Tại địa phận xóm 8, xã Phúc Hà, T.P Thái Nguyên, chỉ trong gần một năm, ruộng vườn, đất trống của người dân dần biến thành nhà cửa, công trình kiên cố. Theo chính quyền địa phương, trước kia khu vực này chỉ có 17 nóc nhà, nhưng nay đã tăng lên đột biến tới hơn 70 nóc nhà. Những ngôi nhà này đều được xây dựng trong thời gian gấp rút, không có cửa và cũng không có người ở.

Tại địa phận xóm 8, xã Phúc Hà, T.P Thái Nguyên, chỉ trong gần một năm, ruộng vườn, đất trống của người dân dần biến thành nhà cửa, công trình kiên cố.

Còn tại khu vực xóm 4 cũ (nay là xóm 1) xã Phúc Hà. Những hàng rào inox kiên cố, mới cứng được dựng lên san sát từ nhà, ra ngõ. Hàng rào bao quanh nhà cửa, chuồng trại, vườn cây, thậm chí là hàng rào bao ngoài hàng rào như thế này. Bờ ruộng cũng được kiên cố hóa bằng tường đá…Ông Nguyễn Thành Lộc, người dân Xóm 1, xã Phúc Hà cho biết: " Tùy từng gia đình, không phải nhà nào cũng thế. Có nhà xây dựng trước 1, 2 tháng, có nhà xây trước hàng năm rồi. Xây hàng rào là việc của người ta thì người ta cứ xây thôi. Mất an ninh thì người ta phải xây. Công trình nào chúng tôi đã xây dựng thì đo đếm đầy đủ cho chúng tôi. Đền bù theo giá cua nhà nước quy định rồi".

Tất cả các công trình này đều nằm sát chân bãi đổ thải phía Nam Mỏ than Khánh Hòa, khoảng cách gần nhất chỉ khoảng 50m. Để giảm thiểu nguy cơ mất an toàn do sạt lở bãi thải và phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh, năm 2019 Tổng Công ty Công nghiệp Mỏ Việt Bắc đã bố trí kinh phí 230 tỷ đồng để thực hiện Dự án Mở rộng bãi thải Nam phục vụ đổ thải đất đá và mở rộng sân than - Công ty Than Khánh Hòa. Dự án chia làm 2 giai đoạn, thời gian thực hiện từ 2019 - 2021, trên 170 hộ bị thu hồi đất với tổng diện tích trên 22,5ha đất. Theo đó, Công ty đã phối hợp với Trung tâm phát triển Quỹ đất T.P, chính quyền địa phương thực hiện công tác tuyên truyền, vận động, kiểm kê đất và tài sản trên đất của các hộ dân trong vùng nguy hiểm để thực hiện chi trả cho người dân. Tuy nhiên, sau 1 thời gian triển khai, đến nay, công tác này đang phải tạm dừng do nhiều hộ dân cố tình xây dựng các công trình trong phạm vi mở rộng Dự án. Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Nhất, Chủ tịch UBND xã Phúc Hà, T.P Thái Nguyên cho biết:" Chúng tôi đã lập biên bản 18 trường hợp vi phạm, xây dựng sau khi công bố dự án. Trong 18 trường hợp này, chúng tôi đã tuyên truyền, vận động, giải thích thì đã có 9 trường hợp cam kết không nhận bồi thường với phần vi phạm. Đối với những hạng mục nhỏ bên trong, khi họ đóng cổng, khóa cửa để làm bên trong, địa phương không thể phát hiện được".

Những hàng rào inox kiên cố, mới cứng được người dân dựng lên san sát từ nhà, ra ngõ.

Theo đại diện Công ty Than Khánh Hòa, ngay từ khi đơn vị có kế hoạch thực hiện Dự án Mở rộng bãi thải Nam phục vụ đổ thải đất đá và mở rộng sân than nhiều hộ dân đã “tranh thủ” xây dựng ồ ạt các công trình chưa đúng với công năng sử dụng nhằm mục đích đón đền bù. Ông Hoàng Kiều Hưng, Phó Giám đốc Công ty Than Khánh Hòa chia sẻ: "Đề nghị các phòng ban của thành phố, sau đợt dịch này, phối hợp với công ty, đẩy nhanh tốc độ thống kê, kiểm đếm các hộ dân tỏng vùng dự án để đảm bảo tiến độ và đề nghị các hộ dân tỏng vùng dự án đã được thông báo thu đất, chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của Nhà nước về công tác bồi thường giải phóng mặt bằng".

Những ngày qua, Thái Nguyên liên tục có mưa lớn do ảnh hưởng của áp thấp thiệt đới đã khiến bãi đổ thải của Mỏ than Phấn Mễ bị sạt trượt đất đá, đe dọa tính mạng và tài sản của các hộ dân ở khu vực lân cận. Chính bởi vậy, người dân xã Phúc Hà cần nâng cao cảnh giác, không vì cái lợi trước mắt mà đánh cược sự an nguy của chính bản thân mình và mọi người xung quanh. Người dân cần thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, phối hợp với chính quyền và chủ đầu tư thực hiện công tác bồi thường GPMB, sớm di dời đến nơi ở mới an toàn hơn. Đồng thời, xã Phúc Hà, T.P Thái Nguyên cũng cần tăng cường kiếm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời các trường hợp xây dựng trái phép nhằm trục lợi từ công tác bồi thường GPMB.