Tìm ra hoạt chất trong thuốc đông y liên quan với ung thư gan

Các nhà nghiên cứu từ Singapore và Đài Loan đã chứng minh rằng AA có thể gây ra đột biến ở các gen dẫn đến ung thư gan. Nghiên cứu “Axit aristolochic và dẫn chất có vai trò lớn trong ung thư gan ở Đài Loan và khắp Châu Á”, được công bố ngày 18/10/2017 trong số mới nhất của tạp chí Science Translational Medicine.

Nhóm nghiên cứu do GS Steven Rozen thuộc trường Y Duke-NUS đứng đầu đã xem xét trình tự ADN của 98 bệnh nhân ung thư gan được phát hiện tại Đài Loan. Sau đó họ phân tích các đột biến ở những bệnh nhân này bằng phân tích chữ ký đột biến (chữ ký đột biến rất hiệu quả để dự đoán các mô hình thay đổi DNA gây ra bởi tác nhân gây đột biến ADN). Kết quả cho thấy 78% đột biến này là kết quả của AA.

GS Hsieh Sen-Yung thuộc bệnh viện Chang Gung Memorial tại Đài Loan, giải thích rằng việc tiếp xúc với AA đã được ghi nhận nhiều ở Đài Loan từ các vị thuốc đông y. Điểm mới trong nghiên cứu là số trường hợp ung thư gan có liên quan đến hợp chất này.

Sau khi phân tích ADN của các bệnh nhân ung thư gan, nhóm nghiên cứu đã xem xét dữ liệu đột biến từ 1.400 bệnh nhân ung thư gan trên toàn thế giới, bao gồm các trường hợp ung thư gan từ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Việt Nam, các vùng khác ở Đông Nam Á, Pháp, Ý, Tây Ban Nha, và nhiều vùng của Bắc Mỹ.

Tiếp xúc với AA được thấy ở một số khu vực khác chủ yếu là Đông và Đông Nam Á, phần lớn là từ các loại thuốc thảo dược truyền thống. Liên quan giữa hợp chất này và ung thư gan đã rõ ràng hơn.

Các cơ quan quản lý thuốc của Trung Quốc và Mỹ đã hạn chế việc sử dụng kèm theo cảnh báo cho người dùng. Các nhà nghiên cứu cho biết những trường hợp ung thư gan là hệ quả của việc sử dụng hợp chất này trong thuốc đã diễn ra từ lâu trước lệnh cấm. Vì vậy, còn có thể mất vài năm trước khi tỷ lệ ung thư gan liên quan với AA chững lại. Hơn nữa, việc mua bán trên mạng các thảo dược chứa AA chưa hề bị ảnh hưởng. Rất nhiều sản phẩm trong số này được ghi nhãn không đầy đủ và vì vậy người tiêu dùng không biết là họ đang dùng thuốc có chứa AA.

Theo GS Alex Chang, trường Y Johns Hopkins Singapore, cách duy nhất để ngăn chặn điều này là nâng cao nhận thức của công chúng.

Axit aristolochic có ở đâu?

Axit aristolochic là một đột biến đã được biết đến có liên quan đến ung thư thận và các bệnh về đường niệu ở Đài Loan. Hợp chất này có liên quan với tổn thương nghiêm trọng ở thận gọi là bệnh thận Balkan, được thấy ở Bosnia, Bulgaria, Croatia, Romania và Serbia. Đây là nghiên cứu đầu tiên liên hệ AA với ung thư gan.

Axit aristolochic là một hợp chất tự nhiên được tìm thấy trong cây Aristolochia (họ Mộc hương) và Asarum (Chi tế tân). Có gần 500 loài Aristolochia, trong số gần 100 loài này được sử dụng trong các bài thuốc Đông y. Hoa, rễ và thân cây đã được sử dụng dưới dạng thuốc sắc trong đông y.

Những cây này thường được sử dụng trong các bài thuốc đông y, nhất là để giảm cân. Châu Âu đã cấm AA vào 2001 và Singapore vào năm 2004. Đài Loan cũng đã cấm các thảo dược chứa AA từ năm 2003.