Điểm sự kiện từ ngày 26/5 đến ngày 1/6/2025

* Thế giới tuần qua: Israel chấp thuận đề xuất ngừng bắn mới của Mỹ; Phương Tây dỡ bỏ hạn chế vũ khí tầm xa cho Ukraine; Tòa Phúc thẩm cho phép Chính quyền Mỹ tiếp tục áp thuế đối ứng; Tỷ phú Elon Musk rời khỏi chính trường là những sự kiện quốc tế nổi bật tuần qua.

- Ngày 26/5, Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết Đức, Anh, Pháp và Mỹ đã thống nhất gỡ bỏ hạn chế về phạm vi sử dụng đối với vũ khí tầm xa viện trợ cho Ukraine.

https://baotintuc.vn/phan-tichnhan-dinh/nong-trong-tuan-phuong-tay-do-bo-han-che-vu-khi-tam-xa-cho-ukraine-ty-phu-elon-musk-roi-chinh-truong-20250601135834125.htm

Theo ông, quyết định này cho phép Kiev sử dụng vũ khí phương Tây để tấn công các mục tiêu quân sự trên lãnh thổ Nga - điều mà trước đây bị cấm.

Phát biểu trên kênh truyền hình WDR, ông Merz nhấn mạnh: “Không còn bất kỳ hạn chế nào về tầm bắn đối với vũ khí do phương Tây cung cấp cho Ukraine - cả Anh, Pháp, Mỹ và chúng tôi. Điều này có nghĩa là Ukraine có thể tự vệ bằng cách nhắm mục tiêu vào các cơ sở quân sự trên lãnh thổ Nga. Trước đây, họ từng không thể làm vậy, trừ một số trường hợp hiếm hoi”.

Ông cũng nhấn mạnh trên mạng xã hội X rằng Đức sẽ “làm tất cả để tiếp tục hỗ trợ Ukraine”.

Tuy nhiên, ông Merz không nêu rõ thời điểm hay chi tiết về quyết định này từ các quốc gia liên quan.

Tuyên bố của ông Merz đã làm dấy lên phản ứng mạnh mẽ từ phía Nga. Điện Kremlin đã gọi quyết định này là “nguy hiểm” và cản trở nỗ lực đạt được giải pháp chính trị cho xung đột. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói: “Nếu các quyết định này thực sự được đưa ra, chúng hoàn toàn mâu thuẫn với mục tiêu đạt được hòa bình”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, bà Maria Zakharova, cảnh báo bất kỳ cuộc tấn công nào sử dụng tên lửa Taurus của Đức nhằm vào lãnh thổ Nga sẽ bị coi là hành động tham chiến trực tiếp của Berlin.

Chuyên gia quân sự Yevgeny Buzhinsky nhận định, dù là tên lửa Taurus hay Storm Shadow/SCALP, Nga vẫn đủ năng lực đánh chặn. Ông cảnh báo: “Nếu không có Quân đội Đức, người Ukraine không thể vận hành”. Theo ông, điều này phản ánh mức độ tham gia trực tiếp của Đức trong cuộc xung đột.

Từ góc nhìn chính trị, ông Vasily Kashin - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Toàn diện châu Âu và Quốc tế tại Nga - cho rằng phát biểu của ông Merz chủ yếu mang tính biểu tượng, nhằm thể hiện lập trường cứng rắn với Nga, hơn là thay đổi thực chất cán cân chiến trường.

Ông Kashin cũng lưu ý rằng việc sử dụng vũ khí tầm xa từ phương Tây luôn được kiểm soát chặt chẽ bởi các chuyên gia nước ngoài.

“Thật sai lầm khi nghĩ rằng Berlin hay các đồng minh phương Tây chỉ đơn thuần cho phép hay cấm Ukraine sử dụng vũ khí, họ đang tích cực tham gia giám sát mục tiêu và cách thức sử dụng”, ông nói.

- Ngày 28/5, tỷ phú Elon Musk thông báo sẽ rút khỏi vai trò trong chính phủ của Tổng thống Donald Trump, chỉ một ngày sau khi công khai bất đồng về dự luật chi tiêu ngân sách.

Trên nền tảng X, ông Musk cảm ơn Tổng thống Trump vì đã trao cơ hội cắt giảm chi tiêu lãng phí, đồng thời khẳng định Ban Hiệu quả Chính phủ (DOGE) - nơi ông từng đứng đầu - sẽ tiếp tục sứ mệnh nâng cao hiệu quả hoạt động công.

Tỷ phú Musk trước đó đã chỉ trích mạnh mẽ dự luật chi tiêu của Tổng thống Trump, gọi đó là “quá tốn kém” và cảnh báo sẽ “làm suy yếu” các nỗ lực cải cách của DOGE. Ông cũng bày tỏ lo ngại về nguy cơ tăng thâm hụt, vốn được các chuyên gia độc lập dự báo có thể lên tới 4.000 tỷ USD trong một thập kỷ nếu dự luật được thông qua.

Theo giới quan sát, quyết định rút lui khỏi chính quyền cua rông Musk không chỉ đơn thuần xuất phát từ vấn đề cá nhân, mà là kết quả của nhiều yếu tố đan xen, từ giới hạn pháp lý, áp lực dư luận, đến những bất đồng chính sách với Tổng thống Trump.

Ông Eric Lipton, nhà báo kỳ cựu của New York Times, cho rằng vài tháng phụ trách DOGE, ông Musk đã không đạt được mục tiêu cắt giảm 1.000 tỷ USD chi tiêu như kỳ vọng, và thậm chí DOGE còn bị chỉ trích vì cắt nhầm ngân sách các chương trình thiết yếu như phòng chống Ebola, điều làm giảm uy tín của ông.

Ngoài ra, các cuộc biểu tình phản đối ông Musk và DOGE, đặc biệt là phong trào “Tesla Takedown” vào tháng 3, đã làm gia tăng áp lực lên cá nhân ông và thương hiệu Tesla. Một số vụ phá hoại đại lý Tesla tại Mỹ và nước ngoài được cho là biểu hiện của sự phẫn nộ với chính sách cắt giảm viện trợ quốc tế và nghiên cứu y tế do ông Musk dẫn dắt.

Chính những yếu tố này có thể đã khiến Musk nhận ra rằng việc tiếp tục ở lại chính quyền có thể gây tổn hại thêm cho danh tiếng cá nhân và thương hiệu của các công ty ông điều hành.

Cuối cùng, theo Reuters, việc Musk công khai phản đối các chính sách trọng tâm của Trump có thể đã khiến ông đánh mất lòng tin từ Tổng thống và đẩy nhanh quyết định rút lui.

* Trong tuần từ ngày 26/5 đến 1/6, trong nước diễn ra một số sự kiện nổi bật: Phiên họp Chính phủ về phân cấp, phân quyền thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; Tổng thống Pháp và Tổng thống Hungary thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam; Các hội thảo chuẩn bị 100 ngày báo chí cách mạng Việt Nam; Ủy ban Kiểm tra Trung ương đề nghị kỷ luật nhiều lãnh đạo; Công bố kết luận thanh tra hoạt động kinh doanh vàng tại 6 doanh nghiệp.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ về tình hình phân cấp, phân quyền. Ảnh: Dương Giang/TTXVN

- Trong tuần, tại phiên họp Chính phủ về phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền gắn với thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm"; phân cấp, phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường tính khả thi của các cấp; đồng thời, tăng cường công tác giám sát, kiểm tra, chống tiêu cực, tham nhũng.

Thủ tướng đề nghị thống nhất số liệu về những nghị định phân cấp, phân quyền từ Chính phủ tới các bộ, ngành, địa phương; có 28 nghị định đã được xây dựng và đến ngày 30/5 đã được hoàn thành thẩm định, cập nhật báo cáo trình Bộ Chính trị. Trước ngày 10/6/2025, các bộ, ngành, địa phương rà soát lại các nội dung bảo đảm sát thực tiễn, không bỏ sót, không chồng chéo, đảm bảo chậm nhất đến ngày 15/6 ban hành nghị định.

Sau ngày 15/6, Chính phủ sẽ chọn 1 ngày để tổ chức hội nghị phổ biến Nghị định của Chính phủ tới các địa phương, chậm nhất ngày 18/6 hoàn thành theo chỉ đạo của Bộ Chính trị. Về công việc, Thủ tướng yêu cầu Bộ Tư pháp và Bộ Nội vụ rà soát số liệu, chỉnh lý báo cáo trình Bộ Chính trị. Về các phân cấp, trong báo cáo trình Bộ Chính trị đề nghị phân cấp từ Quốc hội đến Chính phủ, phân cấp từ Chính phủ tới các bộ, ngành, địa phương.

- Trong tuần, ngày 30/5, Ngân hàng Nhà nước đã Thông báo kết luận của Thanh tra Ngân hàng Nhà nước về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại 6 tổ chức tín dụng và doanh nghiệp kinh doanh vàng.

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các đơn vị kinh doanh vàng. Ảnh minh họa

Các đơn vị trong diện thanh tra bao gồm Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), Công ty cổ phần Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI, Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu, Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) và Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC).

Theo các thông báo kết luận thanh tra, nguyên nhân chính của các vi phạm, thiếu sót tại các doanh nghiệp là do người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo, nhân viên của các đơn vị chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền, hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với các đơn vị trên do không tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến chế độ báo cáo mua bán vàng miếng và công tác phòng, chống rửa tiền.

Ngay sau khi kết thúc đợt thanh tra, Ngân hàng Nhà nước đã gửi văn bản chuyển toàn bộ thông tin liên quan đến các dấu hiệu vi phạm về hóa đơn, chứng từ kế toán và thuế tại một số doanh nghiệp vi phạm sang Bộ Công an nhằm phục vụ công tác xác minh, điều tra và xử lý theo quy định của pháp luật.

* Trong tuần Thainguyentv.vn cập nhật các hoạt động, sự kiện nổi bật trong tỉnh trong chương trình Thời sự, các bản tin, chuyên mục, chuyên đề... với nhiều tin đáng chú ý: Lãnh đạo tỉnh Thái Nguyên tặng quà, chúc mừng thiếu nhi nhân ngày 1/6; Tỉnh ủy 2 tỉnh Thái Nguyên - Bắc Kạn góp ý hoàn thiện Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2025-2030; Thống nhất nội dung sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; Đưa việc học và làm theo Bác trở thành việc làm tự giác, thường xuyên trong từng cơ quan, đơn vị;…

- Nhân dịp Quốc tế Thiếu nhi 1/6, trong tuần qua, các đồng chí Thường trực Tỉnh ủy, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, lãnh đạo Đoàn Đại biểu Quốc hội, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Thái Nguyên đã đến thăm, tặng quà và chúc mừng các em nhỏ tại nhiều trường học, địa phương trên địa bàn tỉnh.

Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh và TP Thái Nguyên tặng quà tại Trường Mầm non xã Linh Sơn

Đây là hoạt động thường niên thể hiện sự quan tâm sâu sắc của các cấp ủy, chính quyền đối với công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em - những mầm non tương lai của đất nước. Toàn tỉnh Thái Nguyên hiện có trên 330.000 trẻ em dưới 16 tuổi, trong đó có hơn 3.500 trẻ thuộc diện hoàn cảnh đặc biệt và gần 15.000 trẻ em đang sống trong các hộ nghèo, cận nghèo. Những năm qua, công tác bảo vệ trẻ em được triển khai toàn diện ở cả ba cấp độ: phòng ngừa, can thiệp và hỗ trợ phục hồi. 100% trẻ có hoàn cảnh đặc biệt được chăm sóc; trẻ dưới 6 tuổi được cấp thẻ bảo hiểm y tế; trẻ dưới 1 tuổi được tiêm chủng đầy đủ; trẻ 5 tuổi được đến trường. Nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, sinh hoạt hè... đã và đang được tổ chức sôi nổi tại các địa phương, tạo môi trường an toàn, lành mạnh, giúp trẻ em được phát triển toàn diện. Với sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị và cộng đồng xã hội, Thái Nguyên đang từng bước xây dựng một môi trường sống tốt đẹp hơn cho trẻ em, góp phần hiện thực hóa quyền trẻ em và nuôi dưỡng những công dân tương lai của đất nước.

- Trong tuần, Tỉnh ủy 2 tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn đã tổ chức Hội nghị Tiểu ban Văn kiện góp ý Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên nhiệm kỳ 2025-2030.

Dự thảo xác định mục tiêu tổng quát là nâng cao toàn diện đời sống Nhân dân; xây dựng Thái Nguyên trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao trước năm 2030, phấn đấu thành tỉnh phát triển có thu nhập cao trước năm 2045. Nội dung dự thảo được xây dựng công phu, tiếp thu đầy đủ tinh thần chỉ đạo của Trung ương, phù hợp thực tiễn địa phương sau sáp nhập. Tại hội nghị, các đại biểu đóng góp nhiều ý kiến về bố cục, chủ đề đại hội, mục tiêu, chỉ tiêu và giải pháp nhiệm kỳ mới, nhất là liên quan đến tăng trưởng xanh, chuyển đổi số, cải cách tổ chức bộ máy, giáo dục, y tế... Các ý kiến sẽ được tiếp thu, hoàn thiện nhằm đảm bảo dự thảo có kết cấu khoa học, nội dung hài hòa, sát thực tiễn.

Hội nghị thống nhất các nội dung liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp.

- Thống nhất nội dung sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp

Báo cáo tại Hội nghị thống nhất các nội dung liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy, thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp. Đến nay, 100% cơ quan hành chính của tỉnh đã xây dựng Đề án sắp xếp, hợp nhất với các cơ quan tương ứng của tỉnh Bắc Kạn, đảm bảo giữ nguyên số lượng phòng, ban, không tăng đầu mối. Về phương án tổ chức bộ máy sau sáp nhập, UBND tỉnh có 14 sở, ngành và tương đương với 241 đầu mối, giảm 157 đầu mối; tổng biên chế là 11.798, hiện có 10.963, chưa thực hiện 805 biên chế. Các đại biểu đã thảo luận về phương án sắp xếp tổ chức chính quyền địa phương, đơn vị sự nghiệp, bố trí cán bộ, công chức, viên chức và người lao động. Lãnh đạo Tỉnh ủy yêu cầu đảm bảo thống nhất về mô hình tổ chức, phương án nhân sự, trụ sở làm việc, hướng tới bộ máy tinh gọn, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu trước mắt và lâu dài./.