Cánh đồng lúa nếp Vải Ôn Lương.

Lúa nếp vải ở huyện Phú Lương đã có từ lâu đời, rất phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của địa phương, đặc biệt là vùng đất xã Ôn Lương, chất gạo nơi đây khác hẳn với địa phương khác trong huyện về độ thơm và dẻo. Đặc tính của giống nếp vải này là cho cơm dẻo, vị đậm, mùi thơm ngào ngạt, ăn không nóng cổ. Loại lúa này chỉ được cấy duy nhất một mùa trong năm, thu hoạch khoảng tháng 10 âm lịch. Còn những ngày này, các thành viên của Hợp tác xã Nông sản nếp Vải Ôn Lương đang tất bật cho những đơn hàng cốm nếp vải. Đây là một sản phẩm đặc trưng, mang dấu ấn văn hóa của người Tày rất được ưa chuộng và có sức tiêu thụ tốt.

Bà Trần Thị Thu, Hợp tác xã Nông sản nếp Vải Ôn Lương, Phú Lương chia sẻ: "Hạt lúa mới chắc xanh sẽ chọn làm cốm, mình cắt khoảng 30 - 40 cm, về cho vào máy phụt xong mang ra đãi, rang".

Chị Ma Thị Thúy Lan, Hợp tác xã Nông sản nếp Vải Ôn Lương, Phú Lương cho biết thêm: "Xã Ôn Lương mình được thiên nhiên rất ưu đãi, vùng thổ nhưỡng, chất đất tạo nên hạt gạo nếp rất dẻo thơm, vị đậm, các bạn đồ xôi để 3 ngày vẫn dẻo thơm như vậy".

Đến nay, việc chế biến các sản phẩm từ gạo nếp vải ở xã Ôn Lương đã được cơ giới hóa khá hoàn thiện. Gạo và các sản phẩm từ gạo nếp được đóng gói, dán tem nhãn truy xuất nguồn gốc, có bao bì bắt mắt tiện lợi. Lượng gạo hàng hóa luôn chủ động, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng. Vừa qua, nếp vải Phú Lương đã được tôn vinh là một trong 27 sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu năm 2021 của tỉnh Thái Nguyên

Chị Nguyễn Xuân Huế, Phó Giám đốc Hợp tác xã Nông sản nếp Vải Ôn Lương, Phú Lương chia sẻ: "Nguồn nguyên liệu của địa phương rất sẵn có, như vụ mùa này bà con trồng trên 60 ha, trong đó 15 ha là Vietgap, hiện tại Hợp tác xã có gần 10 sản phẩm làm từ lúa nếp vải"

Ông Phan Văn Tường, Trưởng Phòng Nông nghiệp - PTNT huyện Phú Lương cho biết thêm: "Thương hiệu lúa nếp vải Phú Lương cũng đã được Cục Sở hữu trí tuệ công nhận, do vậy cũng rất thuận lợi cho việc quảng bá thương hiệu cũng như tiêu thụ sản phẩm lúa nếp vải".

Đến nay, lúa nếp Vải không chỉ có ở xã Ôn Lương mà còn được trồng tập trung ở một số địa phương khác của huyện như: Phủ Lý, Hợp Thành, Yên Đổ, Yên Trạch… Huyện Phú Lương đang tiếp tục định hướng, hỗ trợ bà con mở rộng vùng lúa nếp Vải sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, nâng cao chất lượng sản phẩm chế biến từ gạo cũng như tăng cường quảng bá, kết nối tiêu thụ sản phẩm OCOP tiêu biểu này để nâng cao giá trị thu nhập cho người dân ở địa phương.