Mưa lũ ở Đông Nam Bộ cao hơn mức cho phép
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn, từ đầu mùa lũ 2016 đến nay, trên sông Mê Kông xuất hiện 4 đợt lũ, mực nước các trạm trên dòng chính sông Mê Kông luôn ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm (TBNN) khoảng 1,0-4,0 m. Lưu lượng trung bình tháng từ tháng 6-9/2016 trên các trạm chính luôn ở mức thấp hơn so với TBNN từ 15-50%. Lượng dòng chảy các tháng 6, 7, 9/ 2016 tại các trạm đều ở mức xấp xỉ và cao hơn cùng kỳ năm 2015; riêng trong tháng 8/2016 lại thấp hơn cùng kỳ năm 2015 và thuộc loại thấp nhất trong cùng kỳ 10 năm gần đây.
Hiện tại, mực nước tại các trạm thượng, trung lưu sông Mê Kông (từ Jinghong (Trung Quốc) đến trạm Pakse (Lào) đang ở mức thấp hơn TBNN từ 0,5 – 2,0m, các trạm trung, hạ lưu sông Mê Kông (từ trạm StungTreng đến trạm Kratie (Campuchia) ở mức tương đương TBNN, các trạm hạ lưu sông Mê Công (từ trạm KongpongCham 3 đến hết Campuchia) ở mức thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 0,5-1,5m và ở mức tương đương với năm 2014.
Từ đầu mùa lũ đến nay, mực nước trạm Prek Kdam (gần Biển Hồ) luôn ở mức thấp hơn so với TBNN từ 0,5- 2,5m. Đến ngày 14/10, mực nước tại trạm Prek Kdam đang ở mức thấp hơn TBNN cùng kỳ 1,3m và cao hơn cùng kỳ năm 2015 là 1,5m. Do vậy nhận định dòng chảy từ Biển Hồ về đồng bằng Nam Bộ trong mùa khô 2016-2017 ở mức thấp hơn TBNN và cao hơn mùa khô 2015 – 2016.
Tình hình thủy văn sông Cửu Long Từ đầu mùa lũ 2016 đến ngày 15/10, do lượng dòng chảy từ thượng nguồn về thấp nên ở đầu nguồn sông Cửu Long chỉ xuất hiện 5 đợt dao động nhỏ. Mực nước tại Tân Châu, Châu Đốc chịu ảnh hưởng của thủy triều và luôn ở mức thấp hơn so với TBNN.
Hiện tại, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long đang lên theo kỳ triều cường. Mực nước cao nhất trên sông Tiền tại Tân Châu là: 3,0m (ngày 14/10) và trên sông Hậu tại Châu Đốc là: 2,68m (ngày 14/10) ở mức cao hơn cùng kỳ năm 2015 từ 0,4- 0,5m và thấp hơn TBNN từ 0,75-0,80 m.
Dự tính mức độ biến đổi tổng lượng mưa, nhiệt độ mùa khô 2016-2017 tại các tỉnh khu vực Nam Bộ |
Tổng lượng mưa trong tháng 10 tại khu vực Đông Nam Bộ phổ biến cao hơn so với TBNN từ 10 đến 30%, khu vực Tây Nam Bộ xấp xỉ so với TBNN, với chuẩn sai dao động từ -10% đến 10%. Tổng lượng mưa dao động từ 250-400 mm. Tháng 11, tổng lượng mưa phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN. Mùa mưa tại khu vực có khả năng kết thúc muộn.
Hiện nay, mực nước sông Cửu Long đang lên theo kỳ triều cường. Đến ngày 19-20/10, mực nước cao nhất năm tại Tân Châu, Châu Đốc có khả năng lên mức BĐ1. Mực nước tại các trạm vùng hạ lưu lên mức báo động 3 (BĐ3) và trên BĐ3 từ 0,1-0,2m. Tháng 11/2016, mực nước vùng đầu nguồn sông Cửu Long xuống dần; vùng hạ lưu chịu ảnh hưởng 1 đợt triều cường mạnh vào khoảng ngày 12-18/11. Trong đợt triều cường này, tại các trạm vùng hạ lưu sông Cửu Long có khả năng lên mức BĐ3 và trên BĐ3.
Từ tháng 12/2016 tới tháng 2/2017, mưa giảm do bắt đầu vào mùa khô, riêng tháng 1, tháng 2 có thể xuất hiện những đợt mưa rào trái mùa nên lượng mưa trong tháng có khả năng cao hơn từ 15-30% so với TBNN cùng thời kỳ. Từ tháng 3 tới tháng 6, lượng mưa đều có xu hướng giảm so với TBNN cùng kỳ tại tất cả các tỉnh khu vực Nam Bộ. Mức giảm thấp nhất ở khu vực Bình Phước, Tây Ninh (khoảng 3%). Mức giảm cao nhất ở khu vực Cần Thơ, Sóc Trăng (khoảng 15%).
Ngoại trừ tháng 1, tháng 2 là tháng được nhận định là có lượng mưa cao hơn TBNN, các tháng còn lại đều ở mức xấp xỉ đến thấp hơn TBNN (Bảng 3). Nhiệt độ trung bình từ tháng 12/2016 đến tháng 3/2017 tại Nam Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN với chuẩn sai nhiệt độ dao động từ -0,5 đến 0,50C. Từ tháng 4 đến tháng 6/2017, nhiệt độ có khả năng cao hơn so với TBNN từ 0,3 đến 0,6 0C.
Mùa khô năm 2016 - 2017, tổng lượng dòng chảy sông Mê Kông về khu vực Đồng bằng sông Cửu Long tiếp tục thiếu hụt so với TBNN từ 15-35%, khả năng tương đương mùa khô năm 2014-2015 và cao hơn mùa khô năm 2015-2016. Do lượng nước từ thượng nguồn về thiếu hụt so với TBNN, dẫn đến mực nước trên sông Cửu Long ở mức thấp và chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều.
Từ tháng 12/2016 đến tháng 6/2017, vùng hạ nguồn các sông Nam Bộ sẽ chịu ảnh hưởng 2 đợt triều cường mạnh vào giữa các tháng 12/2016 và tháng 1/2017, trong những đợt triều cường này mực nước tại các trạm vùng hạ lưu có khả năng lên mức BĐ2-BĐ3, một số trạm lên trên BĐ3.
Tổng lượng mưa trong tháng 10/2016 phổ biến cao hơn so với TBNN từ 10- 30%, tháng 11, tháng 12/2016 phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN. Mùa mưa tại khu vực Nam Bộ có khả năng kết thúc muộn. Trong các tháng mùa khô, có thể xuất hiện những đợt mưa trái mùa vì vậy lượng mưa trong tháng 1, tháng 2/21017 có khả năng cao hơn TBNN từ 15-30%. Từ tháng 3 đến tháng 6/2017, lượng mưa thấp hơn so với TBNN từ 5- 15%.
Mùa khô năm 2016-2017 có khả năng kết thúc muộn hơn TBNN, tình trạng hạn hán ít khốc liệt hơn năm 2015-2016, mực nước trên sông Cửu Long ở mức thấp và chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều.
Tình hình xâm nhập mặn trong mùa khô năm 2016-2017 ở khu vực Nam Bộ có khả năng ít gay gắt hơn năm 2015-2016 nhưng vẫn cao hơn TBNN. Độ mặn lớn nhất mùa khô năm 2016-2017, có khả năng xuất hiện trong khoảng tháng 2-3/2017. Các địa phương cần có kế hoạch chủ động phòng chống xâm nhập mặn cũng như khô hạn, thiếu nước trong mùa khô 2016-2017./.