Nhân viên đăng kiểm tiến hành quy trình kiểm định xe cơ giới. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)
Nhân viên đăng kiểm tiến hành quy trình kiểm định xe cơ giới. (Ảnh: Minh Hiếu/Vietnam+)

Bộ Giao thông Vận tải đang hoàn thiện sửa đổi, bổ sung Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT theo trình tự rút gọn để cho phép tự động gia hạn chu kỳ kiểm định theo Thông tư 02/2023/TT-BGTVT đối với ôtô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải. Dự kiến, Thông tư này được Bộ Giao thông Vận tải ban hành trong tháng Sáu này.

Đây là nội dung trong báo cáo của Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng gửi các Đại biểu Quốc hội về một số nội dung liên quan đến nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV.

Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải thừa nhận những nguyên nhân dẫn đến sai phạm trong lĩnh vực kiểm định xe cơ giới là do cơ cấu tổ chức của Cục Đăng kiểm chậm đổi mới, chưa tách bạch rõ chức năng quản lý nhà nước và cung cấp dịch vụ công; các hành vi vi phạm của một số cán bộ đăng kiểm rất tinh vi và khép kín ở một số bộ phận của cục nên rất khó phát hiện so với quyền hạn và nghiệp vụ của các lực lượng chức năng ngành giao thông.

Khi Luật Quy hoạch có hiệu lực, quy hoạch mạng lưới trung tâm đăng kiểm bị xóa bỏ đã dẫn đến sự gia tăng nhanh chóng các đơn vị đăng kiểm xe cơ giới tại một số địa phương, khu vực đô thị, tạo ra cạnh tranh gay gắt, không lành mạnh và để thu hút khách hàng, một số đơn vị đã có những hành vi thực hiện sai tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định, bỏ nội dung, hạng mục kiểm tra, thực hiện các hành vi giả mạo trong việc kiểm định xe cơ giới.

Mặt khác, giá kiểm định được xây dựng từ cách đây 10 năm chưa được điều chỉnh phù hợp trong bối cảnh các yếu tố chi phí đầu vào đã tăng lên khiến hoạt động của các trung tâm đăng kiểm gặp khó khăn, doanh thu không đạt được như kỳ vọng, với mong muốn thu hồi vốn nhanh đã dẫn đến việc cạnh tranh không lành mạnh, làm sai các quy định pháp luật.

Để xảy ra những sai phạm trong lĩnh vực kiểm định xe cơ giới, trách nhiệm quản lý Nhà nước trước tiên thuộc về Cục Đăng kiểm. Sở giao thông vận tải các tỉnh thành phố có trách nhiệm trong kiểm tra, giám sát hoạt động kiểm định trên địa bàn; trách nhiệm của bộ khi chưa quyết liệt chỉ đạo điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan đến hoạt động kiểm định phương tiện, chưa tách bạch rõ chức năng quản lý Nhà nước và cung cấp dịch vụ công của Cục Đăng kiểm.

Để chấn chỉnh kịp thời và khắc phục những tồn tại, bất cập trong lĩnh vực Đăng kiểm, Bộ Giao thông Vận tải đang tập trung chỉ đạo và triển khai thực hiện rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để khẩn trương sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với thực tiễn theo hướng tách bạch chức năng quản lý Nhà nước và cung cấp dịch vụ của Cục Đăng kiểm, phân cấp, phân quyền tối đa cho các địa phương gắn liền với tăng cường thanh tra, kiểm tra, phòng chống tiêu cực, lãng phí.

Ngoài ra, các đơn vị đăng kiểm của lực lượng vũ trang, các đơn vị bảo hành, bảo dưỡng chính hãng được cung cấp dịch vụ kiểm định phương tiện; nâng cao chất lượng, đảm bảo tính cạnh tranh lành mạnh giữa các trung tâm đăng kiểm.

Bộ Giao thông Vận tải thực hiện rà soát các quy định liên quan đến giá dịch vụ kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, phí, lệ phí đối với xe cơ giới để đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, bảo đảm bù đắp đủ chi phí hoạt động kiểm định, góp phần hạn chế phát sinh các tiêu cực trong công tác kiểm định xe cơ giới.

Bộ GTVT cũng đang khẩn trương triển khai thực hiện Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 139/2018/NĐ-CP ngày 8/10/2018 quy định về kinh doanh dịch vụ kiểm định xe cơ giới ngay sau khi được Chính phủ ban hành (dự kiến vào đầu tháng 6/2023); sửa đổi, bổ sung Thông tư số 16/2021/TT-BGTVT theo trình tự rút gọn để cho phép tự động gia hạn chu kỳ kiểm định theo Thông tư 02/2023/TT-BGTVT đối với ôtô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải (dự kiến cũng ban hành vào đầu tháng 6/2023)./.

Từ tháng 10/2022 đến nay, cơ quan thực thi pháp luật đã khám xét và khởi tố bắt giam gần 600 lãnh đạo, đăng kiểm viên. Đến nay, tổng số đơn vị đăng kiểm đang hoạt động là 249/281 đơn vị, còn 32 đơn vị chưa đủ điều kiện hoạt động trở lại.

Tại Hà Nội hiện có 26/31 đơn vị đăng kiểm hoạt động, mới chỉ đáp ứng được 51% nhu cầu kiểm định và Thành phố Hồ Chí Minh có 16/19 đơn vị đăng kiểm hoạt động nhưng cũng chỉ đáp ứng được 52% nhu cầu của người dân và doanh nghiệp do số lượng phương tiện bị ùn tắc, quá hạn đăng kiểm cộng dồn trong nhiều tháng vừa qua…