Điểm du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai.

Văn hóa dân gian, văn hóa truyền thống do các cộng đồng dân tộc sáng tạo ra trong quá trình sinh tồn, phát triển là những yếu tố làm nên giá trị đặc sắc, tạo bản sắc riêng của mỗi cộng đồng, mỗi dân tộc. Những buổi hát then trên nhà sàn khơi dậy bản sắc văn hóa truyền thống của người Tày, việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa đàn Tính, hát Then đã thể hiện tính đoàn kết cộng đồng, sự gắn bó, hài hòa giữa con người với các yếu tố tự nhiên, trở thành món ăn tinh thần độc đáo không thể thiếu của người dân nơi đây.

Bà Dương Thị Hà, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Đàn, hát then, xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên cho hay: "Từ khi Đảng, Chính phủ, các ban, ngành khôi phục lại bản sắc dân tộc Tày ở xóm Mỏ Gà. Chúng tôi rất vinh dự và hồ hởi tham gia hoạt động đàn Tính, hát Then; đưa các học viên đi học đàn Tính, hát Then để phục vụ các đoàn du khách đến đây, từ đó khôi phục lại bản sắc dân tộc mình để không bị mai một".

Việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa đàn Tính, hát Then đã thể hiện tính đoàn kết cộng đồng, sự gắn bó, hài hòa giữa con người với các yếu tố tự nhiên

Chúng tôi có dịp đến thăm 1 trong 4 ngôi nhà sàn được Nhà nước hỗ trợ tiền để sửa chữa, nâng cấp khang trang đón du khách lưu trú tại Điểm du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai. Tổng chi phí sửa chữa nhà sàn trên 700 triệu đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợ 200 triệu đồng. Ngoài ra, người dân trong xóm còn lưu giữ 10 ngôi nhà sàn truyền thống, đem lại giá trị bản sắc dân tộc bản địa. Xóm Mỏ Gà có 175 hộ, với 6 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc Tày, Nùng chiếm trên 60%, các hộ dân ở đây tích cực đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết phục vụ hoạt động kinh doanh nhà hàng ăn uống, nhà nghỉ lưu trú homestay.

Ông Nguyễn Văn Thượng, Trưởng xóm Mỏ Gà, xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên cho biết: "Bước khởi đầu vẫn còn những bỡ ngỡ nhưng sau bà con vẫn rất đồng thuận. Trong chương trình xây dựng để thu hút khách du lịch về với địa phương thì bà con rất đồng thuận. Trong lễ hội có rất nhiều trò chơi dân gian như: trò chơi đu, đi cầu kiều, bắn nỏ, bịt mắt đập niêu, gà chọi...".

Xã Phú Thượng đã giao cho Hợp tác xã Nông lâm nghiệp Phú Thượng quản lý, khai thác Điểm du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà. Từ tháng 8 năm 2022 đến nay, Điểm du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà đã đi vào khai thác, sử dụng đón tiếp trên 2.000 lượt khách du lịch và lễ hội đình làng, trong đó, đón gần 500 lượt khách lưu trú.

Ông Lành Văn Hữu, Giám đốc HTX Nông lâm nghiệp Phú Thượng, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên thông tin: "Mới đi vào hoạt động gần 1 năm nhưng lượng khách đến tham quan, du lịch trải nghiệm tương đối đông. Chúng tôi còn khó khăn về vốn, kiến thức về du lịch. Sau một thời gian, bà con cũng đã hiểu được làm du lịch cộng đồng là như thế nào. Đến nay, cơ bản bà con đồng thuận cùng hợp tác xã để thực hiện chương trình du lịch".

Phòng Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện Võ Nhai đã phối hợp với Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên xây dựng Dự án Bảo tồn bản truyền thống dân tộc Tày tại xóm Mỏ Gà, xã Phú Thượng. Hiện nay, dự án đã hoàn thiện bảo tồn nhà sàn truyền thống, xây dựng cọn nước, tu bổ, tôn tạo, mở rộng diện tích khuôn viên sân Di tích Đình Mỏ Gà, xây dựng nhà văn hóa sinh hoạt cộng đồng mô hình nhà sàn truyền thống. Bên cạnh đó, phòng Văn hóa, Thể thao và Du lịch huyện hướng dẫn xã Phú Thượng khôi phục nghề thủ công truyền thống đan lát, tổ chức các hoạt động văn hóa thể thao dân tộc như: đi cầu kiều, bắn nỏ, giã bánh dầy, đu quay, đập niêu… để phục vụ khách du lịch đến trải nghiệm.

Ông Dương Đức Anh, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Thượng, huyện Võ Nhai, Thái Nguyên cho biết: "Quá trình hoạt động, thực hiện cũng có những thuận lợi, khó khăn đó là: công tác tuyên truyền chưa được sâu rộng; quảng bá về điểm du lịch chưa được rộng rãi. Trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện, một số hạng mục chưa được đầu tư thực hiện đó là bãi đỗ xe, nhà vệ sinh công cộng, một số điểm check in như phương án, nội dung đề xuất".

Thời gian tới, mong rằng các cấp, ngành quan tâm hơn nữa đến điểm du lịch cộng đồng còn non trẻ này, đầu tư thêm kinh phí để hỗ trợ người dân giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc lâu dài. Đây cũng chính là thực hiện tốt chủ trương của Đảng và Nhà nước về giữ gìn bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển văn hóa, kinh tế - xã hội của các địa phương trong thời kỳ đổi mới./.