Thời gian qua, tiểu thương ở thành phố Đà Nẵng “kêu trời” trước nạn họp chợ tự phát bên ngoài các chợ truyền thống, cạnh tranh không bình đẳng. Điều đáng nói, có chợ xây dựng cả chục năm trời bỏ trống, lãng phí thì bên hông chợ, người dân ngang nhiên chiếm dụng lòng đường bán hàng. Việc buông lỏng quản lý, thiếu kiên quyết trong xử lý khiến tình trạng này vẫn tiếp diễn.

Chợ Đống Đa nằm trên địa bàn 2 phường Thanh Bình và Thuận Phước, quận Hải Châu là chợ truyền thống khá lâu đời ở thành phố Đà Nẵng. Nằm ở vị trí thuận lợi nên chợ này thu hút đông đảo người dân đến mua sắm.

Hẻm 81 Phan Kế Bính biến thành chợ tự phát bên hông chợ Đống Đa, Đà Nẵng từ nhiều năm qua.

Cũng từ đây xuất hiện tình trạng “chợ ăn theo chợ”. Hẻm 81 nối đường Lương Ngọc Quyến và Phan Kế Bính bên hông chợ Đống Đa từ lâu biến thành chợ tự phát. Người dân ngang nhiên lấn chiếm, trưng dụng cả lòng đường bày bán hàng hóa.

Bà Mai Thị Hòa, tiểu thương chợ Đống Đa bức xúc, từ ngày “chợ” họp ngoài đường, bên trong chợ buôn bán ế ẩm. Mỗi tháng, tiểu thương phải đóng từ 600.000 – 700.000 đồng tiền thuê mặt bằng, thuế kinh doanh, vệ sinh môi trường, kiểm dịch động vật… có hộ phải đóng đến vài triệu đồng; trong khi, ở ngoài đường không chịu loại phí nào vẫn ngang nhiên được bán hàng là bất cập hiện nay.

“Chợ họp tự phát không phải đóng bất cứ khoản phí nào nhưng vẫn được bán hàng và đông khách, nhất là khi không phải nộp thuế giá hàng hóa lại rẻ hơn, ngoài chợ người mua cũng thuận tiện hơn. Chợ tự phát cứ phát triển, chiếm dụng luôn đường giao thông”, bà Hòa than phiền.

Hiện tại, chỉ riêng Hẻm 81, Phan Kế Bính sát chợ Đống Đa có hơn 100 người buôn bán trái phép. Mỗi người chiếm lòng đường một ít, lâu ngày không có ai xử lý, họ tụ tập đông dần trở thành chợ. Tình trạng này kéo dài tạo ra cạnh tranh thiếu bình đẳng giữa người bán trong chợ với bên ngoài. Lòng đường bị lấn chiếm lối đi, mất an toàn giao thông, mất vệ sinh môi trường và an toàn cháy nổ.

Lãnh đạo UBND phường Thuận Phước và Thanh Bình, quận Hải Châu cho biết, khu vực dân họp chợ trái phép nằm giáp ranh giữa hai phường. Mỗi lần, lực lượng xử lý, đẩy đuổi họ chuyển hàng vào trong nhà, khi lực lượng đi, họ lại tràn ra, rất khó xử lý.

Ông Trần Văn Vũ, Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Bình, quận Hải Châu cho rằng, để giải quyết dứt điểm tình trạng này cần phải nâng cấp, mở rộng chợ, đưa các hộ kinh doanh bên ngoài vào bán trong chợ.

“Khi chuyển chợ Đống Đa, dần dần dân buôn bán nhỏ nhỏ tự phát tạo ra nhiều bức xúc. Mới đầu chính quyền có ý định xây dựng phương án kẻ ô cho người bán hàng nhưng đối chiếu các qui định không phù hợp. Bây giờ chỉ có giải tỏa mới phù hợp nhưng phương án đó nhưng cấp quận cũng không làm được, phải có quyết định từ UBND thành phố”, ông Vũ cho biết.

Tình trạng họp chợ tự phát quanh các chợ truyền thống xảy ra nhiều nơi trên địa bàn thành phố Đà Nẵng. Chợ Mới Hòa Thuận ở phường Hòa Thuận Đông, quận Hải Châu đưa vào sử dụng đã hơn 25 năm nay. Thế nhưng, nguyên không gian cả tầng 2 khu chợ rộng gần 4.000 mét vuông này luôn trống hoác, gây lãng phí thì bên ngoài hông chợ, hàng chục hộ dân lấn chiếm lồng lề đường để bán.

Giải thích sự chéo ngoe này, ông Đặng Ngọc Vinh, Trưởng Ban quản lý Chợ Mới Hòa Thuận cho biết, riêng trên tầng 2 chợ, Sở Xây dựng thành phố có kiểm tra, kiểm định nhưng chợ yếu, không đảm bảo và đề nghị không bố trí bán hàng. Đến nay, quận và thành phố có chủ trương xã hội hóa chợ, chuyển đổi quan lý nên hiện nay ở tâng trên bỏ trống.

Tại buổi đối thoại giữa lãnh đạo TP Đà Nẵng với phụ nữ tiểu thương buôn bán tại các chợ trên địa bàn thành phố mới đây, nhiều tiểu thương lại bức xúc, kiến nghị lãnh đạo thành phố có biện pháp xử lý dứt điểm tình trạng này, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh.

Ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng giao các địa phương chấn chỉnh, đảm bảo an ninh trật tự, mỹ quan đô thị. Về lâu dài, thành phố sẽ nghiên cứu nâng cấp một số chợ để bố trí tiểu thương có nhu cầu vào buôn bán.

“Không gian của chợ không thể xử lý được trong tương lai có thể nâng cấp để người buôn bán có chỗ đàng hoàng, dễ quản lý. Chợ buôn bán loạn xạ, không kiểm soát sẽ không bảo đảm nguồn gốc, an toàn vệ sinh thực phẩm. Thành phố giao cho quận trực tiếp làm, tính chuyện thuế má đàng hoàng, sòng phẳng, không khuyến khích tiểu thương tràn ra vỉa hè, ngoài biện pháp hành chính cần thu thuế thật cao đối với tiểu thương họp chợ tự phát”, ông Thơ nhấn mạnh./.