Xã Khe Mo có trên 70% hộ dân (tương đương trên 1.200 hộ) tham gia trồng chè với gần 350 ha chè kinh doanh. Đây là cây trồng chủ lực của địa phương với sản lượng chè búp tươi đạt gần 4 nghìn tấn/năm. Trong ảnh: Nông dân xóm Tiền Phong thu hái chè vụ đông.

Tháng 12 này, qua kiểm tra, huyện Đồng Hỷ đánh giá xã Khe Mo đã cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM. Sau 7 năm nỗ lực, người dân địa phương đều chung niềm vui khi xã có bước chuyển biến, đổi mới rõ nét. Điều dễ nhận thấy nhất là 100% đường trục xã, liên xóm và trục xóm đã được cứng hóa, giúp cho việc đi lại, giao thương hàng hóa của bà con được thuận tiện. Hệ thống đường nội đồng, kênh mương thủy lợi được mở rộng, phục vụ tốt sản xuất nông, lâm nghiệp.

Tại xóm Đèo Khế, nơi có Phân trường mầm non Khe Mo đang được hoàn thiện, người dân cũng rất vui vì trong mùa đông giá rét này, phụ huynh của gần 200 cháu bé ở hai xóm Đèo Khế và Thống Nhất sẽ không phải vượt quãng đường gần 8km đưa con đến trường như trước. Anh Nông Văn Dũng, ở xóm Đèo Khế, người đã hiến 1.500m2 đất để xây dựng phân trường, cho biết: Chúng tôi đã hiểu về Chương trình XDNTM và nhận thức rõ được quyền lợi, trách nhiệm của mình trong việc thực hiện Chương trình. Do đó, khi được chính quyền địa phương vận động, không riêng gia đình tôi mà nhiều hộ trong xã đều tích cực hiến đất làm đường, xây dựng cầu, nhà văn hóa, trường học...

Ông Lê Ngọc Dũng, Chủ tịch UBND xã khẳng định: Thành công trong XDNTM ở xã miền núi khó khăn như Khe Mo chính là nhờ tinh thần đoàn kết, sự chung sức, đồng lòng của Đảng bộ, chính quyền và toàn thể nhân dân địa phương. Để có được điều đó, xã đã thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động để các cán bộ, đảng viên và người dân hiểu rõ được mục đích và tầm quan trọng của Chương trình XDNTM. Bên cạnh đó, xã cũng nghiêm túc thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, công khai trong mọi việc với phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân thụ hưởng”, từ đó đã tạo được lòng tin với nhân dân, bà con đều tích cực tham gia thực hiện các tiêu chí.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, khi bắt đầu XDNTM, xã Khe Mo có xuất phát điểm thấp, kinh tế chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, chất lượng, hiệu quả sản xuất còn hạn chế. Bên cạnh đó, trình độ dân trí chưa đồng đều, hệ thống giao thông nông thôn yếu kém. Vào năm 2011, tỷ lệ hộ nghèo trong xã chiếm 7,86% (theo chuẩn nghèo cũ), thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 11 triệu đồng/người/năm. Ban Chỉ đạo, ban quản lý XDNTM, tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân về Chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM; đồng thời, xây dựng và triển khai các chính sách phát triển kinh tế phù hợp với tình hình thực tế ở địa phương. Xác định thu nhập là yếu tố quan trọng cần phải hoàn thành trước để tạo tiền đề hoàn thành các tiêu chí khác, Ban chỉ đạo XDNTM xã đã căn cứ vào tình hình thực tế của địa phương để đưa ra giải pháp tăng thu nhập cho người dân. Cụ thể, xã đã thực hiện các đề án, dự án phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp có lợi thế trên địa bàn như: Sản xuất, chế biến chè; trồng rừng và chế biến lâm sản; phát triển kinh tế hợp tác xã, tổ hợp tác và làng nghề… Bên cạnh đó, xã cũng khuyến khích người dân chăn nuôi trang trại quy mô công nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa. Qua đó, trên địa bàn đã hình thành 2 hợp tác xã, 2 làng nghề chè, 3 tổ hợp tác và nhiều cơ sở chế biến lâm sản hoạt động có hiệu quả, từ đó, góp phần thu hút, tạo việc làm cho lao động, nâng cao thu nhập cho người dân. Khi đời sống của người dân dần được nâng lên, Ban Chỉ đạo đã căn cứ vào những thuận lợi, khó khăn của địa phương để xây dựng lộ trình NTM phù hợp bằng cách tập trung vào hoàn thiện trước các tiêu chí: Giao thông, y tế, giáo dục, điện để bà con có thể thấy ngay sự thay đổi khi có sự góp sức mình vào XDNTM…

Thông suốt về mặt tư tưởng, chuyển biến rõ trong nhận thức và hành động, người dân Khe Mo đã tự nguyện hiến trên 10ha đất, đóng góp trên 23 tỷ đồng và 7.000 ngày công để làm đường giao thông và các công trình nhà văn hóa, mở rộng trường học... Sức dân đã tạo ra sức bật lớn góp phần nâng thu nhập bình quân của xã đạt mức 30,2 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo còn 7,24% (theo chuẩn nghèo đa chiều mới). Xã đã cơ bản hoàn thành được 19/19 tiêu chí, tăng 13 tiêu chí so với năm 2011. Toàn xã không còn nhà tạm, nhà ở dột nát. 100% xóm của xã đã có nhà văn hóa kiên cố, đủ tiêu chuẩn, là nơi sinh hoạt và tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao tạo sự gắn kết trong cộng đồng dân cư; 100% trẻ trong độ tuổi được đến trường; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững…

Ông Lê Ngọc Dũng cho biết thêm: Cơ bản hoàn thành 19/19 tiêu chí không có nghĩa là công việc đã hoàn thành. Chúng tôi luôn xác định, XDNTM là nhiệm vụ lâu dài, đòi hỏi sự nỗ lực không ngừng của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã. Phát huy kết quả đạt được, thời gian tới, chúng tôi tiếp tục rà soát, giữ vững các tiêu chí đã đạt chuẩn, không ngừng hoàn thiện, bổ sung để nâng cao chất lượng từng tiêu chí nhằm nâng cao chất lượng đời sống cho người dân. Trong đó, chú trọng tổ chức sản xuất nông thôn theo hướng hàng hóa; xây dựng được thương hiệu “Chè Khe Mo”; phấn đấu mỗi năm giảm hộ nghèo từ 1% trở lên, hướng tới năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo trong xã chỉ còn dưới 5%...