Chân dung nữ tiến sĩ chế tạo thành công sản phẩm chuyên biệt cho ung thư

“Làm khoa học là phải hướng đến cộng đồng”

Đến Viện Hàn lâm KHCN Việt Nam, không khó để tìm gặp TS Hà Phương Thư, Viện Khoa học vật liệu. Ở đây chị được gọi với cái tên trìu mến “Thư nano”, một phần vì chị đang giữ chức Trưởng phòng Nano Y sinh, phần vì suốt quãng thời gian làm công tác nghiên cứu, chị đều dành để nghiên cứu về công nghệ nano.

Một góc làm việc nhỏ, trên bàn là các tài liệu nghiên cứu để ngay ngắn cùng tấm bằng học bổng quốc gia Loreal- UNESCO Vì sự phát triển của phụ nữ trong khoa học cho đề án “Nghiên cứu quy trình chế tạo và đánh giá hiệu quả của hệ dẫn thuốc hướng đích cấu trúc nano lên tế bào ung thư” luôn được chị lau chùi cẩn thận. Chị bảo: “Tôi quyết định về Việt Nam vì thấy công nghệ nano ở nước ta còn khá mới mẻ, với nguồn dược liệu phong phú, mà chỉ dùng dưới dạng thô thì không thể phát huy hết công dụng. Hơn nữa, người Việt Nam bây giờ ung thư nhiều quá”.

Nói rồi, chị ngồi xuống kể cho tôi nghe về những câu chuyện của người thân, bạn bè, những người đã, đang sống chung với bản án tử hình ung thư với đôi mắt đau đáu, đôi bàn tay đan chặt. “Tôi có một người bạn thân là nhà báo, đang độ tuổi đẹp nhất, sự nghiệp thành công, gia đình hạnh phúc, rồi bỗng nhiên nhận tin dữ ung thư vú di căn xương. Tôi đã thấy không biết bao nhiêu giọt nước mắt, những nỗi đau cả về thể xác lẫn tinh thần của bạn, thậm chí của cả gia đình trên con đường giành giật lại sự sống từ tay tử thần đầy gian truân. Thế rồi tôi luôn tự hỏi mình phải làm gì từ công nghệ nano, làm gì để cứu giúp những bệnh nhân ung thư đang khao khát sống như bạn tôi, và hàng hàng bệnh nhân ung thư khác?”

Những câu hỏi đó luôn thôi thúc nữ tiến sỹ trẻ tìm tòi, nghiên cứu để cho ra đời nhiều công trình khoa học xuất sắc, hướng tới cộng đồng, trong đó phải kể đến đề án “Nghiên cứu quy trình chế tạo và đánh giá hiệu quả của hệ dẫn thuốc hướng đích cấu trúc nano lên tế bào ung thư” được công bố trên các tạp chí khoa học uy tín hàng đầu thế giới.

Đề án này xuất phát từ ý tưởng mới là sử dụng các vật liệu kích thước nano làm phương tiện mang, tạo thành phức hệ Nano đa chức năng, kết hợp nhiều hoạt chất nhằm hiệp đồng tác dụng, tăng hiệu quả tác động đối với tế bào ung thư, tập trung vào vị trí khối u, tránh tác động đến tế bào lành.

Lễ trao học bổng nghiên cứu khoa học Unesco 2012. TS Hà Phương Thư (thứ 3 từ trái sang)

Làm khoa học đã khó, phụ nữ làm khoa học lại càng khó hơn. Chị tâm sự: “Phụ nữ làm khoa học vất vả lắm, nhưng tôi muốn làm và sẽ làm đến cùng, vì con đường tôi lựa chọn thật sự ý nghĩa. Tôi cũng muốn chứng minh rằng, khoa học không phải là một ngành nghề khô khan, tôi vẫn làm khoa học với cái đầu lạnh và một trái tim nóng, một trái tim luôn hướng tới cộng đồng”.

Phức hệ Nano FGC – Đột phá khoa học Việt, món quà ý nghĩa dành tặng cho bệnh nhân Ung thư

Với mong muốn ứng dụng kết quả đề tài vào thực tiễn chăm sóc sức khỏe cộng đồng, sau nhiều năm nghiên cứu, TS Hà Phương Thư, cùng Viện Khoa học vật liệu đã ký kết chuyển giao nguồn nguyên liệu Phức hệ Nano FGC cho công ty Dược mỹ Phẩm CVI trước sự chứng kiến của lãnh đạo Đảng, Nhà nước và TP. Hà Nội tại Techmart Hà Nội 2016 để sản xuất thành viên nang cứng CumarGold Kare, sản phẩm chuyên biệt cho Ung thư mang thương hiệu Việt.

Ngày 11/10, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã tổ chức hội thảo khoa học “Công bố kết quả nghiên cứu và chuyển giao công nghệ chế tạo phức hệ Nano FGC dùng trong phòng và hỗ trợ điều trị ung bướu”, đánh dấu bước phát triển mới của nền khoa học nước nhà khi chế tạo thành công hệ dẫn gồm 3 chất Curcumin, Fucoidan, Notoginseng ở kích thước nano. TS Hà Phương Thư không giấu nổi xúc động: “Tôi tự hào khi những thành quả của mình đã bước đầu được ứng dụng vào thực tiễn thành sản phẩm CumarGold Kare. Điểm đột phá của Phức hệ Nano FGC là sử dụng hoàn toàn nguyên liệu từ thiên nhiên, cây cỏ Việt Nam: tam thất, nghệ vàng và rong biển, giúp cải thiện độ tan, bảo vệ hoạt chất khỏi những rào cản sinh học, tăng sinh khả dụng, tập trung hoạt chất tại vùng khối u thông qua hai cơ chế hướng đích: thụ động và chủ động”.

Curcumin (nghệ) được nano hóa thông qua việc sử dụng đồng thời hai loại chất có nguồn gốc thiên nhiên là Fucoidan (rong/tảo biển nâu) và Saponin Notoginseng (tam thất).

Theo TS. Hà Phương Thư, lâu nay việc dùng trực tiếp củ nghệ và tam thất thường không mang lại hiệu quả vì Curcumin khó tan, hấp thu kém và hàm lượng Notoginseng trong tam thất thấp. Do đó, việc sử dụng phức hệ Nano FGC sẽ mang lại hiệu quả vượt trội so với việc sử dụng riêng lẻ Curcumin, Fucoidan và tam thất thường

TS Hà Phương Thư (váy đỏ) chứng kiến lễ ký kết chuyển giao Phức hệ Nano FGC

Bước đầu, CumarGold Kare được thử nghiệm tại Học Viện Quân y trên dòng tế bào ung thư vòm họng, vú, phổi, gan và tuyến tiền liệt người cho thấy, Phức hệ NanoFGC có tác dụng ức chế khối u phát triển, tăng tỉ lệ sống sót và tăng cường đáp ứng miễn dịch không đặc hiệu so với nhóm chứng.

Công nghệ nano tuy còn khá mới ở Việt Nam, nhưng đã thể hiện vai trò quan trọng trong lĩnh vực y dược học, nhằm phát triển các dược liệu quý trong nước theo phương thức hoàn toàn mới, kết tinh y dược học cổ truyền với công nghệ hiện đại.

TS Hà Phương Thư tâm sự: “Sau tròn 10 năm dồn hết tâm huyết và sự kỳ vọng, tôi cũng nhìn thấy những thành quả của mình được đền đáp xứng đáng. Hy vọng CumarGold Kare sẽ là món quà sức khỏe ý nghĩa để chung tay cùng cộng đồng xoa dịu nỗi đau ung thư”.