Liên quan đến vụ lọt đề thi Văn& Toán vào lớp 10 ở Hà Nội, chiều 8/6, Công an huyện Đông Anh, Hà Nội, xác nhận đã tạm giữ giám thị Nông Hoàng Phúc, trường Trung học cơ sở Mai Đình (Sóc Sơn, Hà Nội) là cán bộ coi thi số 2 của điểm thi Trường Trung học Phổ thông Vân Nội (huyện Đông Anh) nhằm xác minh, làm rõ hành vi chuyển ra bên ngoài phòng thi đề thi hai môn Toán và Ngữ văn của kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông năm học 2018 - 2019.

Đề thi Phổ thông Trung học Quốc gia (chưa công bố) là bí mật quốc gia

Đây là một sự việc đáng tiếc, gây dư luận xấu bởi kỳ thi vào lớp 10 ở các thành phố lớn căng thẳng không kém gì kỳ thi PTTH quốc gia. Sẽ có một lượng lớn học sinh không có cơ hội vào trường công lập. Các em sẽ phải lựa chọn trường dân lập. Với các gia đình không có điều kiện thì đây thực sự là một gánh nặng, Bởi vậy, cả phụ huynh và học sinh đều trông đợi một kỳ thi nghiêm túc, công bằng. Tuy nhiên, một sự cố đáng tiếc đã xảy ra. Đáng tiếc hơn, người làm lọt đề thi trên mạng xã hội lại là một thầy giáo trong vai trò giám thị. Hành động này đã đi quá xa khi đối chiếu với các quy định của pháp luật thì đề thi Phổ thông Trung học Quốc gia (chưa công bố) là tài liệu mật, là bí mật quốc gia.

Trao đổi với phóng viên VOV, luật sư Đặng Văn Cường, văn phòng luật sư Chính pháp, đoàn Luật sư Hà Nội cho biết: tại Quyết định số 59/2016/QĐ-TTg ngày 31/12/2016 của Thủ tướng chính phủ cũng quy định Danh mục bí mật nhà nước độ Tối mật trong ngành giáo dục và đào tạo gồm các tin, tài liệu thuộc phạm vi sau:

“...Đề thi chính thức, đề thi dự bị, đáp án, thang điểm bài thi, địa điểm ra đề thi, địa điểm sao in đề thi và các tài liệu liên quan đến các kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, thi chọn học sinh giỏi các cấp, thi chọn đội tuyển Olympic quốc tế và khu vực, thi tốt nghiệp, thi tuyển sinh và thi hết môn các cấp học, bậc học, ngành học, trình độ đào tạo chưa công bố...”.

Vì vậy, người nào cố ý hoặc vô ý làm lộ bí mật quốc gia thì đều có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự và bị xử lý theo khoản 2, điều 337 Bộ luật hình sự với mức hình phạt là từ 5 năm đến 10 năm.

lot de thi ra ngoai du vo y hay co y cung deu vi pham phap luat
Luật sư Đặng Văn Cường, văn phòng luật sư Chính pháp

Ngoài ra, người vi phạm còn có thể bị áp dụng hình phạt bổ sung là phạt tiền và cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề trong một thời gian nhất định sau khi chấp hành xong hình phạt tù.

Cùng với đó, luật sư Cường cũng lưu ý thêm, nếu thời gian làm bài thi chưa kết thúc mà thí sinh hoặc giám thị vô ý hoặc cố ý làm lộ đề thi thì đều là hành vi vi phạm pháp luật. Với lỗi vô ý, chế tài xử lý có thể ít nghiêm khắc hơn nhưng vẫn là chế tài hình sự theo quy định tại điều 337 Bộ luật hình sự.

Đánh giá về việc này, luật sư Cường cho biết, những năm qua, việc lộ đề thi đã từng diễn ra và những người làm lộ cũng đã từng bị xử lý trước pháp luật. Tuy nhiên, tình trạng này không giảm mà còn có xu hướng gia tăng. Điều đó thể hiện về ý thức trách nhiệm của công dân trước pháp luật còn kém. Đặc biệt, người để lộ đề thi ở đây lại là giám thị, các thầy cô giáo thì càng đáng trách và đáng phạt.

Việc lộ đề thi khiến nhiều người đánh giá, đây là kỳ thi không nghiêm túc

Đồng tình với quan điểm của luật sư Cường, luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, trưởng văn phòng luật sư Kết nối, đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cho rằng, qua các phương tiện thông tin đại chúng, ông cảm thấy rất buồn trước thực trạng này. Tuy nhiên, để đánh giá đúng mức độ vi phạm của giáo viên Nông Hoàng Phúc thì cần xem xét động cơ, mục đích của việc làm lộ đề thi và phải chứng minh được lỗi ở đây là do cố tình hay vô ý.

lot de thi ra ngoai du vo y hay co y cung deu vi pham phap luat
Đề thi xuất hiện trên trang mạng xã hội trước khi kết thúc giờ thi Toán.

Trong trường hợp chứng minh được đây là lỗi cố ý thì có thể khởi tố hình sự với tội danh “Cố ý làm lộ bí mật nhà nước” theo điều 337 Bộ luật hình sự với mức hình phạt là phạt tù từ 5 năm đến 10 năm.

Cũng theo luật sư Hùng, ngay ở giữa Thủ đô đã có việc lộ đề thi thì không thể loại trừ khả năng những nơi xa trung tâm có lộ đề hay không? Điều này cần các cơ quan chức năng điều tra làm rõ. Bởi, những nơi đó, việc giám sát, kiểm tra có thể lỏng lẻo hơn.

Luật sư Hùng cho rằng, việc làm lọt đề thi để lại hậu quả nghiêm trọng và tác động không nhỏ tới xã hội. Qua đó, nhiều người đánh giá đây là kỳ thi không nghiêm túc, không nghiêm từ chính người cầm cân nảy mực. Từ đó, làm suy giảm uy tín về tính trung thực của kỳ thi quốc gia và giảm chất lượng của kỳ thi./.

Khoản 5, Điều 1, Thông tư 11/2017/TT-BCA ngày 23/3/2017 Quy định Danh mục bí mật nhà nước độ Mật trong ngành giáo dục và đào tạo gồm các tin, tài liệu trong phạm vi sau:

“... 5. Phương án sắp xếp thí sinh trong phòng thi, mã số phách bài thi và các tài liệu liên quan kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, thi chọn học sinh giỏi các cấp, thi chọn đội tuyển Olympic quốc tế và khu vực, thi tốt nghiệp, thi tuyển sinh và thi hết môn các cấp học, bậc học, ngành học, trình độ đào tạo chưa công bố.”.

Ngoài ra, tại Quyết định số 59/2016/QĐ-TTg ngày 31/12/2016 của Thủ tướng chính phủ cũng quy định Danh mục bí mật nhà nước độ Tối mật trong ngành giáo dục và đào tạo gồm các tin, tài liệu thuộc phạm vi sau:

“...Đề thi chính thức, đề thi dự bị, đáp án, thang điểm bài thi, địa điểm ra đề thi, địa điểm sao in đề thi và các tài liệu liên quan đến các kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, thi chọn học sinh giỏi các cấp, thi chọn đội tuyển Olympic quốc tế và khu vực, thi tốt nghiệp, thi tuyển sinh và thi hết môn các cấp học, bậc học, ngành học, trình độ đào tạo chưa công bố...”.

Văn bản pháp luật thường xuyên quy định, cập nhật các tài liệu được xác định là tài liệu mật, tối mật, tuyệt mật để đảm bảo bí mật thông tin, an ninh thông tin. Những thông tin tài liệu này là bí mật quốc gia, được pháp luật bảo vệ.

Những hành vi vô ý hoặc cố ý để lộ thông tin bí mật quốc gia sẽ bị xem xét xử lý bằng chế tài hình sự.

Điều 337, Bộ luật hình sự năm 2015 quy định chế tài đối với hành vi cố ý làm lộ bí mật nhà nước như sau: “Tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán, tiêu hủy tài liệu bí mật nhà nước

1. Người nào cố ý làm lộ hoặc mua bán bí mật nhà nước, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 110 của Bộ luật này, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội trong những trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm:

a) Bí mật nhà nước thuộc độ tối mật;

b) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn;

c) Gây tổn hại về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, kinh tế, văn hóa.

3. Phạm tội trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Bí mật nhà nước thuộc độ tuyệt mật;

c) Phạm tội 02 lần trở lên;

d) Gây tổn hại về chế độ chính trị, độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”./.