Căng thẳng Mỹ - Iran có diễn biến leo thang mới

Tổng thống Iran Hassan Rouhani ngày 19/7 tuyên bố sẽ “đáp trả thích đáng” những biện pháp trừng phạt mới của Mỹ, song vẫn tiếp tục thực hiện cam kết về thỏa thuận hạt nhân mà quốc gia này đạt được với nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc cùng Đức) hồi năm 2015.

Theo đó, Iran sẽ đáp trả lại bằng những biện pháp trừng phạt nhằm vào các cá nhân người Mỹ và các thực thể đã có hành động chống lại người dân Iran và người dân các quốc gia Hồi giáo khác trong khu vực.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani (phải) và Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: AP.

Trong một diễn biến có liên quan, chỉ huy Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) Mohammad Ali Jafari hôm qua tuyên bố Mỹ cần phải di dời các căn cứ của nước này tới vị trí cách Iran 1.000 km, nếu muốn tiếp tục các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran.

Ông Jafari cũng nhấn mạnh rằng, Mỹ sẽ phải trả giá đắt cho bất cứ bước đi tính toán sai lầm nào. Quốc hội Iran trước đó một ngày đã có phản ứng bằng việc bỏ phiếu thông qua nghị quyết tăng cường chương trình tên lửa đạn đạo và phát triển Lực lượng Vệ binh Cách mạng nhằm chống lại những nguy cơ tấn công của Mỹ.

Các động thái của Iran được đưa ra một ngày sau khi Mỹ công bố những biện pháp trừng phạt kinh tế mới đối với Iran liên quan đến chương trình tên lửa đạn đạo của nước này cũng như các hoạt động mà Mỹ coi là Iran “hỗ trợ các nhóm khủng bố” ở Trung Đông.

Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, các biện pháp trừng phạt này sẽ được áp đặt đối với 18 cá nhân và thực thể bị coi là ủng hộ chương trình tên lửa đạn đạo và Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran thông qua việc phát triển máy bay không người lái và thiết bị quân sự, sản xuất, bảo trì tàu thuyền, thu mua những thiết bị điện... .

Căng thẳng Mỹ, Iran đã khiến cộng đồng quốc tế không khỏi quan ngại. Trong một tuyên bố mới nhất, Trung Quốc đã lên tiếng kêu gọi các bên liên quan cần thúc đẩy lòng tin và trách nhiệm song phương đối với nhau nhằm bảo vệ và thực thi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015.

Phát biểu tại cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nhấn mạnh: “Kể từ khi thỏa thuận hạt nhân Iran đạt được từ 2 năm trước, Iran đã nghiêm túc thực hiện các biện pháp liên quan.

Trong khi các quốc gia có liên quan cũng đã và đang tăng cường hợp tác kinh tế và thương mại với Iran theo đúng thiện chí của cộng đồng quốc tế. Tất cả các bên liên quan phải có trách nhiệm bảo vệ và thực thi thỏa thuận hạt nhân Iran. Tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, hợp tác quốc tế hiệu quả phụ thuộc rất nhiều vào lòng tin song phương cần thiết giữa các bên”.

Quan hệ giữa Mỹ và Iran căng thẳng kể từ sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức hồi tháng 1 vừa qua. Ông Donald Trump chỉ trích mạnh mẽ thỏa thuận hạt nhân với giữa Iran và nhóm P5+1 gồm 5 nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc và Đức vốn được coi là một di sản đối ngoại nổi bật của chính quyền tiền nhiệm Barack Obama.

Giới chuyên gia nhận định, sự leo thang căng thẳng giữa Mỹ và Iran có thể làm dấy lên những mối lo ngại về tương lai của thỏa thuận hạt nhân với Iran, từ đó ảnh hưởng tới hòa bình khu vực và thế giới./.