Gan nhiễm mỡ - 'Thủ phạm' gây tăng nhanh ghép gan ở người trẻ

Thông thường, người lớn tuổi bị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu tiến triển chậm cuối cùng có thể dẫn đến xơ gan. Tuy nhiên, do tình trạng béo phì, cao huyết áp và đái tháo đường ở trẻ em ngày càng gia tăng, nhiều người trẻ đã chạm đến giai đoạn cuối của bệnh gan ngay từ sớm.

BS. Naim Alkhouri, chủ nhiệm chương trình chuyển hóa trao đổi chất tại Viện Gan Texas ở San Antonio, Texas, nói: "Tôi đã thấy những cháu bé 7 - 8 tuổi bị vấn đề này và một trong những bệnh nhân trẻ nhất của tôi bị xơ gan ở tuổi 13".

"Đặc biệt ở Texas, viêm gan nhiễm mỡ không do rượu là chỉ định số 1 cho việc ghép gan ở người lớn. Bệnh hiện ảnh hưởng đến 1/3 số người lớn và 1/10 số trẻ em."

Alkhouri và các đồng nghiệp đã phân tích dữ liệu toàn quốc từ Mạng lưới Chia sẻ Tạng ghép về các ca ghép gan ở người trẻ Mỹ từ năm 2002 đến năm 2012 để tìm hiểu lý do họ cần ghép gan.

Các nhà nghiên cứu nhận thấy trong những năm này, có tổng cộng 5.157 ca ghép ở người từ 18 đến 40 tuổi, 23% trong số đó là béo phì. Lý do hàng đầu của ghép an, chiếm 25%, là bệnh gan ứ mật tự miễn, bao gồm các bệnh như nhiễm trùng đường mật, viêm gan liên quan đến hệ miễn dịch, các bệnh về ống mật di truyền và tổn thương gan do thuốc

Khoảng 18% sô ca ghép gan là do suy gan cấp, và các nguyên nhân quan trọng khác là viêm gan C và B cũng như ung thư gan. Viêm gan mỡ không do rượu (NASH), chỉ chiếm 3,3% số ca ghép gan trong suốt thời gian nghiên cứu, nhưng đó là lý do đang tăng nhanh nhất.

Số ca phẫu thuật ghép gan vì NASH tăng từ 0.53% năm 2002 lên 4.46% vào năm 2012, tăng 9 lần.

Tỷ lệ sống thêm là như nhau giữa những người được ghép gan vì NASH và không phải vì NASH nhưng tỉ lệ sống của gan ghép lại thấp hơn, và tỉ lệ phải ghép lại cao hơn ở những người phải ghép gan vì NASH.

Chưa biết vì sao gan nhiễm mỡ lại thành ung thư

BS. Alkhouri giải thích: "Sau sự bùng nổ bệnh béo phì ở trẻ em vào những năm 80 và 90, chúng ta đang chứng kiến ​​những người trưởng thành trẻ tuổi có cơ thể già cỗi. Mặc dù mới chỉ 30 tuổi, nhiều cơ quan của họ đã bị bệnh."

Bệnh gan nhiễm mỡ và NASH thường không được phát hiện và không được điều trị ở những người trẻ vì các bác sĩ nhi khoa và bác sĩ chăm sóc sức khoẻ ban đầu không tìm kiếm dấu hiệu của bệnh ở người trẻ tuổi.

Nhiều nghiên cứu mới đang tìm cách điều trị bệnh gan nhiễm mỡ sớm và ngăn ngừa bệnh tái phát sau khi ghép. Mặc dù FDA hiện chưa phê chuẩn thuốc điều trị NASH, các thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 đang được tiến hành có thể dẫn tới việc phê chuẩn thuốc trong vài năm tới.

BS. Robert Wong thuộc Bệnh viện Highland ở Oakland, California và Đại học California, San Francisco, nói thêm: "Một câu hỏi đáng lo ngại khác là về bệnh gan nhiễm mỡ phát triển thành ung thư gan.

"Ở trường y, chúng tôi được dạy rằng xơ gan là điều kiện tiên quyết cho ung thư gan, nhưng chúng tôi đang thấy nhiều báo cáo rằng gan nhiễm mỡ có thể phát triển thành ung thư với rất ít xơ gan. Nếu xơ gan là chỉ báo duy nhất của chúng ta để sàng lọc ung thư thì thật đáng sợ. Chúng ta sẽ không tìm hoặc không tìm thấy xơ gan. "

Các chuyên gia về gan vẫn chưa biết tại sao bệnh gan nhiễm mỡ và NASH lại phát triển quá nhanh như vậy. Các yếu tố có thể bao gồm những khác biệt về chuyển hóa, nhân khẩu học và lối sống, mà các nhà nghiên cứu vẫn đang cố gắng xác định để có thể chẩn đoán bệnh nhân tốt hơn trong tương lai.

BS. Wong nói: "Cách điều trị tốt nhất vẫn là phòng ngừa. Nếu chúng ta có thể phát hiện sớm và sau đó tập trung vào huyết áp, tiểu đường, giảm cân và lối sống lành mạnh, chúng ta có thể giúp đỡ tốt hơn cho bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ".