Phóng viên (PV): Ngài đánh giá như thế nào về sự phát triển năng động trong quan hệ hợp tác quốc phòng (HTQP) Nga-Việt, đặc biệt trong Năm chéo 2019-2020?

Đại tá Roman Boitsov: Tôi đánh giá rất cao sự phát triển quan hệ hợp tác quốc phòng Nga-Việt thời gian gần đây. Lãnh đạo hai nước Việt Nam-LB Nga không phải ngẫu nhiên chọn năm 2019 và 2020 làm “Năm chéo”. Trong hai năm 2019 và 2020, hai nước tiến hành kỷ niệm 25 năm ký kết Hiệp ước về những nguyên tắc cơ bản của quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và LB Nga (16-6-1994 / 16-6-2019), 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (30-1-1950 / 30-1-2020), kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam (22-12-1944 / 22-12-2019) và chiến thắng trong Chiến tranh vệ quốc vĩ đại (9-5-1945 / 9-5-2020).

Đồng thời, các cơ quan quân sự cũng coi năm nay là năm “đột phá” do phần lớn các thỏa thuận đạt được ở cấp cao nhất đã được thực hiện nhất quán và hiệu quả. Kế hoạch hợp tác quân sự song phương trong năm 2019 bao gồm hơn 50 hoạt động và trong năm 2020 dự kiến có hơn 60 hoạt động. Chưa từng có cường độ “vô tiền khoáng hậu” như thế này trong việc trao đổi đoàn các cấp trong lịch sử quan hệ hai nước trong 25-30 năm gần đây. Hai nước đã và đang thực hiện thành công các kế hoạch này trên thực tiễn. Thượng tướng Phan Văn Giang, Tổng Tham mưu trưởng QĐND Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đã hai lần thăm LB Nga, gồm: Tham gia Hội nghị an ninh quốc tế Moscow lần thứ 8 vào tháng 4-2019 và thăm chính thức LB Nga vào tháng 8-2019.

hop tac quoc phong viet nga dang phat trien rat nang dong
Đại tá Roman Boitsov, Tùy viên Quốc phòng Nga tại Việt Nam.

Những chuyến thăm lẫn nhau của Đại tướng Lương Cường, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam (tháng 6-2019) và Thượng tướng A.V.Kartapolov, Tổng cục trưởng Tổng cục Chính trị-Quân sự Các lực lượng vũ trang (LLVT) LB Nga, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng (tháng 10-2019) đã mở ra hướng đi mới trong sự phối hợp hành động song phương về tư tưởng-chính trị. Thông qua hai chuyến thăm này, hai bên đã ký kết bản ghi nhớ hợp tác.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga, Thượng tướng A.V.Fomin và Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam, Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh vào tháng 12-2019 đã tiến hành Đối thoại chiến lược quốc phòng Việt Nam-LB Nga lần thứ 5 tại Nha Trang. Phó đô đốc Liina Viktor Nikolaevich, Phó tổng Tham mưu trưởng Các lực lượng vũ trang LB Nga đã tham gia các hoạt động trọng thể chào mừng kỷ niệm 75 năm thành lập QĐND Việt Nam tại Hà Nội.

Đối với năm 2020, các kế hoạch còn có tính chất đầy tham vọng hơn bởi năm nay Việt Nam là Chủ tịch ASEAN và chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+). Chúng tôi hy vọng vào các cuộc gặp gỡ giữa Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam và Bộ trưởng Quốc phòng Nga tại Moscow và Hà Nội. Điều mang tính biểu tượng trong quan hệ quốc phòng giữa hai nước là năm 2019, hai bên đạt được những thành tựu mới trong lĩnh vực đào tạo cán bộ. Một số lượng kỷ lục quân nhân Việt Nam đã được tiếp nhận đào tạo tại các trường đại học của Bộ Quốc phòng LB Nga. Khóa họp lần thứ 21 Ủy ban liên chính phủ về hợp tác kỹ thuật-quân sự diễn ra vào tháng 11-2019 có tính chất cột mốc. Hai bên nhấn mạnh việc thực hiện chương trình dài hạn về hợp tác kỹ thuật-quân sự đến năm 2020 cũng như soạn thảo chiến lược phối hợp hành động trong lĩnh vực này cho thập kỷ tới.

Những kết quả hợp tác cũng được biểu hiện trong lĩnh vực hải quân. Vào tháng 7-2019, lần đầu tiên trong lịch sử hải quân của hai nước, tàu chiến của Việt Nam (tàu Quang Trung) đã thăm thành phố cảng Vlapostok của Nga. Hai bên cũng tiến hành cuộc tập trận chung đầu tiên về tìm kiếm và cứu nạn tàu ngầm bị nạn. Hai bên đang cố gắng phát huy những lĩnh vực hợp tác tiềm năng khác, như: Gìn giữ hòa bình, quân y, an ninh, thông tin…

Đương nhiên, hướng đi giúp các LLVT hai nước xích lại gần nhau hơn, đó là sự tham gia của các quân nhân Việt Nam vào Hội thao quân sự quốc tế (Army Games). Tôi hài lòng ghi nhận rằng, tính hiệu quả trong hoạt động của quân đội Việt Nam trong cuộc thi này ngày càng gia tăng.

PV: Sự tham gia của các đội tuyển QĐND Việt Nam trong Hội thi quân sự quốc tế có ý nghĩa như thế nào đối với quan hệ song phương Việt Nam-LB Nga?

Đại tá Roman Boitsov: Tôi nghĩ là vô cùng quan trọng. Army Games ra đời từ sáng kiến của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng LB Nga, vốn là một cuộc thi giữa các sĩ quan, chiến sĩ thuộc quân chủng xe tăng (môn thi xe tăng). Cuộc thi này hiện không chỉ mở rộng phạm vi mà còn cả địa lý. Army Games giờ đây trở thành sự kiện quốc tế nổi bật, nổi tiếng rộng khắp và có một số lượng đông đảo người hâm mộ. Đặc biệt, Army Games 2019 có sự hiện diện của hơn 5.000 sĩ quan, binh sĩ ưu tú nhất đến từ 39 nước, tham dự ở 32 môn thi trên lãnh thổ của 10 quốc gia.

Bao trùm tại đây là bầu không khí thi đua và thân thiện, nổi bật bởi sự cao thượng, tình bằng hữu, tương trợ lẫn nhau. Các vận động viên đã thể hiện phẩm chất và khả năng tốt, có hành động dứt khoát, nhịp nhàng, nhanh chóng đưa ra quyết định trong tình huống khẩn cấp, làm chủ phương tiện kỹ thuật phức tạp và vũ khí hiện đại. Bởi vậy, có thể nói Army Games là công cụ "độc nhất vô nhị" để mở rộng mối quan hệ quốc tế trong lĩnh vực quốc phòng, cho phép tăng cường hiểu biết lẫn nhau và sự tin cậy giữa Bộ Quốc phòng hai nước, thúc đẩy giao lưu, tiếp xúc mới trong lĩnh vực hợp tác kỹ thuật-quân sự.

Bên cạnh đó, các cuộc thi còn là cơ hội để đánh giá mức độ sẵn sàng tác chiến của quân đội hai nước. Công tác huấn luyện theo kế hoạch trong nước là một việc, nhưng ở đâu có thể đánh giá thực tế năng lực của mình? Trong cuộc thi Army Games 2019, các quân nhân Việt Nam đã đạt được những kết quả tuyệt vời, đứng vị trí thứ hai ở đoàn 2 gồm 23 đội trong môn thi xe tăng. Giờ đây, toàn thế giới đã biết về đội tuyển Việt Nam. Các bạn thật tuyệt vời!

Tôi tin tưởng rằng, hai bên nên tiếp tục tăng cường hoạt động này, cần huy động cả các thành phần từ không quân và hải quân tham gia, thử sức mình trong các cuộc thi phức tạp và hoành tráng hơn như “Aviadarts” và “Cúp biển cả”, đồng thời xem xét khả năng tiến hành một số môn thi trên lãnh thổ Việt Nam. Điều này không chỉ thúc đẩy quảng bá Army Games tại các nước ASEAN mà còn gia tăng uy tín của QĐND Việt Nam trong khu vực. Bộ Quốc phòng Nga sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực này.

PV: Nhân dịp năm mới, ngài có lời chúc nào gửi đến người dân Việt Nam?

Đại tá Roman Boitsov: Nhân dịp Tết Nguyên đán Canh Tý 2020, kính chúc ban lãnh đạo Bộ Quốc phòng Việt Nam, cán bộ, chiến sĩ QĐND Việt Nam và toàn bộ người dân mạnh khỏe, hạnh phúc, vui vẻ và đạt được nhiều thành tích trong công việc, phục vụ cho công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.

PV: Trân trọng cảm ơn ngài!