Người dân xóm Tân Kim, xã Thần Sa, huyện Võ Nhai đang phải đứng trước nỗi lo về nguy cơ sạt lở đất, đá… mong ước có được sự hỗ trợ của Nhà nước để ổn định cuộc sống.

Nằm ngay dưới chân đồi, mùa mưa năm trước, gia đình ông Triệu Văn Báo, xóm Tân Kim, xã Thần Sa bất ngờ phát hiện một vết nứt lớn chạy dọc theo taluy dương của con đường bê tông dẫn vào xóm. Ông cho biết, vết nứt có bề rộng hơn một gang tay, chạy dài hơn 20m sâu gần 1m. Ngay sau khi phát hiện ra vết nứt bất thường này, gia đình ông Báo đã báo cáo lên Trưởng xóm; đồng thời, phối hợp cùng với Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn của xã tiến hành kiểm tra và có những phương án khắc phục tạm thời. Tuy nhiên, bước vào mùa mưa bão năm nay, tình trạng nứt đất, sụt lún đất tiếp tục có nguy cơ tái diễn đe dọa đến tính mạng, tài sản của gia đình ông. Ông Triệu Văn Báo chia sẻ: "Xóm có tuyên truyền là thấy mưa phải để ý đằng sau nhà, tránh đi nơi khác. Bây giờ, làm thêm 1 nhà khác để chuyển sang đó ở, nhà cũ khi nào không mưa gió thì sang ở".

Nằm cách trung tâm xã Thần Sa của huyện vùng cao Võ Nhai hơn 10km. Xóm Tân Kim có địa hình đồi núi cao, hiểm trở, liên lạc khó khăn. Do không có quỹ đất, nhiều gia đình trong xóm phải phải làm nhà sát dòng suối, chỉ cách lòng suối 5-7m, hoặc mấy bước chân. Nguy hiểm nhất là vào mùa mưa lũ, nước từ thượng nguồn đổ về, nước từ hai dãy núi chảy xuống, dòng suối dâng cao, nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét uy hiếp tính mạng, cuốn trôi nhà cửa. Bà Triệu Thị Mùi, xóm Tân Kim, xã Thần Sa cho hay: "Nước ngập to người dân không dám đi qua".

Từ trên cao dễ dàng nhìn thấy xóm Tân Kim nằm lọt thỏm giữa hai dãy núi cao, ở giữa là một khe suối nhỏ và dài, cũng được gọi là Tân Kim. Người dân Tân Kim hiện đang sinh sống trong những căn nhà gỗ, trong đó, nhiều căn là nhà tạm, trải dài khoảng 2km dọc bờ suối. Địa hình phức tạp, đất chật, người đông, hầu hết các hộ dân đều làm nhà sinh sống, dựng chuồng trại chăn nuôi ngay bên cạnh bờ suối, nước thải từ các chuồng trâu, chuồng lợn, sinh hoạt đều xả thẳng ra suối làm cho dòng nước bị ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng.

Anh Đặng Nho Phúc, xóm Tân Kim, xã Thần Sa cho biết: "Năm ngoái, có 2-3 trường hợp đằng sau có vết nứt, chúng tôi đã thông báo cho bà con là rất nguy hiểm; cũng đề nghị cán bộ xã vào khảo sát làm thế nào để cuộc sống bà con đỡ vất vả".

Trong tổng số 82 hộ thì có đến 60 hộ trong diện nghèo và cận nghèo. Trăn trở nhất của cấp ủy, chính quyền địa phương là bà con xóm Tân Kim sống chung với nỗi lo lũ ống, lũ quét và sạt lở xảy ra bất cứ lúc nào. Ước vọng lớn nhất của người dân nơi đây là có một nơi ở mới an toàn hơn, để yên tâm ổn định cuộc sống, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo. Trước thực tế đó, UBND xã Thần Sa đã tổ chức tuyên truyền, vận động, phổ biến cho người dân chủ trương, kế hoạch bố trí, ổn định dân cư, công khai chính sách, chế độ được hỗ trợ; đồng thời, lập danh sách các hộ đề nghị huyện Võ Nhai xem xét quan tâm thực hiện phương án di chuyển, bố trí các hộ dân ra khỏi vùng có nguy cơ thiên tai. Đến nay, cơ bản các hộ dân trong xóm đã đồng thuận với chủ trương của xã; đồng thời, có đơn gửi các ngành chức năng của huyện, của tỉnh đề nghị xem xét di dời để ổn định cuộc sống.

Ông Hoàng Văn Thưỡn, Phó Chủ tịch UBND xã Thần Sa thông tin: "Đối với chính quyền địa phương xã đã vào dự họp với xóm để triển khai chủ trương của Đảng, Nhà nước, cơ bản bà con đồng tình ủng hộ. Hiện nay, có 82 hộ dân thì đã có 79 hộ làm đơn tự nguyện xin di dời theo chủ trương của Đảng, Nhà nước. Chính quyền địa phương cũng đã xây dựng kế hoạch, quy hoạch các điểm dân cư ổn định tại chỗ, đã báo cáo cấp trên và mong cấp trên sớm tạo điều kiện để ổn định đời sống người dân".

Vừa qua, đồng chí Dương Văn Lượng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ngành và huyện Võ Nhai đã có buổi kiểm tra thực tế tại địa phương.

Nhằm đánh giá hiện trạng khu vực cần bố trí di chuyển ổn định do nằm trong vùng ảnh hưởng bởi thiên tai tại xóm Tân Kim, xã Thần Sa, huyện Võ Nhai. Vừa qua, đồng chí Dương Văn Lượng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, lãnh đạo các sở, ngành và huyện Võ Nhai đã có buổi kiểm tra thực tế tại địa phương. Tại buổi khảo sát này, đồng chí Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh việc cần thiết và cấp thiết phải di dời các hộ dân nằm trong vùng có nguy cơ ảnh hưởng bởi thiên tai tại xóm Tân Kim ra khu vực an toàn; đồng thời, yêu cầu Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì phối hợp với các ngành liên quan và UBND huyện Võ Nhai xây dựng các phương án để đề xuất nghiên cứu triển khai việc di dời, qua đó, sớm ổn định cuộc sống cho người dân địa phương.

Bà Bùi Thị Huệ, Phó Chủ tịch UBND huyện Võ Nhai cho biết thêm: "Huyện đã đề xuất để xây dựng các đề án thuộc thẩm quyền của các cơ quan, UBND tỉnh, huyện đã quy hoạch khu tái định cư của xóm Tân Kim, hiện nay đang điều chỉnh quy hoạch để khi phương án được duyệt sẽ di dời dân đến địa điểm đó".

Nguy cơ mất an toàn đối với cuộc sống của hơn 80 hộ dân xóm Tân Kim, xã Thần Sa, huyện Võ Nhai đã hiện hữu. Việc sớm vào cuộc của tỉnh Thái Nguyên để có biện pháp “giải cứu” người dân Tân Kim trước tình trạng ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe, nguy cơ lũ quét, lũ ống, sạt lở đất sẽ là điều kiện để người dân ổn định cuộc sống, yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương./.