Từ lâu, Phan Rang nổi tiếng là xứ sở của tỏi. Củ tỏi Phan Rang có tép nhỏ, màu trắng, có vị thơm cay, hàm lượng tinh dầu phytolxit trong tỏi Phan Rang rất cao. Hiện nay tỏi Phan Rang được các ngành chức năng hướng dẫn sản xuất theo tiêu chuẩn VietGap. Chính những đặc trưng này đã giúp tỏi Phan Rang nổi tiếng, được người tiêu dùng trong và ngoài tỉnh ưa chuộng.

Ông Trương Khắc Thiện ở xã Nhơn Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận gắn bó với cây tỏi đã gần 50 năm. Nghề trồng tỏi đã giúp cho ông và nhiều người dân nơi đây thoát nghèo và ổn định cuộc sống. Hiện nay, gia đình ông Thiện đang trồng 5 sào tỏi theo chương trình an toàn Viet Gap. Ngoài ra, ông Thiện còn áp dụng mô hình tưới nước tiết kiệm trên cây tỏi, nhờ vậy vụ nào cây tỏi cũng cho năng suất khá cao.

“Gia đình bắt đầu trồng tỏi theo chương trình Viet Gap từ 2012 đến nay trên diện tích 5 sào. Nếu năm nào mưa thuận gió hòa, mỗi sào sẽ thu được 5 tấn, nếu bị hạn hán thất thu mỗi sào cho thu hoạch 3 tạ tỏi", ông Thiện cho biết.

can thiet xay dung thuong hieu toi phan rang
Tỏi Phan Rang được nông dân áp dụng trồng theo tiêu chuẩn VietGAP. (Ảnh minh họa: KT)

Hiện nay, tổng diện tích trồng tỏi trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận là 216 ha được trồng tập trung chủ yếu là các huyện Ninh Hải, Thuận Bắc và thành phố Phan Rang-Tháp Chàm, sản lượng tỏi tươi là 1.600 tấn/năm.

Riêng tỏi Phan Rang được nông dân áp dụng trồng theo tiêu chuẩn VietGAP trên diện tích 51 ha với sự tham gia của 248 hộ. Khi sản xuất theo mô hình này, người nông dân được hướng dẫn từ khâu chọn đất, chọn giống, chăm sóc, bón phân, thu hoạch. Tỏi Phan Rang sản xuất 1 vụ/năm, mùa vụ từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau, từ lúc gieo trồng đến lúc thu hoạch khoảng 5-6 tháng tùy thời tiết.

Ông Nguyễn Tấn, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Đỉnh Lợi- Ninh Thuận, chuyên kinh doanh các mặt hàng nông sản các sản phẩm đặc thù Ninh Thuận cho biết, tỏi Phan Rang hiện đang hút hàng và không đủ hàng để cung cấp cho thị trường.

“Mấy năm vừa qua do điều kiện khí hậu không thuận lợi nên sản lượng tỏi giảm mạnh. Điều kiện khí hậu canh tác khó khăn cũng dẫn đến việc trồng tỏi có giá thành quá cao so với thị trường khác, chính vì thế giá bán tỏi Ninh Thuận hiện tại vẫn ở mức từ 150.000 – 180.000 đồng/kg", ông Tấn cho biết.

Năm 2013, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp giấy chứng nhận đăng ký “Nhãn hiệu tập thể” cho sản phẩm tỏi Phan Rang do Hội nông dân quản lý. Qua đó, giúp nhiều người tiêu dùng biết đến và tin tưởng sử dụng sản phẩm. Đây là cơ hội để nông dân trong tỉnh mở rộng sản xuất, nâng cao chất lượng và gia tăng giá trị kinh tế của sản phẩm, bảo vệ lợi ích người tiêu dùng, từng bước quảng bá rộng rãi sản phẩm tỏi Phan Rang trên thị trường.

Ông Đỗ Hồng Kỳ, Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Ninh Thuận cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục hỗ trợ nông dân về giống, kỹ thuật trong sản xuất tỏi VietGap và cũng như các nông sản đặc thù khác của tỉnh Ninh Thuận.

“Hội đang đề xuất UBND tỉnh Ninh nên thành lập Hiệp hội từ Hiệp hội Nho táo hiện nay có thể đổi tên Hiệp hội những cây con sản phẩm đặc thù của Ninh Thuận để hoạt động tốt hơn", ông Kỳ nói.

Cây tỏi là cây trồng chủ lực, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nông dân Ninh Thuận. Đây là loại cây chịu hạn tốt, phù hợp với những vùng đất khô hạn, nắng nhiều. Tỏi Phan Rang phơi khô và không xử lý bất cứ hóa chất nào vẫn có thể lưu giữ trong thời gian 3 - 6 tháng, thậm chí lâu hơn. Đây là ưu điểm để tỏi Phan Rang nâng cao giá trị cạnh tranh trên thị trường./.