Đây là một thông tin bất lợi đối với đảng Cộng hòa cũng như Tổng thống Donald Trump trong bối cảnh đảng Cộng hòa đang phải tập trung để bảo vệ thế đa số tại lưỡng viện Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11/2018.

Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan ngày 11/4 thông báo ông sẽ không tái tranh cử và sẽ nghỉ hưu vào đầu năm 2019 khi hết nhiệm kỳ hiện nay. Ảnh: Reuters

Ông Ryan, 48 tuổi, bắt đầu làm việc ở Hạ viện từ năm 1999. Ông từng là người liên danh tranh cử phó tổng thống trong chiến dịch tranh cử của ông Mitt Romey vào năm 2012.

Ông trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ năm 2015 sau khi người tiền nhiệm là ông John Boehner nghỉ hưu. Khi đó, ông Ryan đang đảm nhiệm vị trí Chủ tịch Ủy ban Thuế và Ngân sách thuộc Hạ viện. Ông Ryan luôn được các thành viên đảng Cộng hòa tán dương là “nhà vô địch gây quỹ và nhà lãnh đạo có tầm nhìn”.

Hồi tháng 12/2017, ông đã đạt được mục tiêu dài hạn của mình trong việc điều chỉnh mã số thuế Mỹ và khẳng định hoàn toàn hài lòng với thành quả trên khi quyết định ra đi.

Ông Trump mất “trợ thủ đắc lực”

Ông John Feehery, một nhà vận động của đảng Cộng hòa cho biết: “Trong số các chương trình của ông Trump trong năm 2018, có việc xây dựng bức tường biên giới Mỹ-Mexico và các đề xuất về cơ sở hạ tầng. Tuy nhiên, các chương trình này không giành được nhiều sự ủng hộ. Sự ra đi của ông Ryan sẽ khiến cho tình hình ngày càng tệ thêm. Thực tế mà nói, cơ hội để những việc đó được thực hiện là rất thấp”.

Chính sách lớn nhất của đảng Cộng hòa từ khi ông Trump nắm quyền gần 15 tháng trước chính là cải cách thuế được thông qua tháng 12/2017, điều mà ông Ryan đóng vai trò lớn bất chấp đôi khi ông vẫn không thoải mái với Tổng thống Trump.

Tuyên bố sẽ nghỉ hưu của ông Ryan là sự thay đổi đáng kể trong năm thứ 2 cầm quyền của Tổng thống Donald Trump, tiếp nối sau hàng loạt vụ từ chức và sa thải các quan chức Nhà Trắng cũng như thành viên Nội các của Mỹ.

Đảng Cộng hòa “mất ăn mất ngủ”

Việc tuyên bố không tái tranh cử và sẽ nghỉ hưu vào đầu năm tới của ông Ryan khiến đảng Cộng hòa vô cùng lo ngại, khi mà chỉ còn vài tháng nữa cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ bắt đầu.

Sự ra đi của ông Ryan sẽ mở ra một cuộc đua nội bộ để giành vị trí lãnh đạo Hạ viện. Hiện lãnh đạo phe đa số tại Hạ viện, Hạ nghị sỹ Kevin McCarthy và Trưởng ban kỷ luật của đảng Cộng hòa, Hạ nghị sỹ Steve Scalise là hai ứng cử viên tiềm năng có thể thay thế vị trí Chủ tịch Hạ viện nếu đảng Cộng hòa vẫn chiếm đa số hoặc vị trí Lãnh đạo phe thiểu số Hạ viện trong trường hợp họ mất thế đa số.

Tuyên bố của ông Ryan khiến đảng Cộng hòa lo bao nhiêu thì lại khiến đảng Dân chủ mừng bấy nhiêu. Trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11 tới, đảng Dân chủ chỉ cần có thêm ít nhất 23 ghế trong Hạ viện 435 ghế là giành được thế đa số.

Trong khi đó, hiện nay, có nhiều nghị sỹ của đảng Cộng hòa tuyên bố muốn nghỉ hưu hoặc không tham gia tranh cử nhiệm kỳ tới. Cuối tuần trước, một thành viên đảng Cộng hòa khác là Dennis Ross, nghị sỹ bang Florida cũng cho biết ông sẽ không tiếp tục tranh cử. Hiện có 45 hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa tuyên bố sẽ không tham gia cuộc bầu cử sắp tới, trong khi con số này ở đảng Dân chủ chỉ có 20./.