Trong bối cảnh quan hệ Mỹ-Iran ngày một căng thẳng, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua khẳng định với các cố vấn cấp cao rằng ông không muốn nước Mỹ dính vào một cuộc chiến với Iran. Tuy nhiên các quan chức Mỹ tiếp tục có những tuyên bố đe dọa quân sự đối với Iran nhằm bảo vệ lợi ích trong khu vực. Iran cũng đưa ra những tuyên bố cứng rắn, đẩy 2 bên cuốn vào một cuộc đấu khẩu và không loại trừ một cuộc chiến tranh.

Căng thẳng Mỹ - Iran chưa hạ nhiệt. Ảnh: Reuters

Hôm qua (16/5) trong cuộc họp với các cố vấn cấp cao, Tổng thống Donald Trump nhấn mạnh Mỹ sẽ bảo vệ các lợi ích của mình. Trước đó, sau buổi tiếp Tổng thống Thụy Sĩ Ueli Maurer tại Washington, khi phóng viên được hỏi liệu Mỹ có muốn đi tới kịch bản chiến tranh với Iran hay không, ông tuyên bố “ông hi vọng là không" và tin rằng Iran "sẽ muốn đối thoại sớm". Tổng thống Mỹ vẫn muốn giữ cam kết lâu nay của ông là rút khỏi các cuộc chiến gây tốn kém ở nước ngoài. Ông muốn giải quyết căng thẳng với Iran bằng con đường ngoại giao. Vì thế, ông đã nổi giận về chuyện cấp dưới lập kế hoạch chuẩn bị chiến tranh với Iran mà không báo trước cho ông.

Tuy nhiên, phát biểu với báo chí, người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders tuyên bố, Mỹ không loại trừ khả năng sử dụng sự lựa chọn quân sự để đối phó với Iran:

“Mọi người cần chuẩn bị cho mọi kịch bản có thể xảy ra. Tổng thống sẽ là người đưa ra quyết định cuối cùng. Sau khi xem xét tất cả các thông tin mà cơ quan tình báo cung cấp, Tổng thống sẽ ra quyết định mà ông cho là tốt nhất để đảm bảo sự an toàn cho người dân Mỹ”

Đáp lại, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif vừa có chuyến thăm Nhật Bản ngày hôm qua và hôm nay đến Trung Quốc tuyên bố "không có khả năng" diễn ra các cuộc thảo luận với chính quyền Mỹ để giảm căng thẳng. Ngoại trưởng Iran nói rằng, nước này đang chứng tỏ sự kiềm chế tối đa và cáo buộc Mỹ có những hành động leo thang “không thể chấp nhận” gây căng thẳng. Các chỉ huy quân đội Iran tuyên bố Iran đang cận kề một cuộc chiến toàn diện với kẻ thù. Bộ trưởng Quốc phòng Iran Amir Hatami tuyên bố, quân đội đã chuẩn bị sẵn sàng đối đầu với mọi mối đe dọa ở mức độ cao nhất và sẽ đán bại liên minh Mỹ - Iran.

Bên cạnh các cuộc đấu khẩu, những báo cáo về việc triển khai quân sự của hai bên đang đẩy 2 bên tiến gần hơn tới 1 cuộc chiến. Cơ quan tình báo Mỹ cho biết Iran đã triển khai tên lửa lên các tàu nhỏ ở vịnh Ba Tư, gây đồn đoán về khả năng Iran tổ chức tấn công nhằm vào các binh sĩ và tài sản của Mỹ trong khu vực. Mỹ đã rút một số nhân viên ngoại giao khỏi đại sứ quán Mỹ ở Iraq theo sau các vụ tấn công được cho là do là hành động phá hoại của Iran nhằm vào 4 tàu vận tải ở vùng Vịnh. Các quan chức Mỹ tin rằng Iran đang khuyến khích phiến quân Houthi ở Yemen hoặc các nhóm vũ trang người Shi'ite đóng ở Iraq tấn công vào tàu chở dầu, hạ tầng dầu lửa của Saudi Arabia, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất.

Tuy nhiên, việc chính quyền Mỹ phát động cuộc chiến chống Iran không phải chuyện dễ. Chủ tịch Hạ viện Pelosi phát tín hiệu Quốc hội sẽ không phê chuẩn một cuộc chiến với Iran. Sau khi các nghị sỹ của cả 2 Đảng Dân chủ, Cộng hòa phàn nàn họ không được chia sẻ đầy đủ thông tin và những mập mờ về chuyện lập kế hoạch chiến tranh, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Joseph Dunford và Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan sẽ có phiên điều trần kín vào ngày 21/5 với toàn bộ các thành viên Thượng viện về tình hình Iran. Chính phủ Mỹ cũng hi vọng Thụy Sĩ, nước từng đóng vai trò trung gian giữa Mỹ và Iran, có thể một lần nữa phát huy vai trò này nhằm làm giảm căng thẳng./.