĩ Vincent Zigas không tin Kuru là bệnh hoàn toàn mang tính tâm lý. Ông viết thư cho Ronald Berndt nói rằng: “Ý kiến ​​hiện tại của chúng tôi là rằng bệnh Kuru chết người không thể là chứng cuồng loạn, rối loạn tâm thần hoặc căn bệnh tâm lý nào đã biết. Bằng chứng về tổn thương hệ thần kinh trực tiếp là quá rõ ràng như lác mắt (mắt rũ xuống hoặc lác), và trong các ca bệnh giai đoạn sau, xuất hiện hình ảnh của bệnh thần kinh tiến triển”.

Chú thích ảnh
Người Kuru. Ảnh: Wikimedia Commons

Do đó, vào năm 1957, ông Gajdusek và Zigas đã tiến hành nghiên cứu khoa học đầu tiên về Kuru. Phân tích của họ được công bố trên Tạp chí Y khoa Australia, cho rằng Kuru có thể có nguồn gốc di truyền, được truyền lại theo dòng họ. Tuy nhiên, việc xác nhận giả thuyết này sẽ cần nghiên cứu kỹ hơn về mối quan hệ họ hàng giữa những người Fore. Vì vậy, vào năm 1961, nhờ khoản tài trợ nghiên cứu từ Quỹ Rockefeller, nhà nghiên cứu y học Michael Alpers và nhà nhân chủng học Shirley Lindenbaum đã tới Cao nguyên phía Đông của Papua New Guinea để tiến hành một nghiên cứu nhân chủng học và dịch tễ học kỹ lưỡng về người Fore.

Trong hai năm tiếp theo, ông Alpers và Lindenbaum phát hiện ra rằng mối quan hệ họ hàng giữa người Fore không hoàn toàn dựa trên mối liên hệ sinh học, mà là một hệ thống phức tạp của liên kết xã hội và gắn kết với các cá nhân xung quanh. Họ phát hiện ra Kuru lây lan chủ yếu theo quan hệ họ hàng nhưng không phải chỉ lây lan giữa các cá thể có quan hệ sinh học với nhau, khiến bệnh này khó có thể được truyền qua di truyền. Dữ liệu dịch tễ học loại trừ khả năng lây truyền qua không khí, côn trùng hoặc nước bị ô nhiễm.

Vậy bệnh lây truyền như thế nào? Câu trả lời bất ngờ sẽ khiến giới khoa học choáng váng và mở ra một chương mới kỳ lạ trong nghiên cứu về bệnh tật của con người.

Theo baotintuc.vn

Tin mới hơn

Tin 24h ngày 21/12/2024

Ngày 20/12, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước công bố 18 luật vừa được thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV.

Tin 24h ngày 18/12/2024

Dự báo thời tiết 10 ngày tới, không khí lạnh tăng cường xuống miền Bắc, khu vực này rét kéo dài, ban đêm trời rét sâu.

Tin 24h ngày 17/12/2024

Còn hơn một tháng nữa đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, tại chợ hoa Quảng An (quận Tây Hồ, Hà Nội) nhiều tiểu thương đã bày bán những cành đào, chậu quất mini, cành mận Tây Bắc... phục vụ người dân có nhu cầu chơi Tết sớm.

Điểm sự kiện từ ngày 9/12 đến ngày 15/12/2024

Từ ngày 9/12 đến ngày 15/12/2024, Thainguyentv.vn đã đăng tải đậm nét nhiều tin tức, sự kiện trên các lĩnh vực: Chính trị - Kinh tế - Văn hóa - Xã hội... diễn ra trên thế giới, trong nước và trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Mời quý độc giả cùng chúng tôi điểm lại nội dung chính của những sự kiện đã đăng tải trong tuần.

Tin 24h ngày 15/12/2024

Sáng 15/12, tại thành phố Pleiku (tỉnh Gia Lai), Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân đoàn 34 tổ chức Lễ công bố Quyết định thành lập Quân đoàn.

Tin bài khác

Tin 24h ngày 14/12/2024

Tin 24h ngày 14/12/2024

Quốc hội Hàn Quốc chiều 14/12 đã nhất trí luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol vì lệnh thiết quân luật bất thành vào đêm 3/12, quyết định đình chỉ chức vụ của ông cho đến khi Tòa án Hiến pháp ra quyết định phục chức hay cách chức.
Tin 24h ngày 12/12/2024

Tin 24h ngày 12/12/2024

Cơ quan cảnh sát điều tra xác định, đến thời điểm hiện tại đã có khoảng 2.661 bị hại trong vụ lừa đảo của TikToker Mr Pips và đồng phạm.
Tin 24h ngày 11/12/2024

Tin 24h ngày 11/12/2024

Ngày 11/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký ban hành Công điện số 131/CĐ-TTg về việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm phiền hà, chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp ngay từ khâu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Điểm sự kiện từ ngày 2/12 đến ngày 8/12/2024

Điểm sự kiện từ ngày 2/12 đến ngày 8/12/2024

Từ ngày 2/12 đến ngày 8/12/2024, Thainguyentv.vn đã đăng tải đậm nét nhiều tin tức, sự kiện trên các lĩnh vực: Chính trị - Kinh tế - Văn hóa - Xã hội... diễn ra trên thế giới, trong nước và trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Mời quý độc giả cùng chúng tôi xin điểm lại nội dung chính của những sự kiện đã đăng tải trong tuần.
Tin 24h ngày 7/12/2024

Tin 24h ngày 7/12/2024

Tối 6/12, Quỹ VinFuture chính thức công bố 4 công trình khoa học được vinh danh năm 2024. Giải thưởng Chính trị giá 3 triệu USD đã được trao cho “Những đóng góp đột phá để thúc đẩy sự tiến bộ của học sâu”.
Xem thêm

Đọc nhiều

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Cách dịch biển số xe xấu-đẹp tại Việt Nam

Có rất nhiều cách luận biển số tại Việt Nam, trong đó dựa trên phát âm và giá trị là hai cách phổ biến nhất. Quan niệm xấu, đẹp về biển số tại Việt Nam có ...
Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Tự soi mình theo Nghị quyết Trung ương 4 để liên hệ, kiểm điểm, khắc phục

Vì sinh mệnh chính trị của Đảng, vì sự nghiệp đẩy mạnh CNH-HĐH đất nước, vì mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, các cấp ủy đảng từ Trung ương ...
[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

[Megastory] Phát hiện 11 ca nhiễm COVID-19, Thái Nguyên nâng cao các giải pháp ứng phó

Trong 3 ngày qua, Thái Nguyên phát hiện 11 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2, gồm 3 trường hợp tại huyện Đồng Hỷ (ngày 31/10, cách ly từ khi trở về Thái Nguyên), 8 trường ...
Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Khu cách ly tập trung đầu tiên trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên sẵn sàng hoạt động

Trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh viêm đường hô hấp do chủng mới của virus Corona gây ra,cùng với cả nước, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ ...
Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên: 99 ca nghi nhiễm Covid-19, ghi nhận 57 ca mắc Covid-19 (ngày 30/11)

Thái Nguyên công bố 99 ca nhiễm Covid-19 mới, cập nhật sáng 30/11. Tổng số ca mắc Covid-19 lũy tích từ 01/01/2021 đến nay: 410 ca
Xem trên
[Infographics] Phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh Thái Nguyên

[Infographics] Phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh Thái Nguyên

Tỉnh ủy Thái Nguyên vừa ban hành Phương án sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tỉnh Thái Nguyên theo Kết luận số 09-KL/BCĐ, ngày 24/11/2024 và các văn ...
[Megastory] Thái Nguyên: Triển vọng từ mô hình chăn nuôi lợn lấy thịt từ thức ăn tự nhiên có bổ sung  nguyên liệu chè xanh

[Megastory] Thái Nguyên: Triển vọng từ mô hình chăn nuôi lợn lấy thịt từ thức ăn tự nhiên có bổ sung nguyên liệu chè xanh

Với mong muốn phát triển một sản phẩm chăn nuôi mang thương hiệu của ngành nông nghiệp địa phương, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai Đề tài Nghiên cứu xây dựng quy trình nuôi lợn ...
[Megastory] Ký ức Lễ trình quốc thư đầu tiên

[Megastory] Ký ức Lễ trình quốc thư đầu tiên

70 năm đã trôi qua, ký ức về những ngày chuẩn bị tiếp quản thủ đô vẫn vẹn nguyên giá trị lịch sử trên ATK Đại Từ, Thái Nguyên. Một sự kiện ngoại giao quan ...
[Infographic] Nhìn lại công tác ứng phó, khắc phục thiệt hại do bão số 3 và mưa lũ sau bão gây ra trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

[Infographic] Nhìn lại công tác ứng phó, khắc phục thiệt hại do bão số 3 và mưa lũ sau bão gây ra trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên

Cơn bão số 3 (bão Yagi) đã đi qua để lại hậu quả thiệt hại nặng nề, ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống nhân dân các tỉnh miền Bắc nói chung và tỉnh Thái ...
[Infographic] Kết quả phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên 9 tháng năm 2024

[Infographic] Kết quả phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Thái Nguyên 9 tháng năm 2024

Tình hình kinh tế - xã hội của tỉnh Thái Nguyên trong 9 tháng năm 2024 diễn ra trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước có nhiều khó khăn, thách thức, tiếp ...
[Photo] Mùa lúa ở Bản Tèn

[Photo] Mùa lúa ở Bản Tèn

Cảnh sắc Bản Tèn vào mùa lúa chín luôn là điều gì đó khiến nhiều người nhất định phải chinh phục trong hành trình du lịch vùng cao. Vẻ đẹp thơ mộng, bình yên của ...
Tự hào cờ đỏ sao vàng

Tự hào cờ đỏ sao vàng

Lá cờ nền đỏ với ngôi sao vàng 5 cánh luôn gắn liền với những sự kiện lịch sử hào hùng, là động lực để cán bộ, đảng viên và nhân dân ta phấn đấu, ...