Người Việt Nam chưa thể bỏ xe máy

Ngày 26/7, trong một hội thảo tại Hà Nội, ông Yano Takeshi, Chủ tịch Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) cho biết xe máy sẽ vẫn là phương tiện quan trọng hàng đầu của người dân trong những năm tới, bởi ưu điểm giá rẻ, cơ động, nhỏ gọn khi di chuyển và phù hợp với thói quen sinh hoạt.

Vị đại diện VAMM cho biết các thành phố lớn như Hà Nội, TP HCM có rất nhiều ngõ ngách, quỹ đất hạn chế, chậm phát triển, nơi ở của người dân cách rất xa các hệ thống giao thông công cộng, trong khi đó phương tiện giao thông công cộng tại Việt Nam chưa phát triển. Xe buýt gần như là lựa chọn duy nhất nếu không sử dụng phương tiện cá nhân, và xe buýt luôn trong tình trạng quá tải.

Một trong những cảnh tắc đường thường thấy ở Hà Nội

Người dân chưa có dấu hiệu muốn dừng mua xe máy và thay thế bằng phương tiện khác. Sau khi đạt đỉnh hơn 3,1 triệu xe vào khoảng năm 2011-2012, doanh số xe máy tụt dần từ 2013-2015 về khoảng 2,7-2,8 triệu, nhưng bất ngờ khởi sắc trở trong 2016 với 3,1 triệu.Nhận định này phù hợp với tình hình kinh doanh thực tế của VAMM. Báo cáo bán hàng 6 tháng đầu 2017 của hiệp hội này cho thấy, thị trường bán hơn 1,5 triệu xe, tăng 6% so với cùng kỳ 2016. Con số này cũng gấp 19 lần doanh số của thị trường ôtô trong cùng kỳ. Việt Nam là một trong bốn nước sử dụng xe máy nhiều nhất thế giới cùng Indonesia, Ấn Độ và Trung Quốc.

Với doanh số của nửa đầu 2017, nếu tốc độ tăng trưởng không sụt, hết năm 2017 doanh số có thể cao hơn con số 3,1 triệu.

Số liệu về nhu cầu sở hữu xe máy cũng cho thấy thị trường hai bánh chưa dừng lại. Nghiên cứu "Tình hình tham gia giao thông của học sinh TPHT ở Hà Nội" do Tiến sĩ Chu Công Minh cho thấy tỷ lệ sở hữu xe máy 2017 tại Hà Nội là 2,008 xe/hộ, tại TP HCM là 2,326 xe/hộ.

Trong khi đó cùng nhóm tác giả này năm 2015 đưa ra kết quả nghiên cứu cho thấy, nhu cầu về xe máy khi mọi người trong độ tuổi lao động có việc làm 2,46 xe/hộ, tức cả Hà Nội và TP HCM đều đang ít hơn con số này, nhu cầu mua xe chưa bão hòa.

Xe máy đóng vai trò quan trọng nhưng cũng là phương tiện dễ gây mất an toàn, nhất là ở thành phố lớn và đối tượng điều khiển là người trẻ. Tình hình này càng phức tạp khi bên cạnh xe máy, những năm gần đây xe đạp điện và xe máy điện phát triển nhanh khó kiểm soát.

Với khách hàng, những người sống ở thành phố lớn và có mức thu nhập tầm trung trở xuống, xe máy dường như là lựa chọn duy nhất.

Lê Mạnh, nhân viên kinh doanh một hãng nước giải khát cho biết, không có lựa chọn nào khác vì di chuyển liên tục, nhiều nơi cần đến không có xe buýt mà yêu cầu công việc thường gấp rút.

Mạnh cho biết, với thu nhập hơn 10 triệu một tháng, ôtô chỉ là giấc mơ xa vời. Nếu thu nhập cao hơn, loại phương tiện anh hướng tới sẽ là ôtô chứ không phải xe máy.

"Sắt bọc người, đương nhiên tốt hơn người bọc sắt", Mạnh thở dài ngao ngán.