Theo các quan chức và một số nguồn thạo tin, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thúc đẩy một sáng kiến nhằm đưa chuỗi cung ứng công nghiệp toàn cầu rời khỏi Trung Quốc, trong bối cảnh Washington đang cân nhắc mức thuế trừng phạt mới áp lên hàng hóa của Bắc Kinh.

Các nguồn tin cho hay Bộ Thương mại, Bộ Ngoại giao và các cơ quan khác của Mỹ đang tìm cách thuyết phục các công ty nước này chuyển cả nguồn cung ứng và sản xuất ra khỏi Trung Quốc.

Các ưu đãi thuế và chính sách hỗ trợ dịch chuyển đang được cân nhắc để đẩy nhanh sự thay đổi trên. Ngoài ra, các cơ quan của Mỹ đang thăm dò để xem xét ngành chế tạo nào được coi là "thiết yếu" và làm thế nào để sản xuất những hàng hóa này bên ngoài Trung Quốc.

Bộ Thương mại Mỹ ngày 4/5 cũng bắt đầu tiến hành một cuộc điều tra về vấn đề an ninh quốc gia. Cuộc điều tra này có thể dẫn đến việc Mỹ áp mức thuế quan mới đối với các bộ phận chính được nhập khẩu của máy biến áp.

Lý do của Bộ Thương mại Mỹ là họ cần đảm bảo trong nước có thể tiếp cận loại hàng hóa đó để đối phó với những sự cố mất điện.

Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro hôm 4/5 cũng cho biết Tổng thống Trump đã ký một sắc lệnh có thể giới hạn việc nhập khẩu linh kiện cho hệ thống lưới điện nước này từ Nga và Trung Quốc, đồng thời sẽ sớm ban hành một sắc lệnh riêng yêu cầu các cơ quan liên bang mua sản phẩm y tế do các công ty Mỹ sản xuất.

Ông Keith Krach, người phụ trách bộ phận tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường tại Bộ Ngoại giao Mỹ, cho biết Mỹ đã nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng từ Trung Quốc trong vài năm qua.

Nhưng trước những ảnh hưởng khủng khiếp của dịch viêm đường hô hấp COVID-19, Washington đang đẩy mạnh hơn nữa việc dịch chuyển chuỗi cung ứng sang các nước “thân thiện” hơn.

Các cuộc thảo luận về việc di chuyển chuỗi cung ứng trong Chính quyền Tổng thống Trump cũng được cho là đang diễn ra một cách cụ thể, mạnh mẽ và đặc biệt là mang tính đa phương.

Một quan chức cho biết Mỹ đang nỗ lực tạo ra một liên minh gồm các đối tác đáng tin cậy có tên "Mạng lưới Thịnh vượng Kinh tế" (Economic Prosperity Network).

Mạng lưới này sẽ bao gồm các công ty và nhóm xã hội dân sự hoạt động theo cùng một bộ tiêu chuẩn trong mọi lĩnh vực, từ kinh doanh kỹ thuật số, năng lượng và cơ sở hạ tầng đến nghiên cứu, giao thương, giáo dục và thương mại.

Trước đó, ngày 29/4, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho hay chính phủ nước này đang hợp tác với Australia, Ấn Độ, Nhật Bản, New Zealand, Hàn Quốc và Việt Nam để "thúc đẩy nền kinh tế toàn cầu tiến lên." Khu vực Mỹ Latinh cũng có thể đóng một vai trò lớn trong quá trình này.

Ông Pompeo nói rằng các cuộc thảo luận xoay quanh việc các nước sẽ tái cấu trúc chuỗi cung ứng thế nào để ngăn chặn tình trạng gián đoạn tương tự xảy ra lần nữa.

Tổng thống Trump đã nhiều lần nói ông có thể áp mức thuế mới bên cạnh mức thuế hiện tại là 25% đối với 370 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc.

Các công ty Mỹ vốn đã oằn mình hứng chịu ảnh hưởng từ các khoản thuế hiện hành đang càng tỏ ra lo ngại hơn, đặc biệt khi doanh số của họ giảm mạnh do dịch COVID-19.

Nhiều công ty Mỹ đã đầu tư rất nhiều vào hoạt động sản xuất của họ tại Trung Quốc cũng như phụ thuộc rất lớn vào thị trường có 1,4 tỷ dân này.

Ông Doug Barry, phát ngôn viên của Hội đồng Kinh doanh Mỹ-Trung Quốc cho biết dù đã xuất hiện những rủi ro phát sinh từ đại dịch COVID-19, hội đồng này chưa nhận thấy có một “cơn sốt” rút khỏi Trung Quốc của các công ty Mỹ./.