Tỉnh Thái Nguyên hiện có diện tích tự nhiên 3.521,96km², quy mô dân số 1.434.171 người; có 09 đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp huyện (gồm 6 huyện và 3 thành phố); 172 ĐVHC cấp xã (gồm: 121 xã, 41 phường và 10 thị trấn). Thực hiện chủ trương không tổ chức cấp huyện, sáp nhập đơn vị cấp xã; thực hiện mô hình địa phương 2 cấp nhằm đáp ứng yêu cầu trong kỷ nguyên mới.
Tại Hội nghị Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh lần thứ 50, khóa XX, nhiệm kỳ 2020-2025, các đại biểu đã thảo luận, cho ý kiến và thống nhất cao với dự thảo Đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tỉnh Thái Nguyên và tại Kỳ họp thứ 28 (kỳ họp chuyên đề), Hội đồng nhân dân tỉnh Thái Nguyên khóa XIV, nhiệm kỳ 2021-2026 thông qua các Nghị quyết về chủ trương sắp xếp, nhập tỉnh Bắc Kạn và tỉnh Thái Nguyên