Theo thống kê của Trung tâm Văn hóa thông tin thành phố Hội An, trong 5 ngày nghỉ lễ 30/4-1/5 vừa qua, gần 20.000 lượt khách đã đến Cù Lao Chàm để tham quan du lịch, bình quân mỗi ngày khoảng 4.200 người ra đảo. Cao điểm nhất, vào ngày 29/4 đã có hơn 5.500 lượt khách “đổ bộ” lên đảo.

Cù Lao Chàm với biển xanh cát trắng mỗi năm thu hút hàng trăm ngàn lượt khách tham quan

Theo báo cáo của Trung tâm Văn hóa thông tin thành phố Hội An, trong quý I/2019, gần 54.000 lượt khách đã mua vé tham quan Cù Lao Chàm, tăng hơn 169% so với cùng kỳ. Năm 2018, Cù Lao Chàm đón khoảng 420.000 khách. Dự kiến năm nay lượng khách sẽ tương đương năm ngoái.

Như vậy, với khoảng 2.400 người dân trên đảo Cù Lao Chàm thì mỗi năm một người dân đón trung bình khoảng 175 khách du lịch.

Khách du lịch gia tăng đã tạo áp lực gay gắt lên các tài nguyên và môi trường của Cù Lao Chàm, nhất là nguồn nước ngọt.

Âu thuyền ở Cù Lao Chàm

Hiện toàn bộ dân cư đảo Cù Lao Chàm phụ thuộc vào bể nước 80 ngàn m3 đặt tại Bãi Bìm. Nguy cơ thiếu nước luôn thường trực trong những tháng mùa hè nắng nóng.

Bên cạnh đó nguồn nước ngầm trên đảo cũng đang có dấu hiệu sụt giảm do việc khai thác tự phát, không khoa học của người dân và các doanh nghiệp du lịch.

Đặc biệt, công tác xử lý nước thải, rác thải bức bí hơn bao giờ hết. Khảo sát cho thấy, bình quân mỗi ngày có khoảng 4 tấn rác được thải ra môi trường, chủ yếu từ hoạt động du lịch. Hầu hết rác được xử lý theo phương pháp thủ công là đốt và chôn lấp.

Du khách nước ngoài tham quan Cù Lao Chàm

Nhằm hạn chế khách ra Cù Lao Chàm, năm 2015 TP Hội An đã ban hành một số quy định như “Cấm quay đầu” đối với các doanh nghiệp vận chuyển khách tuyến Cửa Đại - Cù Lao Chàm, khống chế lượng khách ra đảo mỗi ngày 3.000 người. Đồng thời tăng phí tham quan đảo từ 30 nghìn đồng lên 70 nghìn đồng. Tuy nhiên, áp lực từ du lịch lên đảo không vì thế mà giảm đi.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Nguyễn Văn Sơn - Phó Chủ tịch UBND TP Hội An cho hay, Hội An đã thực hiện nhất quán từ hơn 4 năm nay. Từ chỗ để phát triển tự do, mỗi ngày lượng khách ra Cù Lao Chàm có bao nhiêu thì đón bấy nhiêu dẫn đến có những ngày vào dịp lễ, có thể lên đến 7-8.000 người một ngày.

Mực một nắng – đặc sản ở Cù Lao Chàm

Vì thế đã gây áp lực rất lớn lên Khu dự trữ sinh quyển thế giới, làm suy giảm những giá trị đa dạng về mặt sinh học. Để phục vụ nguồn thức ăn cho du khách, việc đánh bắt, tận thu các loại hải sản sẽ dẫn tới nguy cơ suy giảm đa dạng sinh học Cù Lao Chàm. Chưa kể nước sinh hoạt chỉ đủ cho khoảng từ 3.000 du khách trở lại.

“Trong 4 năm qua, Hội An đã kiên trì giải pháp hạn chế khách ra Cù Lao Chàm, mỗi ngày không quá 3 ngàn người. Chúng tôi thực hiện bằng cách không tăng thêm doanh nghiệp kinh doanh trên tuyến. Thứ 2 là đối với các doanh nghiệp đang kinh doanh thì không tăng thêm đầu phương tiện”, ông Sơn nói.

Về vấn đề chính quyền Đà Nẵng đề xuất tuyến sông Hàn ra Cù Lao Chàm, ông Sơn cho rằng Hội An hết sức lo lắng vì như vậy sẽ phá vỡ quy hoạch của Hội An về lượng đến đối với Cù Lao Chàm. Với những phương tiện to sẽ làm cho lượng khách đến Cù Lao Chàm tăng hơn 3 ngàn người, kèm theo đó là những bất cập khác.

Theo ông Sơn, việc quy hoạch của Đà Nẵng là bình thường, nằm trong thẩm quyền, chức năng của địa phương. Tuy nhiên đây không chỉ là việc kết nối điểm du lịch này đến điểm du lịch khác mà nó còn là vấn đề đảm bảo bảo tồn của Khu dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm.

“Nên việc tổ chức đưa thêm khách ra, đưa thêm phương tiện mới ra phải hết sức cân nhắc và phải có sự bàn bạc cụ thể với tỉnh Quảng Nam và TP Hội An để làm sao vẫn tạo điều kiện cho khách có thể đi từ Đà Nẵng ra Cù Lao Chàm nhưng phải đảm bảo số lượng khách không quá cao, không gây áp lực lên môi trường, không gây áp lực lên đa dạng sinh học của Cù Lao Chàm”, ông Sơn phát biểu.

Một số ý kiến cho rằng, để giảm khách ra Cù Lao Chàm, giải pháp khả thi nhất là nâng phí tham quan và giá tour lên nhằm sàng lọc khách; xây dựng Cù Lao Chàm trở thành điểm du lịch cao cấp chứ không phải điểm đến bình dân, rẻ tiền như thời gian qua.

“Trong vấn đề nguồn khách, chúng ta phải tính toán một cách hợp lý, đảm bảo cân bằng. Mục tiêu của Hội An là làm sao càng ngày thu hút càng nhiều khách có chất lượng cao, có mức chi tiêu cao đến Cù lao Chàm chứ không phải dựa trên số lượng. Không phải bao nhiêu khách chúng ta cũng đón mà phải đón những dòng khách thực sự có chất lượng”, ông Sơn cho biết.