Tết Đoan Ngọ - nét đẹp văn hóa trong đời sống người Việt
Rượu nếp trắng và rượu nếp cẩm là món thực phẩm không thể thiếu trong mâm cỗ ngày tết Đoan Ngọ

Bà Nguyễn Thị Vân Anh, ở phường Túc Duyên làm nghề bán xôi sáng từ nhiều năm nay. Nhưng cứ đến ngày mùng 5 tháng 5, bà lại ủ cơm rượu để bán cho khách. Ngay trong buổi sáng, lượng gạo bán được đã lên đến hơn 1 tạ.

Bà Nguyễn Thị Vân Anh cho biết: “Từ sáng đến giờ bán được rất đông khách nên là chúng tôi không có thời gian rảnh rỗi đâu. Người mua thường mua 1 hộp rượu nếp trắng và một hộp rượu nếp cẩm”.

Trong bất kỳ ngày lễ nào của người Việt, không thể thiếu mâm quả dâng lên bàn thờ tổ tiên. Trong dịp này, người Việt thường lựa chọn những loại trái cây đầu mùa như mận, vải, xoài, chôm chôm, không chỉ để tiêu diệt mầm bệnh mà còn thể hiện mong muốn hoa trái đầy nhà, sinh sôi nảy nở.

Chị Trần Thị Tâm, phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên cũng vui mừng chia sẻ: “So với mọi hôm thì hôm nay bán được nhiều hơn. Việt Nam mình ngày thường thắp hương với quả vải và mận”.

Trong xã hội hiện đại với nhiều bận rộn, nhiều người thường mua đồ bán sẵn mà không cần mất quá nhiều thời gian chuẩn bị. Theo ghi nhận, ngay từ buổi sáng sớm, ở hầu khắp các cổng chợ và khu vực đông dân cư, người ta bày bán khá nhiều hoa quả và cơm rượu nếp để đáp ứng nhu cầu thắp hương, cúng lễ của người dân.

Tết Đoan Ngọ - nét đẹp văn hóa trong đời sống người Việt
Vải là 1 trong những loại hoa quả được nhiều lựa chọn để mang lên thắp hương, cúng tổ tiên trong Tết Đoan Ngọ

Chị Nguyễn Thị Vân Anh, phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên chia sẻ: “Ngày tết Đoan Ngọ thì chỉ biết là truyền thống từ ngày xưa được ông cha để lại đến giờ. Nhà tôi thì thắp hương từ sáng sớm. Cho con cái tắm rửa để không bị rôm sảy, mát mẻ”.

Chị Nguyễn Thị Diệu My, phường Trưng Vương, TP Thái Nguyên nhận xét: “Phiên chợ từ sáng sớm đã rất đông người và sôi động. Mọi người mua nhiều. Mua rượu nếp trắng, nếp cẩm và hoa quả”.

Theo tục lệ, hoa quả, rượu nếp cẩm phải ăn vào sáng sớm, khi vừa ngủ dậy. Người ta quan niệm rằng, đây là thời điểm quả trên cây, lá trên cành bắt đầu đơm hoa kết trái và cúng tổ tiên để mong mùa màng bội thu.

Dù xã hội phát triển, vận động, có thể nhiều gia đình cho rằng, để giết sâu bọ hay dịch bệnh phải bằng những cách khác mới hiệu quả. Tuy nhiên, bản chất sự hình thành những phong tục văn hóa là hướng về tổ tiên, gia đình, giáo dục lòng biết ơn, thể hiện lối sống trọng quan hệ và trọng tình cảm của người Việt Nam.