Chủ trì buổi làm việc và trao quyết định là ông Thân Văn Danh, Trưởng phòng 8, Viện KSND (VKS) Tây Ninh.

Các nạn nhân khá bất ngờ khi ông Danh trao cho sao y bản chính quyết định đình chỉ điều tra do ông Trịnh Quốc Anh, Phó viện trưởng VKS Tây Ninh ký vào ngày 11/5/1983. Bởi trước đây trong quá trình đi đòi quyền lợi họ đã nhiều lần đề nghị viện cung cấp nhưng không được đồng ý.

Thời gian 40 năm khiến các quyết định đã ố màu, nội dung của một số bản rất khó đọc. Đáng chú ý phần cuối của quyết định đình chỉ ghi rõ quyết định đình chỉ điều tra đối với nạn nhân bị oan sai về tội “cướp tài sản riêng công dân”, được trả tự do và được phục hồi quyền lợi.

Điểm đáng chú ý là 7 quyết định đình chỉ có nội dung khá giống nhau nhưng 6 bản ra ngày 11/5/1983. Riêng bản của ông Nguyễn Văn Chiến đề ngày 11/5/1984. Thắc mắc này sau đó được ông Danh giải thích do “lỗi đánh máy”.

Ông Danh cũng cho biết hôm nay chỉ là buổi trao quyết định đình chỉ vụ án cho nạn nhân. Bản thân ông và VKS Tây Ninh làm theo chỉ đạo của cấp trên. Những thắc mắc của nạn nhân sẽ được giải đáp trong những buổi làm việc sau.

Bị tù oan hơn 3 năm 9 tháng; mang thân phận bị can suốt 40 năm

Trước đó, Báo Thanh Niên đã có loạt bài chỉ ra những sai sót liên quan đến “vụ cướp năm chỉ vàng” tại nhà máy xay xát ở ấp Bùng Binh, xã Đôn Thuận, H.Trảng Bàng (Tây Ninh) liên quan đến những nạn nhân kể trên.

Đêm 26/7/1979, chỉ vì có tin báo có vụ cướp vàng xảy ra tại nhà máy xay lúa do ông Nguyễn Văn Đơ làm chủ, 8 người trong một đại gia đình đang sống cuộc đời yên ấm bỗng nhiên bị bắt.

Tám người bị bắt là ông: Nguyễn Văn Dũng (Dũng lớn), Hồ Long Chánh, Nguyễn Thị Ngọc Lan, Nguyễn Văn Chiến, Nguyễn Văn Dũng (Dũng nhỏ), Nguyễn Thành Nghị, Nguyễn Thị Thương, Nguyễn Thị Lan.

Sau đó là những ngày tra khảo, ép cung buộc họ phải nhận tội mà không có bất cứ bằng chứng gì. Họ đã bị tù oan hơn 3 năm 9 tháng đến năm 1983 mới được thả. Đau lòng là trong số người bị bắt có ông Dũng (lớn) là quân nhân tình nguyện Campuchia đang về phép thăm nhà. Hai bà Lan, người có con mới được 2 tháng rưỡi, người mang bầu 5 tháng.

Năm 1983, sau 3 năm 9 tháng bị tù oan, 8 người này được ra tù. Tuy nhiên khi về quê bị làng xóm, người thân dị nghị, nhà tan cửa nát. Nhiều người phải rơi vào cảnh cùng quẫn, không chịu được cảnh coi khinh phải bỏ làng đến xứ khác mưu sinh. Nhà cửa, đất đai, ruộng vườn ở quê đành chịu mất. Điều đáng nói trong số 8 người bị bắt và được thả nhưng chỉ duy một người có quyết định đình chỉ điều tra là ông Dũng (lớn). Cũng nhờ quyết định đình chỉ điều tra này, năm 2018 ông Dũng kiện VKS Tây Ninh đòi bồi thường hơn 40 tỉ đồng nhưng cuối cùng tòa Tây Ninh phán quyết bồi thường 615 triệu đồng. 7 người còn lại do không có quyết định đình chỉ điều tra nên vẫn mang thân phận bị can suốt 40 năm qua.

Loạt bài của Báo Thanh Niên đã tạo được chú ý của dư luận cũng như cơ quan chức năng. Sau khi báo phản ánh, các cơ quan như Quốc hội, Ban Nội chính Trung ương, VKS tối cao, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tây Ninh đã vào cuộc và đề nghị làm rõ minh oan, trả lại quyền lợi cho những nạn nhân oan sai.

Quyết định đình chỉ vụ án được trao hôm nay là cơ sở để các nạn nhân đòi quyền lợi, bồi thường cho mình sau hơn 40 năm đằng đẵng mang “thân phận bị can”./.