Mục tiêu tăng trưởng tín dụng 21% cho cả năm 2017 là một trong các nội dung quan trọng được thảo luận tại Tọa đàm Công bố Báo cáo kinh tế vĩ mô quý III/2017 vừa tổ chức tại Hà Nội.

Tại Tọa đàm, các chuyên gia kinh tế cho rằng, về cuối năm, lạm phát có xu hướng gia tăng và có thể sẽ tạo sức ép đối với tăng trưởng tín dụng để đạt mục tiêu 21% của Chính phủ cho cả năm.

Chính phủ đặt tăng trưởng tín dụng 21% trong năm 2017 (Ảnh minh họa: KT)

Áp lực lên tăng trưởng tín dụng

Ông Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) cho biết, tính tới thời điểm 20/9/2017, tăng trưởng tín dụng đạt mức 11,02% so với tháng 12/2016, cao hơn so với cùng kỳ các năm trước (2015 là 10,8%; 2016 là 10,5%).

Tuy nhiên, theo TS. Nguyễn Đức Thành, so với mục tiêu tăng trưởng tín dụng ở mức 21% do Chính phủ đề ra, thì mức tăng trưởng trong quý III/2017 vẫn còn một khoảng cách khá xa (gần 10 điểm phần trăm). Khoảng cách này sẽ đặt ra thách thức cho quý IV trong việc hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng tín dụng của cả năm.

Ông Thành phân tích: Trong 9 tháng qua, tăng trưởng huy động đạt 10,08%, thấp hơn so với mức 12% của cùng kỳ năm 2016. Như vậy, tốc độ tăng trưởng tín dụng vượt hơn 1,2% so với tốc độ tăng trưởng huy động.

Về cuối năm, lạm phát có xu hướng gia tăng. Cụ thể, áp lực tăng lạm phát đến từ sự gia tăng chi phí sản xuất, sự điều chỉnh giá các mặt hàng cơ bản (giáo dục, y tế, điện, xăng dầu), chính sách tăng lương cơ bản có hiệu lực từ tháng 7/2017, sự tăng cầu tiêu dùng vào các tháng cuối năm, và gia tăng sức ép tăng trưởng tín dụng để đạt mục tiêu 21% của Chính phủ cho cả năm”, TS. Thành nhận định.

Trước xu hướng gia tăng lạm phát vào quý cuối năm, VEPR khuyến nghị, Ngân hàng Nhà nước cần thận trọng trong chính sách tăng trưởng tín dụng để tránh tích lũy sức ép lạm phát đang tăng dần, tránh bất ổn vĩ mô tái phát khi lạm phát vượt qua một ngưỡng nhất định, ví dụ 5%. Ngoài ra, Chính phủ có thể linh hoạt điều chỉnh giãn tiến độ tăng giá mặt hàng cơ bản tùy theo diễn biến của lạm phát.

Chia sẻ về vấn đề này, TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, tăng tưởng tín dụng 21% cho cả năm 2017 có thể đạt được nhưng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

Chuyên gia tài chính - ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu

Theo TS. Hiếu, tăng trưởng kinh tế quý III khá cao và nếu cố gắng thì mục tiêu trưởng 6,7% năm 2017 không còn xa. Nếu mục tiêu tăng trưởng cả năm đạt được thì những kế hoạch ngắn hạn mà Chính phủ đưa ra trong thời gian qua có thể cần xem xét lại, trong đó có chính sách đẩy tín dụng lên 21-22%.

Chứng minh quan điểm này, ông Hiếu phân tích: Đầu năm, Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng cả năm là 18% đã là một mức cao, bởi nếu tăng trưởng kinh tế ở mức 6,7% thì thông thường tín dụng nên tăng trưởng 2,5 lần mức tăng trưởng kinh tế, tức là trên 16%. Đây là mức độ tăng trưởng bình thường dựa trên mức độ tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, mới đây, Chính phủ điều chỉnh nâng mức tăng trưởng tín dụng lên mức 21-22%, tức là trong 3 tháng cuối năm phải tăng khoảng 10% mới có thể đạt được chỉ tiêu đặt ra.

Trong 3 tháng mà tăng trưởng tín dụng thêm 10% trên tổng dư nợ của nền kinh tế 6 triệu tỷ đồng, nghĩa là đẩy vào trong lưu thông 600.000 tỷ đồng, mỗi tháng là 200.000 tỷ đồng. Đây là con số quá lớn, TS. Nguyễn Trí Hiếu đánh giá.

Dòng tiền chảy về đâu?

Điều đáng ngại nhất, theo vị chuyên gia này, đó là nguồn tín dụng có thể sẽ đổ vào hai lĩnh vực có độ rủi ro cao là chứng khoán và bất động sản. Không như các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh phải có phương án, giải ngân theo kế hoạch… có khi mất cả năm, một dự án bất động sản hàng chục tỷ đồng, hàng trăm tỷ đồng chỉ cần có phương án là ngân hàng đã có thể giải ngân theo thời kỳ để xây dựng.

Đầu tư bất động sản luôn tiềm ẩn rủi ro (Ảnh minh họa: KT)

Ông Hiếu cũng bày tỏ lo ngại khi thị trường thứ cấp của thị trường bất động sản (mua đi bán lại) được các ngân hàng sẵn sàng cho vay để các nhà kinh doanh hoạt động. Vì thế, ông Hiếu cho rằng, nếu đẩy tín dụng nhanh vào những lĩnh vực kinh tế có độ rủi ro cao thì sẽ gây rủi ro lớn cho nền kinh tế.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu, tín dụng cần phải đúng địa chỉ là sản xuất kinh doanh thì mới phát huy được tác dụng.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia tại buổi Tọa đàm cảnh báo, để đạt được chỉ tiêu trưởng tín dụng 21-22% trong năm 2017 thì có thể từ nay đến cuối năm lãi suất sẽ tăng.

Còn về tỷ giá, các chuyên gia cho rằng, mặc dù lượng cầu ngoại tệ sẽ tăng cao vào cuối năm theo mùa vụ, nhưng sự ổn định tương đối của cán cân vãng lai và trạng thái thặng dư liên tục của cán cân vốn tạo nguồn cung đủ lớn cho phép tiếp tục ổn định tỷ giá trong thời gian tới./.