Định Hóa là huyện miền núi của tỉnh Thái Nguyên, cách trung tâm thành phố Thái Nguyên 50 km về phía Tây Bắc. Diện tích tự nhiên của huyện là 51.351 ha, trong đó đất lâm nghiệp chiếm 66,9%, đất nông nghiệp chiếm 26,1%. Dân số của huyện trên 91.000 người, với 17 dân tộc cùng chung sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm 73,6% tổng dân số toàn huyện. Huyện có 23 đơn vị hành chính, gồm 01 thị trấn và 22 xã. Đảng bộ huyện Định Hóa tính đến tháng 6/2023 có 40 tổ chức cơ sở Đảng trực thuộc Huyện ủy (23 Đảng bộ xã, thị trấn; 17 Chi, Đảng bộ cơ quan).

Thực hiện chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, tỉnh Thái Nguyên đã khẩn trương giao các sở, ngành liên quan và huyện Định Hóa tiến hành rà soát, xây dựng Đề án đưa huyện Định Hóa về đích nông thôn mới (NTM) vào năm 2023.

Bắt tay vào thực hiện đề án, huyện Định Hóa phải đối diện với không ít khó khăn, khi địa phương vẫn là huyện nghèo của tỉnh. Hệ thống cơ sở hạ tầng nông thôn trên địa bàn còn thiếu, chưa đồng bộ; đời sống, thu nhập của người dân còn thấp. Theo kết quả rà soát vào cuối năm 2021, thu nhập bình quân đầu người của huyện mới đạt 46 triệu đồng/năm, bằng 54,1% bình quân chung của tỉnh và bằng 71,7% cả nước; toàn huyện còn 17,39% hộ nghèo, 14,84% hộ cận nghèo và gần 1.000 căn nhà dột nát.

Trong xây dựng NTM, toàn huyện mới có 11/22 xã đạt chuẩn giai đoạn 2015-2020, tuy nhiên, đối chiếu với Bộ tiêu chí của giai đoạn 2022-2025, các xã đã về đích NTM vẫn còn nhiều tiêu chí chưa đạt chuẩn. Trong khi đó, 11 xã chưa về đích NTM của huyện đều là những xã nghèo, đặc biệt khó khăn nên số tiêu chí đạt thấp (dưới 14 tiêu chí). So sánh với Bộ tiêu chí huyện NTM, Định Hóa mới đạt 2/9 tiêu chí.

Xác định xây dựng huyện đạt chuẩn NTN vào cuối năm 2023 là nhiệm vụ chính trị hết sức quan trọng, huyện Định Hóa đã bám sát sự chỉ đạo của cấp trên, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo, tập trung triển khai hiệu quả các giải pháp mang tính đột phá.

Trên cơ sở rà soát, đánh giá kỹ chất lượng các tiêu chí, Định Hóa đã xây dựng lộ trình cụ thể để hoàn thành các tiêu chí theo từng quý, từng năm. Đồng thời tập trung quán triệt, vận động, tuyên truyền để người dân nhận thức rõ vai trò chủ thể của mình; khơi dậy sự quyết tâm, đồng thuận của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân. Nhờ đó, chỉ sau 2 năm thực hiện đề án, diện mạo nông thôn của huyện thay đổi nhanh. Hiện thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn đạt 52 triệu đồng/năm (tăng 6 triệu đồng so với năm 2021); tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 17,39% xuống còn 9,02%, hộ cận nghèo giảm từ 14,84% xuống còn 7,26%; toàn huyện không còn nhà dột nát. Đến cuối năm 2023, toàn huyện có 22/22 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 03 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; thị trấn Chợ Chu đạt tiêu chí đô thị văn minh.

Kinh tế tiếp tục có bước tăng trưởng, cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch đúng hướng; hạ tầng điện, đường, trường trạm được quan tâm đầu tư; các chương trình mục tiêu quốc gia được tích cực triển khai thực hiện; các chính sách an sinh xã hội được thực hiện thường xuyên, kịp thời; lĩnh vực văn hoá - xã hội có nhiều khởi sắc; tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo, đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân từng bước được cải thiện, nâng lên.

Huyện đã thu hút đầu tư một số công trình trọng điểm như: Xây dựng cụm công nghiệp Tân Dương và Nhà máy may Thagaco Định Hóa với diện tích 13ha; dự án đường dây và Trạm biến áp 110KV Định Hóa; nâng cấp, mở rộng tuyến đường giao thông huyết mạch trên địa bàn như: dự án nâng cấp, mở rộng tuyến đường từ Km 31 Quốc lộ 3 đến Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt ATK Định Hoá (khu vực Nhà tưởng niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh); dự án nâng cấp, mở rộng từ ngã ba Quán vuông xã Trung Hội đến Trung tâm thị trấn Chợ Chu; đường Hồ Chí Minh giai đoạn II; đường Trung Lương - Đồng Thịnh - Định Biên - Bảo Linh - Thanh Định - Bình Yên; tuyến đường Kim Phượng - Quy kỳ - Linh Thông - Lam Vỹ - Tân Thịnh; đường Bảo Cường - Đồng Thịnh; Nhà khám bệnh của Bệnh viện Đa khoa huyện Định Hoá; trụ sở làm việc một số cơ quan, đơn vị và các dự án xây mới, sửa chữa, cải tạo, nâng cấp một số trường học trên địa bàn huyện... góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.

Công tác cải cách hành chính, chuyển đổi số được quan tâm chỉ đạo quyết liệt và đạt được kết quả quan trọng. Chỉ số cải cách hành chính huyện Định Hóa năm 2022 xếp thứ 03/09 huyện, thành phố (tăng 06 bậc so với đầu nhiệm kỳ); Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính đứng thứ nhất trong 09 huyện, thành phố (từ bậc 05 lên bậc 01).

Ngoài chè, huyện còn 1 số nghề thủ công truyền thống đang được quan tâm khôi phục. Vẻ đẹp của nón Tày và nghề làm nón Tày giờ đã được nhiều phương tiện truyền thông và đoàn khách du lịch lữ hành chú ý. Sản phẩm này còn đạt giải trong cuộc thi về thiết kế sản phẩm du lịch của tỉnh năm 2022. Cũng từ cây cọ, nghề thủ công dệt mành cọ ở xã Đồng Thịnh dù có lúc gặp nhiều thăng trầm, nhưng đến giờ, lửa nghề vẫn được người dân duy trì sau nhiều thập kỷ. Xây dựng, hình thành các làng nghề truyền thống là một trong những giải pháp để giúp người dân từng bước sản xuất theo định hướng thị trường, có sự đoàn kết để giúp nhau cùng phát triển.

Ông Mông Đình Tinh, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Định Hóa chia sẻ hướng đi trong phát triển mô hình làng nghề gắn với du lịch cộng đồng: "Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ quan tâm đến phát triển nông nghiệp xanh, sạch, thân thiện môi trường và đa dạng hóa việc phát triển kinh tế. Trên địa bàn huyện Định Hóa hiện nay có 7 làng nghề, chủ yếu làng nghề nông nghiệp là nghề truyền thống. Gắn du lịch với phát triển sản xuất nông nghiệp là hướng đi mới và chúng tôi đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, gắn du lịch lịch sử, sinh thái với môi trường và du lịch nông thôn".

Với một huyện giàu tiềm năng du lịch như Định Hóa, làng nghề truyền thống hứa hẹn sẽ là các điểm tham quan thực tế hấp dẫn cho du khách. Điều này đòi hỏi địa phương cần tiếp tục có sự đầu tư hợp lý, góp phần đưa ngành du lịch phát triển đa dạng, tạo nên những nét đặc sắc riêng của mảnh đất cách mạng ATK.

Nhận thức về chương trình NTM đã tạo nên “cú hích” để nông thôn “thay da, đổi thịt”, Huyện ủy Định Hóa đã ban hành nghị quyết, UBND huyện có kế hoạch thực hiện với những bước đi, lộ trình cụ thể, tuy chậm mà chắc. Phát huy truyền thống đoàn kết, thống nhất cùng với quyết tâm cao, vận dụng sáng tạo, linh hoạt các cơ chế, chính sách của Trung ương, của tỉnh cùng sự đồng thuận của nhân dân, sự ủng hộ của doanh nghiệp, cơ quan, đơn vị trên địa bàn, chặng đường xây dựng NTM của huyện Định Hóa đã tiến rất gần vạch đích. Do đó, những tháng cuối năm 2023, huyện tập trung tối đa mọi nguồn lực để hoàn thành các mục tiêu NTM; xây dựng thị trấn Chợ Chu đạt tiêu chí đô thị văn minh, phấn đấu đến hết năm 2025 xây dựng thị trấn Chợ Chu cơ bản đạt tiêu chí đô thị loại IV.

Đẩy mạnh phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp; tăng cường ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất; tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã, ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp, thực hiện liên kết theo chuỗi sản phẩm đối với các mặt hàng nông sản có lợi thế của huyện gắn với thực hiện Đề án “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), phấn đấu nâng cao chất lượng và số lượng các sản phẩm OCOP trên địa bàn huyện.