Ngay từ khi thành lập Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân (22-12-1944) đã ghi dấu sự đóng góp tích cực của ba nữ nuôi quân, cùng các chị em khác làm công tác mua sắm vũ khí, ngụy trang giữ bí mật, vận chuyển lương thảo, vận động nhân dân địa phương tích cực ủng hộ, góp phần làm nên hai trận thắng vang dội đầu tiên của Quân đội ta (trận Phai Khắt và trận Nà Ngần).

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ngô Xuân Lịch tặng Phụ nữ Quân đội bức trướng với 10 chữ vàng: “Yêu nước, Đoàn kết, Sáng tạo, Trung hậu, Đảm đang” (tháng 12-2016). Ảnh: MINH TRƯỜNG.

Trong kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, lực lượng PNQĐ ngày càng phát triển cả về số lượng, chất lượng và hiệu quả hoạt động. Hội viên phụ nữ có mặt trên mọi lĩnh vực, trên khắp các mặt trận, các chiến trường trực tiếp tham gia chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Các hoạt động của PNQĐ luôn gắn kết chặt chẽ với phong trào thi đua yêu nước do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) Việt Nam phát động. Phong trào "Phụ nữ 5 tốt", “Tất cả để đánh thắng địch ở Điện Biên Phủ”, “Quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, “Tìm địch mà đánh”, “Ba đảm đang chống Mỹ, cứu nước và xây dựng chủ nghĩa xã hội” của PNQĐ đã góp phần cùng toàn quân, toàn dân thi đua giết giặc lập công, làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu” và thắng lợi trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa xuân năm 1975, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Qua các phong trào của PNQĐ trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu, đã xuất hiện nhiều tấm gương tiêu biểu. Tên tuổi của các nữ đồng chí: Nguyễn Thị Minh Khai, Mạc Thị Bưởi, Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Định, Đinh Thị Vân, Kan Lịch, Trần Thị Lý, Tạ Thị Kiều, La Thị Tám, Đặng Thùy Trâm… đã đi vào lịch sử giữ nước vẻ vang của dân tộc.

Phụ nữ Nhà máy Z176, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng may hàng xuất khẩu. Ảnh: VŨ QUANG THÁI.

Trong thời kỳ đổi mới, lực lượng PNQĐ có mặt ở hầu hết các lĩnh vực công tác và trên mọi miền đất nước. Dù ở cương vị, chức trách nào, PNQĐ cũng luôn phát huy truyền thống “Anh hùng, bất khuất, trung hậu, đảm đang”, nêu cao tinh thần trách nhiệm, ý chí tự lực, tự cường, thi đua “Đoàn kết-sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Các hoạt động, phong trào thi đua của PNQĐ trong thời kỳ mới luôn gắn với thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Quân ủy Trung ương (QUTƯ), Bộ Quốc phòng (BQP), Tổng cục Chính trị (TCCT), đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và Cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”. Những đóng góp của lớp lớp cán bộ, hội viên PNQĐ qua các thời kỳ đã được QUTƯ ghi nhận và trao tặng 10 chữ vàng truyền thống: “Yêu nước, đoàn kết, sáng tạo, trung hậu, đảm đang”.

Lịch sử, truyền thống vẻ vang của PNQĐ đã ghi nhận những đóng góp xuất sắc của Ban PNQĐ. Từ khi thành lập (ngày 10-3-1993, theo Quyết định số 102/QĐ-QP của BQP, về việc thành lập Ban Công tác PNQĐ, trực thuộc TCCT) đến nay, Ban PNQĐ luôn đoàn kết, sáng tạo, nỗ lực rèn luyện, phấn đấu, nêu cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục khó khăn, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng quân đội vững mạnh. Với vai trò là cơ quan tham mưu chiến lược đầu ngành về công tác phụ nữ trong quân đội, đặt dưới sự chỉ đạo, quản lý trực tiếp của Chủ nhiệm TCCT và sự lãnh đạo của Đảng ủy Cơ quan TCCT, trong những năm qua, Ban PNQĐ đã chủ động tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện hiệu quả công tác phụ nữ, công tác vì sự tiến bộ của phụ nữ, bình đẳng giới và công tác giáo dục mầm non trong quân đội. Tổ chức tốt các phong trào hành động cách mạng của phụ nữ toàn quân; chỉ đạo, hướng dẫn nâng cao chất lượng xây dựng tổ chức hội phụ nữ ở cơ sở, gắn công tác xây dựng hội phụ nữ với tham gia xây dựng tổ chức đảng TSVM, đơn vị VMTD. Ban PNQĐ chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị trong và ngoài quân đội tổ chức hiệu quả các hoạt động tuyên truyền, giáo dục, an sinh xã hội, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh.

Ban PNQĐ đã tham mưu, chỉ đạo, hướng dẫn, tổ chức thực hiện tốt Phong trào thi đua “PNQĐ tích cực học tập, lao động sáng tạo hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc” (giai đoạn 2011-2016); Phong trào “PNQĐ đoàn kết, sáng tạo, hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” (giai đoạn 2016-2021) gắn với Phong trào Thi đua Quyết thắng của mỗi cơ quan, đơn vị và các phong trào, các cuộc vận động do Đảng, Nhà nước, quân đội và các tổ chức đoàn thể phát động. Cùng với đó, đã triển khai thực hiện hiệu quả tiêu chí “bốn tốt” (sức khỏe tốt, phẩm chất tốt, chuyên môn tốt, xây dựng gia đình tốt), rèn luyện 4 phẩm chất “tự tin, tự trọng, trung hậu, đảm đang” đối với phụ nữ toàn quân; đẩy mạnh các Cuộc vận động: “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế”…; xây dựng và nhân rộng các mô hình: “Tổ phụ nữ ba tốt”, “Tổ phụ nữ mẫu mực về điều lệnh, chính quy”; Câu lạc bộ: “Phụ nữ ba đẹp”, “Cán bộ hội ba biết”; Phong trào “PNQĐ làm theo Bác, thực hành tiết kiệm giúp nhau giảm nghèo bền vững”...

Từ chủ trương của BQP và Trung ương Hội LHPN Việt Nam, Ban PNQĐ đã hướng dẫn, tổ chức phụ nữ toàn quân chủ động khai thác nhiều nguồn vốn, phát động phong trào quyên góp ủng hộ xây dựng, sửa chữa và bàn giao 328 nhà “Nghĩa tình hội viên”, “Mái ấm tình thương” tặng hội viên phụ nữ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Hội viên PNQĐ tích cực tham gia các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, “Ngày vì người nghèo”, nhân đạo, từ thiện, vận động ủng hộ chăm lo người có công, Bà mẹ Việt Nam anh hùng, phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trong và ngoài quân đội, nhân dân các tỉnh bị thiên tai... 5 năm qua, Ban PNQĐ đã tặng, hỗ trợ phụ nữ nghèo, đơn thân, phụ nữ mắc bệnh hiểm nghèo, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn trong quân đội gần 2 tỷ đồng. Các tổ chức hội phụ nữ đã quyên góp, ủng hộ, giúp đỡ người có công với số tiền hơn 7,5 tỷ đồng, góp phần củng cố, vun đắp tình đoàn kết quân dân ngày càng bền chặt.

Phụ nữ Nhà máy Z117, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng thi đua sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm. ẢNH: TRẦN LÊ NAM.

Ban PNQĐ cũng phát huy tốt vai trò cơ quan Thường trực Ban Vì sự tiến bộ phụ nữ BQP; tích cực tham mưu giúp QUTƯ, BQP, TCCT các nội dung công tác vì sự tiến bộ phụ nữ và bình đẳng giới; hướng mạnh về cơ sở, thường xuyên củng cố, kiện toàn hệ thống cơ quan công tác phụ nữ và tổ chức hội phụ nữ cơ sở, từng bước nâng cao chất lượng công tác giáo dục mầm non, bảo vệ và chăm sóc trẻ em trong quân đội. Đã triển khai hiệu quả các hoạt động hỗ trợ phụ nữ xây dựng gia đình hạnh phúc, góp phần xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh tại mỗi cơ quan, đơn vị và khu dân cư. PNQĐ đẩy mạnh Phong trào “Phụ nữ giúp nhau phát triển kinh tế gia đình”, “Phụ nữ làm kinh tế giỏi” và các mô hình tiết kiệm nhằm duy trì, bổ sung nguồn vốn tại chỗ.

Với đóng góp xứng đáng trong sự nghiệp xây dựng quân đội, nhiều năm qua, PNQĐ và Ban PNQĐ được tặng thưởng các danh hiệu, phần thưởng cao quý: Huân chương Chiến công hạng Ba và hạng Nhì (năm 2000 và 2003), Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba và hạng Nhì (năm 1998 và 2008), 2 Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Nhất (năm 2013 và 2018), được Chính phủ tặng bằng khen; 25 năm liên tục (1993-2017), Ban PNQĐ được Trung ương Hội LHPN Việt Nam tặng Cờ thi đua xuất sắc và xuất sắc tiêu biểu,.

Để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong thời gian tới, phụ nữ toàn quân và Ban PNQĐ tiếp tục phát huy truyền thống, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức chấp hành kỷ luật, tích cực học tập, nâng cao trình độ; không ngừng rèn luyện phẩm chất đạo đức, đoàn kết-sáng tạo, sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt nhiệm vụ, xây dựng gia đình hạnh phúc. Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, xây dựng tổ chức hội vững mạnh; tham mưu có hiệu quả công tác cán bộ nữ, hướng tới xây dựng người PNQĐ đạt tiêu chí “bốn tốt”, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới; tích cực tham gia xây dựng tổ chức đảng TSVM, cơ quan, đơn vị VMTD, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp xây dựng quân đội, củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.