Các bên phản ứng trước nguy cơ “quả bom” Idlib “phát nổ”

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một dòng trạng thái trên mạng xã hội Twitter hôm qua (3/9) cảnh báo, Tổng thống Syria Bashar al-Assad và các đồng minh Iran và Nga không nên “liều lĩnh tấn công” tỉnh Idlib đồng thời bày tỏ lo ngại đây có thể là một “thảm họa nhân đạo” khi hàng trăm nghìn người có thể thiệt mạng.

Khói bốc lên từ Idlib. (Ảnh: AP)

Trước đó, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng cảnh báo Mỹ sẽ đáp trả nếu Syria tiến hành bất cứ vụ tấn công hóa học nào. Trong khi đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley thì nói rằng, mọi con mắt đều đang đổ dồn vào hành động của Chính phủ Syria, Nga và Iran tại Idlib. Các bên không nên sử dụng vũ khí hóa học.

Trái với phản ứng của Mỹ, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong một tuyên bố cho biết, cần phải quét sạch những kẻ khủng bố đang ẩn náu ở Idlib, đồng thời cáo buộc những kẻ khủng bố đang sử dụng dân thường làm lá chắn sống. Trong khi người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng, hang ổ của khủng bố ở Idlib cần bị tiêu diệt.

Cùng quan điểm với Nga, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif khi đang ở thăm Syria đã kêu gọi “quét sạch” các tay súng tại Idlib. Ngoại trưởng Iran cũng cho biết, ông sẽ có cuộc hội kiến với Tổng thống Assad nhằm chuẩn bị cho một hội nghị thượng đỉnh Nga - Iran - Thổ Nhĩ Kỳ về Syria dự kiến diễn ra vào ngày 7/9 tới để thảo luận về chiến dịch quân sự sắp tới tại tỉnh Idlib của Syria.

“Về cuộc gặp ngày 7/9 tới để chuẩn bị sao cho tương đồng với các cuộc đàm phán Astana, chúng tôi sẽ thảo luận về việc tái thiết Syria cũng như làm cách nào có thể đối phó với tàn dư của các nhóm khủng bố và cực đoan ở Syria, nhất là phiến quân Nusra tại tỉnh Idlib” - Ngoại trưởng Iran nói.

Tuyên bố và động thái của các bên liên quan được đưa ra trong bối cảnh Chính phủ Syria đang chuẩn bị những công đoạn cuối cùng nhằm giành lại tỉnh Idlib, tỉnh cuối cùng vẫn thuộc quyền kiểm soát của các nhóm phiến quân.

Truyền thông Trung Đông dẫn lời một quan chức giấu tên cho biết, các lực lượng của Chính phủ Syria đang chuẩn bị tiến hành một cuộc tấn công theo từng giai đoạn ở tỉnh Idlib và các khu vực xung quanh.

Theo quan chức này, “những công đoạn cuối cùng để chuẩn bị cho giai đoạn đầu tiên sẽ được hoàn tất trong vài giờ tới”, song không nêu rõ khi nào cuộc tấn công sẽ bắt đầu. Hiện vẫn đang có các cuộc thương lượng giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ cũng như Iran về cuộc tấn công Idlib.

Trong một tuyên bố trước báo giới, nghị sĩ Syria Omer Osi cho biết, quân đội Syria đang thực hiện công tác chuẩn bị cuối cùng trước khi bắt đầu chiến dịch tại Idlib.

Theo đánh giá của chuyên gia phân tích, Idlib là một vấn đề phức tạp do đây là thành trì cuối cùng của lực lượng nổi dậy hoạt động chống chính quyền Syria và cũng là nơi ẩn náu của nhiều phần tử khủng bố.

Nếu thành trì này bị xóa sổ cũng đồng nghĩa với việc chính quyền của Tổng thống Assad sẽ kiểm soát gần như toàn bộ lãnh thổ, giành thắng lợi trước phe đối lập sau nhiều năm giao tranh và hướng tới công cuộc tái thiết đất nước.

Do đó, mặc cho Mỹ cảnh báo và thậm chí đe dọa, Chính phủ Syria vẫn quyết tâm giải phóng Idlib. Hiện Syria đang nhận được sự ủng hộ của Nga và Iran trong vấn đề này.

Trước thời điểm chiến dịch quân sự bắt đầu tại Idlib, Đặc phái viên Liên Hợp Quốc Staffan de Mistura hôm qua (3/9) một lần nữa kêu gọi thiết lập một hành lang nhân đạo để tạm thời sơ tán người dân Syria. Theo ông Mistura, phiến quân cần bị đánh bại song không phải bằng cách đánh đổi tính mạng của hàng nghìn người dân./.