Xâm hại học sinh: Điều khó nói sẽ mãi mãi bị chôn vùi nếu người lớn vô cảm
Đó là chia sẻ của chuyên gia tâm lý xung quanh sự việc hiệu trưởng trường phổ thông dân tộc nội trú Thanh Sơn (huyện Thanh Sơn – Phú Thọ) xâm hại tình dục học sinh nam.
Cần lập đường dây nóng để trẻ phản ánh
Từ câu chuyện này, TS Đinh Thị Hồng, Chuyên viên Tâm lý trẻ vị thành niên, Hội Tâm lý Giáo dục Việt Nam cho biết: “Tôi thật sự sốc, sư việc này làm mất hết tính nhân văn trong quy chuẩn người thầy. Ấy thế mà 10 năm liền, người có “tật” như vậy vẫn hiên ngang đứng trong hàng ngũ ngành giáo dục, thậm chí ông này đã từng giảng dạy cho học sinh của mình về phòng chống xâm hại tình dục trẻ vị thành niên.
"Tôi thực sự không thể tượng tượng ra các em đã phải chịu đựng như thế nào trong suốt thời gian qua. Chắc chắn sẽ sợ hãi, tự giày vò bản thân và đôi khi còn hoảng loạn về mặt tinh thần vì các em không biết chia sẻ với ai”.
Cần lập ra đường dây nóng riêng để các em học sinh, phụ huynh kịp thời phản ánh những sự việc xâm hại tình dục sai trái. |
Lý do trẻ không tìm đến ai, không dám nói với ai vì kẻ xâm hại có nhiều cách khống chế. Vì vậy, khi rơi vào tình huống đó, đa phần các em thấy sợ bị chê cười, bị xa lánh nên im lặng và làm theo người xấu dụ dỗ.
Theo bà Hồng, dù trong các nhà trường hiện nay đều tổ chức các buổi tuyên truyền về chống xâm hại tình dục, nhưng đơn thuần chỉ là các buổi thuyết trình lại lý thuyết sách vở, không có thực tế thì học sinh vẫn rất mơ màng và không hiểu gì. Chưa kể, các thầy cô giáo tuyên truyền là giáo viên của trường thực hiện nên các em sẽ ngồi nghe thụ động, không có không gian riêng để tâm sự, để chia sẻ thì điều khó nói của mỗi trò mãi mãi bị chôn vùi.
TS Vũ Thu Hằng, Khoa Tâm lý giáo dục, trường Đại học Sư phạm Hà Nội chia sẻ, tôi từng tiếp xúc với các em học sinh dân tộc nội trú, đặc điểm chung là các em rất thật thà, rất ngây ngô và các kĩ năng xã hội bị hạn chế nhiều. Để các em mở lòng chia sẻ là điều khó, các em chỉ chia sẻ với thầy cô chủ nhiệm, bạn bè trang lứa và người gần gũi mình hàng ngày.
Do đó, chính các thầy cô giáo chủ nhiệm, là người sát sao bên cạnh các em phải biết cách nhận diện sự việc nhanh nhạy, bởi khi học sinh rơi vào tình trạng đó bao giờ cũng biểu hiện ra bên ngoài, đặc biệt đối với trẻ nội trú càng dễ nhận biết vì một lớp có ít học sinh.
Đồng thời, Sở Giáo dục và Đào tạo các tỉnh, thành phố cả nước cần lập ra đường dây nóng riêng để các em học sinh, phụ huynh kịp thời phản ánh những sự việc xâm hại tình dục sai trái, tránh tình trạng “ma ăn cỗ 10 năm” mà tỉnh không hề hay biết.
Vá lành vết thương tâm lý cho học sinh
Bác sĩ tâm lý Triệu Quang Nam, BV Bạch Mai Hà Nội cho biết, việc lạm dụng tình dục ở nữ đã xảy ra khá nhiều và chúng ta đã đồng loạt lên tiếng cảnh báo. Nhưng với lạm dụng tình dụng nam thì hiện tượng này còn ít bị phát hiện và phải chăng nó đang nhen nhóm trong xã hội hiện nay.
Dù ít hay nhiều thì đây là hiện tượng đáng lo ngại, nó có tác hại rất lớn đối với trẻ em. Điều này có thể sẽ ảnh hưởng đến cả quá trình hình thành nhân cách, phát triển thể lực, tâm sinh lý của trẻ vị thành niên trong tương lai. Vì các em mới chỉ có 14-15 tuổi.
“Không những thế, các em còn khó có cơ hội thành công, hạnh phúc trong cuộc sống bởi nỗi đau mà trẻ phải chịu đựng quá lớn. Các em luôn phải sống trong sự dò xét của người thân bạn bè, sợ bị kỳ thị và suốt đời giam mình trong bóng đêm mà không tìm thấy lối thoát. Nỗi đau này sẽ đeo đẳng suốt cuộc đời các em”, bác sĩ Nam nhấn mạnh.
Tâm lý các em sẽ bị xáo trộn rất nặng ít nhất là trong quãng thời gian này. Chính vì thế, ngay lúc này cha mẹ hãy giống như một chuyên gia tâm lý để vá lành vết thương và liệu pháp tinh thần sẽ giúp các em dần lấy lại niềm tin trong cuộc sống.
Tạo môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn cho học sinh dân tộc nội trú trên cả nước. |
Hơn nữa, bác sĩ Nam khuyên các gia đình, nhà trường cần phổ biến về giáo dục giới tính nhiều hơn nữa, biến những tiết học đó thành tiết học chính quan trọng, không thể lơ là hay coi nhẹ được, chỉ một chút sơ suất là sẽ để xảy ra những điều rất đáng tiếc.
Đừng ngại nói với trẻ những chuyện nhạy cảm, hãy để trẻ hiểu và tránh xa được những vấn nạn về tình dục. Phụ huynh biết cách xử lý càng sớm càng tốt thì sẽ không để bất cứ di chứng gì; còn nếu các phụ huynh cứ nhắc đi nhắc lại và chất vấn con thì chỉ mang lại tác dụng ngược. Vì khi đó, chính cha mẹ một lần nữa xâm hại tới đứa trẻ, thậm chí trẻ có thể trở nên trầm cảm thực sự vì cứ phải nghe nói tới những đau đớn đó, bác sĩ Nam chia sẻ thêm.
Bên cạnh đó, chuyên gia tâm lý Vũ Mai Hương đưa ra một con số đáng báo động, thủ phạm dâm ô, xâm hại trẻ em chắc chắn không phải chỉ đến từ người lạ. Có đến 60-70% thủ phạm các vụ xâm hại là đến từ người thân quen như: thầy (cô) giáo, ông, bố, bác, đặc biệt là hàng xóm - những người bạn của bố thì rất nhiều…
Chính vì vậy, khi dạy con cách phòng tránh xâm hại tình dục thì phụ huynh đừng nghĩ rằng chỉ cần phải dạy con phòng tránh người lạ mà còn phải dạy con phòng tránh từ người quen nữa. Điều quan trọng là dạy các con luôn tạo khoảng cách an toàn đối với tất cả mọi người.
Chúng tôi là các chuyên gia tâm lý, có thể hỗ trợ về mặt phương pháp giúp phụ huynh và con em mình vá lành vết thương tâm hồn, nhưng có thành công được hay không thì các vị phụ huynh mới là yếu tố quyết định, TS Hương nhấn mạnh.