Điều đáng mừng, các xã này, đặc biệt đối với 7 xã có thành tích tiêu biểu, được Thủ tướng Chính phủ khen thưởng đều không rơi vào tình trạng nợ đọng trong xây dựng cơ bản.

khong co xa ntm no dong xay dung co ban o lao cai
Phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho người dân

Năm 2017, tổng kế hoạch vốn dự kiến để xây dựng NTM của tỉnh Lào Cai là trên 1.340 tỷ đồng. Trong đó, nguồn vốn được lồng ghép linh hoạt từ ngân sách TW phân bổ, ngân sách địa phương, vốn huy động từ các tổ chức, cá nhân, nguồn vốn từ các dự án ODA, KoiCa… Đến hết tháng 9/2017, tỉnh Lào Cai đã giải ngân được hơn 706 tỷ đồng, đạt 52,67% kế hoạch.

Theo ông Khanh, trong quá trình NTM, dù là tỉnh miền núi, biên giới khó khăn, nhưng người dân tích cực tham gia, đóng góp. Riêng trong tháng 10/2017, người dân đã đóng góp đất đai, ngày công lao động, vật chất… tương đương số tiền gần 40 tỷ đồng. Trong đó, có 9,4 tỷ đồng tiền mặt, trên 93 nghìn ngày công lao động. Người dân cũng tự nguyện hiến đất làm các công trình NTM với tổng diện tích gần 60 nghìn mét vuông.

Tính tới nay, Lào Cai đã có 28/143 xã đạt chuẩn, 7 xã được Thủ tướng Chính phủ khen thưởng vì có thành tích tiêu biểu trong xây dựng NTM… đều không xảy ra nợ đọng cơ bản. Có được điều này là do cách làm NTM ở Lào Cai đều lấy người dân làm hạt nhân, làm tới dâu chắc tới đó, không chạy theo thành tích để rồi “ôm” nợ.

Vậy trên thực tế, tại những xã NTM, tình hình phát triển, nâng cao các tiêu chí, đời sống của người dân ra sao?

Ông Phạm Đăng Năm, Bí thư Đảng ủy xã NTM Bản Lầu, huyện Mường Khương cho biết, khi bắt đầu tiến hành xây dựng NTM vào năm 2011, địa phương này chưa có tiêu chí nào đạt chuẩn theo quy định. Năm đầu tiên, xã tập trung đẩy mạnh hoàn thiện các tiêu chí như thủy lợi, điện nông thôn, chợ và trường học. Trải qua 5 năm, tới tháng 12/2015, Bản Lầu chính thức được công nhận hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM.

khong co xa ntm no dong xay dung co ban o lao cai
Trẻ nhỏ ngày càng được quan tâm, học hành đầy đủ

Cũng theo ông Năm, bước đi hậu NTM vô cùng quan trọng, vì mục tiêu cuối cùng là nâng cao đời sống người dân. Hướng đi của xã là đẩy mạnh việc phát triển SXNN, quy hoạch, tạo vùng SX có quy mô mang tính hàng hóa, giá trị cao.

Trong 2 năm 2016 và 2017, ngoài việc giữ vững, Bản Lầu còn nâng cao được nhiều tiêu chí như có thêm 2 trường học đạt chuẩn quốc gia, thu nhập bình quân tăng thêm 2 triệu đồng/người/năm. Số hộ nghèo từ đó giảm xuống còn 8,79%.

Tuy nhiên, ông Năm cho rằng, sau quá trình xây dựng NTM, muốn khoan sức dân nhưng lại rất khó cho địa phương. Bởi vì mỗi năm, ngân sách tỉnh + huyện chỉ cấp cho xã 350 triệu đồng để duy trì, nâng cao tiêu chí NTM. Số tiền này đầu tư vào một địa bàn rộng như Bản Lầu không thấm vào đâu. Xã này đề xuất, mỗi năm được cấp 2 - 3 tỷ đồng mới đảm bảo việc bền vững của NTM.

Ông Hoàng Xuân Phú, Bí thư Đảng ủy xã NTM Cốc San, huyện Bát Xát cho biết, địa phương chính thức đạt chuẩn NTM cuối năm 2014. Từ đó tới nay, xã luôn chú trọng phát triển kinh tế, nâng cao hơn nữa đời sống kinh tế, tinh thần cho người dân. Tuy nhiên, thiên tai, bão lũ, mưa tuyết… đã ảnh hưởng không nhỏ tới kinh tế địa phương. Đại diện xã Cốc San kiến nghị, Nhà nước cần tiếp tục đầu tư, hỗ trợ kinh phí, đưa các mô hình SX giúp địa phương phát triển kinh tế.

khong co xa ntm no dong xay dung co ban o lao cai
Những ngôi biệt thự mọc lên giữa vùng chuối, dứa Bản Lầu

Theo ông Trần Văn Môn, Phó Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác, Phó Chánh Văn phòng Điều phối NTM Trung ương, qua kiểm tra thực tế có thể thấy, đội ngũ cán bộ NTM tại Lào Cai nhìn chung đều có trình độ, nắm chắc chuyên môn, làm việc hiệu quả.

Ông Môn cho rằng, Lào Cai cần đánh giá nghiêm túc việc xây dựng NTM theo bộ tiêu chí mới như thực trạng, kế hoạch, thực hiện làm sao để hiệu quả. Đồng thời, kiến nghị những tiêu chí bất khả thi, đóng góp về TW.

Trong thời gian tới, Lào Cai cần tập trung phát triển SXNN, quan tâm duy tu, bảo dưỡng các công trình xây dựng NTM. Đồng thời, kiện toàn lại bộ máy tổ chức cán bộ để làm việc trơn tru, hiệu quả hơn nữa.

KẾ TOẠI