Thực hiện Pháp lệnh về lực lượng dự bị động viên (DBĐV), những năm qua, các cơ quan, đơn vị, địa phương tại Quân khu 9 đã xây dựng lực lượng DBĐV ngày càng vững mạnh về chính trị, tổ chức, khả năng sẵn sàng chiến đấu, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Quản lý, nắm chắc nguồn quân nhân dự bị

Đại tá Nguyễn Thanh Hải, Phó tham mưu trưởng Quân khu 9, cho biết: Xác định đúng ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đăng ký, quản lý nguồn quân nhân dự bị (QNDB) đối với công tác xây dựng lực lượng, cơ quan quân sự các cấp của quân khu và các địa phương đã thực hiện đăng ký, quản lý đúng quy trình theo phân cấp; chế độ đăng ký, quản lý luôn được duy trì chặt chẽ theo đúng quy định. Công tác đăng ký, quản lý QNDB ở các địa phương cũng đã đi vào nền nếp và duy trì chặt chẽ, bảo đảm 100% quân nhân xuất ngũ được đăng ký vào ngạch dự bị.

Trao đổi với chúng tôi, ông Đào Anh Dũng, Phó chủ tịch UBND TP Cần Thơ, nói: Hằng năm, UBND thành phố đều có văn bản chỉ đạo việc đăng ký, phúc tra nguồn QNDB. Chỉ đạo cơ quan quân sự các quận, huyện tiếp nhận hồ sơ và quân nhân hoàn thành nghĩa vụ quân sự, sau đó tổ chức cho quân nhân đăng ký vào ngạch dự bị. Trong các năm 2013 và 2015, thành phố đã tiến hành tổng điều tra toàn bộ QNDB, qua đó đưa vào đăng ký, quản lý hết số quân nhân xuất ngũ; đồng thời loại khỏi danh sách QNDB những trường hợp quá tuổi, vi phạm pháp luật, chuyển nơi cư trú. TP Cần Thơ tổ chức phúc tra, sắp xếp QNDB vào các đơn vị DBĐV đạt 99,68% so với chỉ tiêu được giao. Trong đó, QNDB được sắp xếp đúng chuyên môn quân sự đạt 88,62%.

Nói về công tác quản lý, phúc tra nguồn QNDB, Thượng tá Phạm Văn Toàn, Trung đoàn trưởng Trung đoàn 2, Sư đoàn 4, Quân khu 9, chia sẻ: Nhờ xây dựng được quy chế phối hợp với các địa phương giao nguồn QNDB nên công tác phúc tra của đơn vị ngày càng đạt hiệu quả. Cán bộ đảm nhiệm công tác này thường xuyên liên hệ với địa phương nắm chắc những trường hợp QNDB vi phạm pháp luật, đạo đức, lối sống, không đạt yêu cầu về sức khỏe, thay đổi nơi cư trú; phối hợp chặt chẽ trong việc sắp xếp, giải ngạch, bổ nhiệm, bảo đảm chế độ chính sách đối với QNDB.

Theo báo cáo của Bộ tư lệnh Quân khu 9, tính đến nay, QNDB được sắp xếp vào các đơn vị DBĐV đạt 97,75% chỉ tiêu. Về chất lượng, QNDB được sắp xếp đúng chuyên môn quân sự đạt 71,57%, gần đúng 6,52%. Công tác xây dựng Đảng trong lực lượng DBĐV đạt kết quả tương đối tốt, đã củng cố, xây dựng được 15 Đảng bộ, 146 Đảng ủy bộ phận, 121 chi bộ tiểu đoàn, 879 chi bộ đại đội; 366 chi bộ có chi ủy. Hằng năm, các đơn vị, địa phương gọi tập trung kiểm tra sẵn sàng chiến đấu, sẵn sàng động viên QNDB đạt 90% quân số trở lên, nhiều đơn vị đạt 100% so với chỉ tiêu được giao.

Đơn vị dự bị động viên của Lữ đoàn Pháo Phòng không 226 (Quân khu 9) tham gia diễn tập bắn đạn thật.

Tổ chức huấn luyện chặt chẽ

Tìm hiểu về công tác huấn luyện lực lượng DBĐV tại Sư đoàn 4-đơn vị được Bộ tư lệnh Quân khu 9 giao nhiệm vụ chính trong phối hợp với các tỉnh Kiên Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng và TP Cần Thơ thực hiện công tác động viên, huấn luyện QNDB, chúng tôi được biết, kết quả huấn luyện hằng năm của đơn vị đều có 100% nội dung đạt yêu cầu, hơn 70% đạt khá, giỏi.

Để kiểm tra thực tế, năm 2015, Bộ tư lệnh Quân khu 9 chỉ đạo tổ chức bắn đối chứng giữa đại đội DBĐV do Sư đoàn 4 huấn luyện với 2 đại đội (gồm chiến sĩ năm thứ nhất và chiến sĩ năm thứ hai) do Sư đoàn 8 và Sư đoàn 330 (Quân khu 9) huấn luyện. Kết quả, đại đội DBĐV đạt loại khá. Kết quả này được Bộ Quốc phòng đánh giá cao (dẫn đầu các đơn vị được kiểm tra đối chứng trong toàn quân). Qua kiểm tra cho thấy, lực lượng QNDB tuy rời xa quân ngũ đã nhiều năm, sức khỏe giảm sút, kỹ năng quân sự, tâm lý không được rèn luyện thường xuyên nhưng khi tập trung huấn luyện, rèn luyện bài bản, chặt chẽ vẫn có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ, đủ điều kiện bổ sung vào các đơn vị sẵn sàng chiến đấu.

Để QNDB đạt trình độ tiếp cận với trình độ của bộ đội thường trực, hoàn thành tốt nhiệm vụ khi được động viên, một trong những biện pháp mà Đảng ủy, chỉ huy Sư đoàn 4 chỉ đạo, đó là các cơ quan, đơn vị trực thuộc thường xuyên rà soát lại toàn bộ nội dung, chương trình huấn luyện. Trên cơ sở đó điều chỉnh, bổ sung, bảo đảm sát thực tế chiến đấu, nhiệm vụ của đơn vị và đặc thù địa bàn. Do thời gian huấn luyện ngắn, nhận thức của QNDB không đồng đều nên đơn vị luôn đề cao phương châm “cơ bản, thiết thực, hiệu quả” gắn với yêu cầu nhanh, mạnh, chính xác. Mặt khác, đơn vị còn chủ động tổ chức các hoạt động ngoại khóa hỗ trợ huấn luyện như hội thao, hội thi nhằm khích lệ, cổ vũ, động viên QNDB khắc phục khó khăn, phấn đấu đạt kết quả cao nhất trong huấn luyện.

Tìm hiểu thực tế tại Bộ CHQS tỉnh An Giang, chúng tôi được biết, để công tác huấn luyện lực lượng DBĐV đi vào nền nếp, hiệu quả, Bộ CHQS tỉnh tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng hệ thống văn kiện phục vụ huấn luyện, diễn tập, kiểm tra sẵn sàng động viên; giúp các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh tổ chức huấn luyện đủ thời gian, đúng nội dung, chương trình quy định. Nhằm từng bước nâng cao chất lượng chuyên nghiệp quân sự cho lực lượng, tỉnh An Giang đã chủ động đề xuất với Quân khu 9 giao chỉ tiêu huấn luyện chuyển loại quân sự cho quân nhân chuẩn bị xuất ngũ theo địa chỉ đến từng huyện, xã. Nhờ đó, tỉnh An Giang đã có hơn 1.000 QNDB được huấn luyện chuyển loại chuyên nghiệp quân sự như: Pháo binh, phòng không, thông tin, hóa học, trinh sát bộ binh…

Còn nhiều khó khăn, bất cập

Theo báo cáo của Quân khu 9, bên cạnh những mặt đạt được trong công tác xây dựng lực lượng DBĐV, các cơ quan, đơn vị, địa phương tại Quân khu 9 cũng còn gặp những khó khăn, bất cập khi triển khai thực hiện Pháp lệnh về lực lượng DBĐV.

Đại tá Nguyễn Thanh Hải, Phó tham mưu trưởng Quân khu 9, cho rằng: Công tác đăng ký, quản lý QNDB (và cả phương tiện kỹ thuật) ở một số địa phương còn thiếu chặt chẽ. Số QNDB chưa qua huấn luyện chuyển loại còn nhiều nên ảnh hưởng đến kết quả, chất lượng xây dựng các đơn vị DBĐV; nguồn QNDB bổ nhiệm vào các đơn vị DBĐV chất lượng không đồng đều, phần lớn là thiếu chuyên nghiệp quân sự cho đơn vị binh chủng; phần lớn QNDB có trình độ chuyên môn đều đang trực tiếp làm việc tại các cơ quan, cơ sở kinh tế nên khó huy động tập trung huấn luyện, bổ sung vào các đơn vị DBĐV. Các doanh nghiệp tư nhân cũng chưa đồng thuận, tạo điều kiện để QNDB làm việc tại cơ sở của họ tham gia tập trung huấn luyện dài ngày; thời gian huấn luyện chuyển hạng cho QNDB kéo dài (mỗi đợt 3 tháng) nên việc bảo đảm quân số gặp rất nhiều khó khăn nếu QNDB làm trong các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài...

Để tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng lực lượng DBĐV, Bộ tư lệnh Quân khu 9 chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp phát huy tốt vai trò tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương quán triệt sâu rộng Pháp lệnh về lực lượng DBĐV và các văn bản hướng dẫn thi hành; vận dụng đúng và tổ chức thực hiện có hiệu quả trong tình hình mới. Đầu tư xây dựng, củng cố cơ sở vật chất phục vụ huấn luyện; ưu tiên huấn luyện chuyển loại quân sự cho các đơn vị binh chủng. Thực hiện tốt chính sách hậu phương quân đội, giúp cho QNDB yên tâm phục vụ, tham gia tốt công tác động viên, sẵn sàng chiến đấu.