Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 25/7 lên tiếng cáo buộc Triều Tiên đang tiếp tục sản xuất nhiên liệu hạt nhân. Tuyên bố đầy bất ngờ này của người đứng đầu ngành ngoại giao Mỹ được đưa ra giữa lúc Bán đảo Triều Tiên đang có hàng loạt chuyển biến tích cực, đặc biệt là việc Triều Tiên tỏ rõ thiện chí thông qua việc dỡ bỏ các cơ sở thử hạt nhân và bắt đầu dỡ bỏ cơ sở thử tên lửa tầm xa.

Thời điểm này cả Mỹ và Triều Tiên cần thỏa hiệp, nhượng bộ lẫn nhau và xây dựng lòng tin để thúc đẩy quá trình phi hạt nhân hóa. Ảnh minh họa: CNN

Tại cuộc điều trần trước Ủy ban quan hệ đối ngoại của Thượng viện Mỹ, mặc dù vẫn khẳng định quá trình giải trừ hạt nhân Triều Tiên đang có tiến triển, nhưng Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho rằng, Triều Tiên vẫn tiếp tục sản xuất vật liệu phân hạch cho bom hạt nhân.

Thừa nhận Triều Tiên là một “đối thủ gai góc”, nhà ngoại giao Mỹ nhấn mạnh thêm rằng: “Chúng tôi đang theo đuổi chính sách ngoại giao kiên nhẫn, nhưng chúng tôi sẽ không để chuyện này kéo dài vô thời hạn. Tôi đã nhấn mạnh quan điểm này trong các cuộc thảo luận tích cực với Phó Chủ tịch Ủy ban trung ương đảng Lao động Triều Tiên Kim Yong-chol.

Tổng thống Mỹ Donald Trump lạc quan về triển vọng phi hạt nhân hóa của Triều Tiên nhưng Nhà lãnh đạo Kim Jong-un cần phải tuân theo các cam kết trong hội nghị thượng đỉnh với Mỹ tại Singapore. Chừng nào Triều Tiên chưa loại bỏ vũ khí hủy diệt hàng loạt, các biện pháp trừng phạt của chúng tôi và của Liên Hợp Quốc sẽ vẫn có hiệu lực”.

Ngoại trưởng Mỹ thừa nhận vấn đề Triều Tiên là một quá trình dài, nhắc lại mục tiêu không thay đổi của Mỹ là Triều Tiên phi hạt nhân hóa hoàn toàn, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược.

Mặc dù hội nghị Thượng đỉnh Mỹ- Triều hồi tháng 6 vừa qua được đánh giá là thành công ngoài mong đợi, song hiện tại hai bên dường như vẫn chưa thực sự vượt qua được rào cản lớn. Nhất là khi Mỹ có vẻ như vẫn chần chừ trong việc đưa ra bất kỳ động thái nhượng bộ thêm nào, còn về phía Triều Tiên, dù có những hành động xuống thang nhưng vẫn không ngừng bắn đi tín hiệu sẽ không đơn phương thực hiện các hoạt động giải giáp hạt nhân và tên lửa.

Giới chuyên gia cho rằng, thời điểm này cả hai bên cần chọn cách thỏa hiệp, nhượng bộ lẫn nhau, xây dựng lòng tin thông qua thực hiện những cam kết đã đưa ra, thúc đẩy quá trình phi hạt nhân hóa vốn đang diễn tiến chậm chạp.

Như một biện pháp cụ thể được thực hiện sau thỏa thuận đạt được tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ- Triều hồi tháng 6 vừa qua, Triều Tiên có thể trao trả hài cốt binh lính Mỹ trong tuần này, và dự kiến là ngày mai 27/7- đúng dịp hai miền Triều Tiên và Mỹ kỷ niệm 65 năm ngày ký Thỏa thuận Đình chiến, chấm dứt ba năm xung đột.

Rõ ràng không thể phủ nhận vai trò của Mỹ trong vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Với sự giúp đỡ của Mỹ, Hàn Quốc và Triều Tiên đang được kỳ vọng có thể thực hiện những bước tiến lớn hướng tới một tương lai tươi sáng hơn cho bán đảo Triều Tiên.

Trong một diễn biến tích cực mới nhất, hôm qua, Bộ thống nhất Hàn Quốc thông báo, Hàn Quốc và Triều Tiên đã trao đổi kết quả sau hàng tuần tìm kiếm các gia đình ly tán trong Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953 cho sự kiện tái hợp sắp tới. Như một bước đi tiếp nối nhằm hiện thực hóa cam kết tại hội nghị thượng đỉnh liên Triều hồi tháng 4, dự kiến hai bên sẽ tổ chức đoàn tụ các gia đình ly tán từ ngày 20-26/8 tại khu nghỉ dưỡng Núi Kim Cương (Kumgang) trên bờ biển phía đông của Triều Tiên.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Hàn Quốc Kang Kyung-wha thông báo, có khả năng các bên liên quan sẽ tuyên bố kết thúc Chiến tranh Triều Tiên khi các nhà lãnh đạo gặp nhau vào mùa Thu tới.

Rõ ràng, từ những diễn biến tích cực kể trên, một điều dễ nhận thấy là việc xây dựng lòng tin là một yếu tố then chốt giúp dần xóa bỏ sự hoài nghi đã kéo dài hàng thập kỷ, đồng thời mang lại những tiến triển trong mục tiêu phi hạt nhân hóa trên bán đảo Triều Tiên. Một khi lòng tin giữa các bên được vun đắp, ít nhiều sẽ góp phần tạo thêm động lực đẩy mạnh các biện pháp mang tính thiện chí vì một tương lai hòa bình, thịnh vượng cho bán đảo Triều Tiên./.